Aylık arşivler: Haziran 2015

İdare Hukuku – 2

1 Yanıt

Kamu Tüzel Kişileri yönetmelik çıkarabilir.

İl Özel İdaresi’nin başı Vali’dir.Yürütme organı, temsilcisi yine Vali’dir.

Bir yerin karar organı o yerin meclisidir.

İl özel idaresinin karar organı İl Özel Meclisi’dir.

İl Özel İdaresinin danışma organı İl Encümeni’dir.

Yerel seçimler beş yılda bir yapılır.

Belediye meclisine başkanlık eden Belediye Başkanı’dır.

Belediye Başkanının görevden düşmesine Danıştay karar verir.Geçici olarak görevden alınmasını ise İçişleri Bakanlığı yapar.

Belediye Meclisi ve Encümenini fesheden yer Danıştay’dır.

Belediye Meclisini Danıştay fesheder.

İlçe Belediyeleri ve Bucaklar Müşterek Kararname ile kurulur.

Büyükşehir Belediyeleri kanunla kurulur.

En son büyükşehir olan Ordu’dur.

Köyler, İdari Kararla kuruluyor.

Köyün başında muhtar vardır.Muhtarı Köy Derneği seçer.

Köy işlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla köy halkından toplanan vergiye Salma denir.

Devletin halkından borç almasına Kamu İstikrar Sözleşmesi denir.

İdarenin Mal Edinme Yöntemleri

Temel amaç kamu yararının sağlanmasıdır.

  • Kamulaştırma
    Devlet zorla alır.Parasını peşin öder.
    Kamulaştırmada takside gidildiği zaman taksit süresi 5 yılı aşamaz.
    Taşınmaz mala el konuluyorsa bu kamulaştırmadır.
  • İstimval
    Olağanüstü durumlarda alınır.
    Sadece olağan üstü durumlarda mal edinme yöntemi İstimval’dir.
  • Geçici İşgal
    Bayındırlık hizmeti
    Bir bayındırlık hizmetinin görülmesi sırasında kum, kireç, taş gibi eşyaların özel mülkiyete koyulmasıdır.Bedeli ödeniyor.
  • Devletleştirme
    Devlet bir işletmeye el koyuyorsa devletleştirmedir.

İdarenin asli ve sürekli hizmetlisi memurlardır.

Memurluğa girişi yetenek esasına dayandıran ilke Liyakat’tır.

Asaleti tastik edilmeden görevi sona eren göreve 3 yıl geri dönemez.

Asaleti var istifa ederse 6 ay geri dönemez.

Asalet var çıkarılırsa 1 yıl memuriyete geri dönemez.

Tarih 50 Yeni Bilgi(14)

Bir Cevap Yazın
  1. “Yenilmez Türk” kavramını değiştiren İnebahtı Savaşı’dır.
  2. Osmanlı Devleti kuruluş yıllarında özellikle Bizans tekfurlarıyla görünüşte dostça geçinme anlamına gelen Müdara kavramını kendisine ilke edinmiştir.
  3. Atatürk döneminde resmi olarak kutlanan;
    • Dil Bayramı
    • Çocuk Bayramı
  4. Birleşmiş Milletler‘de veto hakkı olmayan devlet Almanya’dır.
  5. ABD’nin ilk kez Vietnam Savaşı‘nda kullandığı bomba Napalm‘dir.
  6. Kyoto Protokolü‘ne zemin hazırlayanlar;
    • Çernobil Faciası
    • Küresel Isınma
    • İklim Değişiklikleri
  7. İstanbul’un fethinden sonra ilk defa Venedik Osmanlı idaresindeki İstanbul’u kuşatma teşebbüsünde bulunmuştur.
  8. Cumhuriyetin kuruluşuna kadar “Hüdavendigar” olarak anılan şehir Bursa’dır.
  9. İslam ahlakının, tasavvuf ilminin öğretildiği ve tatbik edildiği, dini eğitim ve öğretimin yapıldığı vakıf esaslarına uyularak kurulan yapılara Tekke denir.
  10. Osmanlı Devleti’nde Reisülküttaplık’tan sadrazamlığa yükselen ilk devlet adamı Mehmet Rami Efendi‘dir.
  11. “Fethiye” adıyla Astronomi Risalesi’ni ve yine “Muhammediye” adlı hesap kitabını Fatih Sultan Mehmet‘e sunan bilim insanı Ali Kuşçu‘dur.
  12. Mustafa Kemal’in “Melhame-i Kübra(Büyük Kıyım)” olarak adlandırdığı savaş Sakarya Savaşı‘dır.
  13. 26 Kasım 1983’te ABD ile SSCB’yi nükleer savaşın eşiğinden döndürdüğü için 2004 senesinde kendisine “Dünya Vatandaşı” ödülü verilen Rus komutan Stanislav Petrov‘dur.
  14. Vatan sevgisinden bahseden ilk Türk hükümdarı Mete Han‘dır.
  15. İlk Türk-İslam devletlerinde devletin merkezindeki askerlerin ihtiyaçlarını karşılayan divan Divan-ı Arz‘dır.
  16. Osmanlı devletinde ilk dini nitelikli ayaklanma Şeyh Bedrettin‘dir.
  17. “Rum Kayseri” olarak adlandırılan Osmanlı Padişahı 2. Mehmet’dir.
  18. İmam-ı Gazali, İmam-ı Eş’ari ve İmam-ı Maturidi, Kelam alanında çalışmaları ile tanınmışlardır.
  19. 1858 yılında miri topraklarda tasarruf edilmesi ve verimliliğin sağlanması amacıyla Arazi Kanunnamesi yayınlanmıştır.
  20. Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamını, Kurtuluş Savaşı yıllarını ve Cumhuriyet devri ile ilgili anılarını kaleme alan Falih Rıfkı Atay‘ın 1961 yılında yayınladığı eser Çankaya‘dır.
  21. Tekalif-i Milliye Emirleri‘ne işlerlik kazandırmak amacıyla;
    • Komisyon
    • Mahkeme
      unsurları harekete geçirilmiştir.
  22. Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı doğrultusunda açılan kurum veya kuruluşlar;
    • Sümerbank
    • Beykoz Deri Fabrikası
    • Paşabahçe Cam Fabrikası
    • Karabük Demir Çelik İşletmeleri
  23. 1944 yılında Stalin’den kaçan 146 Azeri Türk’ün Türkiye’ye sığındıktan sonra hükümetin emriyle tekrar Ruslar’a teslim edilmesiyle yaşanan facia Boraltan Köprüsü‘dür.
  24. Portekizli gemici Prens Henry‘in yaptığı gezileri kendine örnek alarak Ümit Burnu‘nu keşfeden kaşif Bartelmi Diyaz‘dır.
  25. 2. Dünya Savaşı sonrası kurulan Birleşmiş Milletler‘in, ülkeler arası bazı sorunları kuruluşlar vasıtasıyla görüşüp karara bağladığı diploması türüne Parlamenter Diplomasi denir.
  26. Merkezi Addis Baba olan, 1963’te kurulan 2002’de dağılan teşkilat Afrika Birliği‘dir.
  27. 2. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin baskısı sonucu kaçan Yahudiler’in İstanbul açıklarında batırılması sonucu 768 kişinin hayatını kaybettiği olay Struma Faciası‘dır.
  28. Romenler‘i ve Balkan Ulahları‘nı teşkilatlandırarak tarih sahnesine çıkmalarına yardımcı olan Türk boyları;
    • Avarlar
    • Kumanlar
    • Peçenekler
  29. Gazneli Mahmut‘un hocası ve şeyhi Ahmet Bulgari‘dir.
  30. Anadolu Selçuklu Devleti‘ni kara devleti olmaktan çıkaran iki şehir Sinop ve Antalya’dır.
  31. Osmanlı devletinde ilk darüşşifa Yıldırım Beyazid zamanında kurulmuştur.
  32. 1. Selim’e Doğu politikasında yol gösteren ve “Selimname” ve “Heşt Behişt” adlı Osmanlı tarihini yazan siyaset ve kültür adamı İdris-i Bitlisi‘dir.
  33. Osmanlı Devleti’nde, Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasıyla İstanbul’da bozulan eski sistemin aksaklıklarını gidermek amacıyla kolluk kuvveti ve belediye hizmetlerini yerine getirmek amacıyla İhtisab Nezareti kurulmuştur.
  34. Hindistan’da Türk – İslam devletlerinin yaptırdıkları medreselere verilen isimler;
    • Dersgah
    • Dar
    • Kalıç
    • Darülulüm
  35. İlk Türk jimnastikçisi olup aynı zamanda Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi‘nin kurucu ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi‘nin ilk temsilcisi olan sporcu Selim Sırrı Tarcan‘dır.
  36. Türk olmadığı halde “Hakanus” unvanını kullanan topluluk Ruslar’dır.
  37. Venedik’e Türk tarihinde ilk kez kapitülasyon veren Aydınoğulları‘dır.
  38. Muhyiddin-i Arabi‘nin mezarını buldurup üzerine külliye yaptıran Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim‘dir.
  39. Osmanlı tarihçileri ortak kanısına göre, Osmanlı devleti Sokullu Suikasti üzerine “Duraklama Dönemine” girmiştir.
  40. Osmanlı Devleti’nin, İstanbul fethedildikten sonra ilk defa İstanbul dışında imzaladığı ve diploması tarihine “devletler hukukuna uygun olarak yapılan ilk antlaşma” olarak geçen antlaşma Zitvatorok Antlaşması‘dır.
  41. Osmanlı ekonomisinde eksik rekabet şartlarından dolayı devletin fiyatlara müdahale etmesine Narh denir.
  42. Türkiye’de ilk Türkçe ezan Fatih Camii‘de okunmuştur.
  43. 1936 yılında Milli Eğitim Bakanı Saffet Arıkan döneminde köy okullarına öğretmen yetiştirmek amacıyla açılan kurum Eğitmen Kursları‘dır.
  44. Türkiye Cumhuriyeti’nde kadınlar ilk defa 1935 yılında yapılan genel seçimlerde oy kullanmışlardır.
  45. “Orda” kelimesinin anlamları;
    • Saray Yurdu
    • Askeri Birlik
    • Keçe Çadırındaki Aile
    • Ordugah
  46. Devlet yönetimini hanedanın erkek çocuklarına öğretmeyi amaçlayan Atabeylik Büyük Selçuklular zamanında ortaya çıkmıştır.
  47. İslam dünyasında “Şeyhülfelasife(Filozofların Reisi)” olarak bilinen Türk – İslam bilgini İbn-i Sina‘dır.
  48. Coğrafi Keşifler‘in yapılmasına İspanya ve Portekiz öncülük etmiştir.
  49. Osmanlı Devleti’nde 1699 Karlofça’da yapılan barış görüşmelerinde temsil eden Reisülküttab Mehmet Rami Efendi‘dir.
  50. Uçan balonunun mucidi Montgolfier Kardeşler‘dir.

 

İdare Hukuku

Bir Cevap Yazın
  • Yürütmenin içinde yer alır.
  • Devletin çıkarları için değil, kamu çıkarları için faaliyet gösterir.
  • Genç hukuk dalıdır.Dinamiktir.
  • Derlenip toparlanmış bir kitap değildir.Dağınıktır.Tedvin edilmemiştir.
  • İçtihatlara dayanan bir hukuk dalıdır.

Türkiye Cumhuriyeti İdaresi Görevleri

  • Milli Güvenliği Sağlamak

    Bizde milli güvenliğin sağlanmasında Bakanlar Kurulu TBMM’ye karşı sorumludur.

  • Özendirme ve Destekleme(Teşvik) Faaliyetleri
  • Kolluk Faaliyetleri
  • Planlama Faaliyetleri
  • İç Düzen Faaliyetleri(Öz Düzen Faaliyetleri)
    Doğrudan kamuya yönelik değildir.

    İdarenin doğrudan kamuya yönelik olmayan faaliyeti İç Düzen Faaliyetleridir.

  • Kamu Hizmetleri
    • İdari Kamu Hizmetleri
    • İktisadi Kamu Hizmetleri
    • Sosyal Kamu Hizmetleri
    • Bilimsel Kamu Hizmetleri

Düzen bozulduktan sonra gelen Adli Kolluk’tur.

Kamu düzeni bozulmaması için gelen İdari Kolluk’tur.

İdari KollukAdli Kolluk
Kamu düzeni bozulmaması için hareket eder.Düzen bozulduktan sonra hareket eder.
Devriye gezen polis.Gasp edildikten sonra gelen polis.

Kolluk Makamları

Genel İdari Kolluk Makamları
  • Bakanlar Kurulu
  • İçişleri Bakanı
  • Valiler
  • Kaymakamlar
  • Bucak Müdürleri
Personeli
  • Polis
  • Jandarma
  • Silahlı Kuvvetler

Hukuk devleti ilkesi 1961 Anayasasıyla gelmiştir.

Yargı Yolu Kapalı Olanlar

  • Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işler.
  • HSYK Kararları
    (2010 yılında çıkan mesleklerden çıkarma hariç.)
  • Yüksek Askeri Şura Kararları
    (2010 yılında çıkan terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliliğe sevk işlemleri hariç.)
  • Silahlı kuvvetler mensuplarına verilen disiplin cezaları.
  • Milletlerarası antlaşmalar.
  • İnkılap kanunları.
  • Sayıştay kararları.
  • Yüksek Seçim Kurulu kararları.
  • Olağanüstü dönemlerde çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname’ler.

Merkezden Yönetim, demokratik ilkelere uygun değildir.

Yerinden Yönetim, demokratik ilkelere uygundur.

Başkentin, taşra üzerindeki denetim aracı Hiyerarşidir.

Devlet Tüzel Kişisi, Kamu Tüzel Kişisini denetliyorsa idari vesayet.

Bir kamu tüzel kişi başka bir kamu tüzel kişisini denetliyorsa da idari vesayet ilişkisidir.

Kamu Baş Denetçisi, TBMM Başkanlığına bağlıdır.

Milli Güvenlik Kurulu(MGK), Danıştay ve Sayıştay başkente yardımcı kuruluşlardır.

İl yönetmelik çıkaramaz.Ama belediye yönetmelik çıkarabilir.

Taşra

İl, İlçe, Bucak ve Bölgeler.

İllerin ve ilçelerin kurulması kanunla olur.

İl devletin, hükümetin ve bakanlıkların temsilcisidir.

Vali devletin temsilcisidir.Devlet adına karar alabilir.

Yetki Genişliği, Valiye aittir.Merkezden yönetimin sakıncalarını azaltmak amacıyla yetki genişliği getirilmiştir.

Kaymakam, hükümet ne diyorsa onu yapar.

Vali olmak için ortaokul mezunu olmak yeterli.İçişleri Bakanı teklifi, Bakanlar Kurulu Kararı, Cumhurbaşkanı onayıyla atanır.Müşterek birisidir.İstisnai bir memurdur.

İlçe başı Kaymakam’dır.Güvenceli meslek memurudur.

ValiKaymakam
  • İstisnai memurdur.
  • Devlet, hükümet ve bakanlıkların temsilcisiydi.
  • Devlet adına karar alabiliyordu.Bunada Yetki Genişliği deniyor.
  • Genel Emirler çıkarabilir.
  • Güvenceli memurdur.
  • Hükümet ve Bakanlıkların temsilcisidir.

Tarih 50 Yeni Bilgi(13)

2 Yanıt
  1. Türk İslam devletlerinde mimaride süsleme olarak;
    • Hat
    • Oyma
    • Çini
    • Kakma
      kullanılmıştır.Lakin Minyatür kullanılmamıştır.
  2. Üç Şube olarak Anadolu’da kurulan Türk-İslam devleti Artuklular‘dır.
  3. Sancak Sistemi ile yetişen son padişah 3. Mehmet’tir.
  4. “Suz-i Dilara” makamında besteler yapan ve şarkıları günümüze kadar ulaşan Osmanlı Padişahı 3. Selim’dir.
  5. İngiltere 1791’den beri ilk defa 1877 – 1878 Osmanlı – Rus Savaşı sonrasında Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma politikasından vazgeçmiştir.
  6. 12. YY sonlarına doğru Asya’yı geçerek Çin’de bulunan Kubilay Devleti‘ni de ziyaret eden ve Asya’nın medeni ve gelişmişlik olarak Avrupa’dan daha ileride olduğunu “İl Milione” kitabında anlatan ünlü İtalyan seyyah Marco Polo‘dur.
  7. TBMM’nin Kurtuluş Savaşı sırasında imzaladığı ilk antlaşma Gümrü Antlaşması, son antlaşmas Ankara Antlaşması‘dır.
  8. 1924 yılında halifeliğin kaldırılmasıyla kendisini önce Arap ülkelerinin kralı ve ardından da halife olarak ilan eden Arap lider Şerefsiz pardon Şerif Hüseyin‘dir.
  9. 1. Dünya Savaşı‘nın sonunda imzalanan Versay Antlaşması doğrudan 2. Dünya Savaşı‘nın çıkmasına neden olmuştur.
  10. Avrupa Birliği‘nin kurucu antlaşmalarının ve organlarının almış olduğu kararların usulünce uygulanmadığını izlenmekle görevlendirilmiş organ Sayıştay‘dır.
  11. Eski Türklerde ruhların koruyuculuğuna inanılması Animizm‘dir.
  12. “Şine-usu Yazıtları” Bayan Çor Kağan adına dikilmiştir.
  13. “Türkiye” kelimesi ilk olarak Fransa kaynaklarında yer almıştır.
  14. Osmanlı Devleti’nin en öneli askeri teşkilatlarından biri olan Kapıkulu Ocağı 1. Murat döneminde kurulmuştur.
  15. Avrupa saraylarında kendisini Fatih Sultan Mehmet‘ten ayırmak için “Küçük Türk” olarak adlandırılan hükümdar Uzun Hasan‘dır.
  16. 18. YY’da Avrupa’dan getirilen ilk askeri uzman Comte De Bonneval‘dir.
  17. Osmanlı Devleti’nde yazılan bir eseri çoğaltanlara Müstensih denir.
  18. Osmanlı Devleti’nin son Şeyhülislamı Medeni Mehmet Nuri Efendi‘dir.
  19. Yerel Saatler, Hicri Takvim ve Ramazan ayı ile ilgili başlangıç ve bitiş tarihleri hakkında araştırmalar yapan Cumhuriyet Dönemi astronom ve matematikçi Mehmet Fatih Gökmen‘dir.
  20. Lozan Barış Antlaşması‘ndan sonra Türk Silahlı Kuvvetleri barış durumuna dönüşmesi için;
    • Hazar Kuruluş
    • Konuş Projesi
      uygulamalarını hayata geçirmiştir.
  21. SSCB’nin Afganistan’ı işgali üzerine başta ABD olmak üzere Batı Blok’u ülkeleri Moskova Olimpiyatları‘na katılmamıştır.
  22. Ölülerini yakan tek Türk kavmi Kırgızlar‘dır.
  23. İslamiyet’in Orta Asya’da kurumsallaşmasını sağlayan yapılara Ribat denir.
  24. “Bilad-ı Rum” diye adlandırılan coğrafya, Türklerin buraya yerleşmesi ile Türkiye adını almıştır.
  25. Gerçek adı Şemseddin Abu Abdullah olup Orhan Bey ve Ahiler hakkında bilgi veren Marco Polo‘dan sonra Orta Çağın en büyük seyyahı sayılan İbn Batuta‘dır.
  26. Osmanlı Devleti’nde şartlı olarak başa geçen ilk sadrazam Köprülü Mehmet Paşa‘dır.
  27. Müzik İlminin Şeyhi, Itri‘dir.
  28. Erzurum Kongresi‘nde;
    • Dış yardım
    • Azınlıklar
    • Osmanlı Meclisi
    • Temsil Heyeti
      konularıyla ilgili bir karar alınmıştır.Lakin Kapitülasyonlar hakkında bir karar alınmamıştır.
  29. İlk Maarif Bakanı Dr. Ruza Nur‘dur.
  30. Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti adı altında kurulan kurumun ilk genel başkanı M. Tevfik Bıyıklıoğlu‘dur.
  31. Son halife Abdullah Efendi İsviçre’ye gitmiştir.
  32. Karluklar, hükümdarlarına Atasagun unvanı verirler.
  33. İsmaili – Batini düşünceye karşı açılan sünni fikirlerin savunucusu olan kurum Nizamiye Medreseleri‘dir.
  34. Saltuklu Devleti‘nin başına geçen ilk ve tek kadın hükümdar Melike Mama Hatun‘dur.
  35. “Derviş Gazilerin Kralı” diye anılan Osmanlı padişahı Murat Hüdavendigar‘dır.
  36. Osmanlı Devleti’nde “Memleketyn” olarak nitelendirilen yerler Eflak ve Boğdan‘dır.
  37. Cumhuriyer rejimini ve devlet yapısını değiştirmeye yönelik çıkan ikinci isyan Menemen Olayı‘dır.
  38. Tevhid-i Tedrisat Kanunu‘nun çıkması için teklif veren Saruhan milletvekili Vasıf Bey‘dir.
  39. “Bunlar Yecüc Mecüc kavmidir.Küheylanlarının üzerinde fırtına gibi giderler.Geriye dönüp ok atarlar.” diyen Urfa başpiskopos yavşağı Efraim‘in bahsettiği Türk kavmi Hunlar‘dır.
  40. Osmanlı Devleti’nde dışişleri faaliyetlerinin yoğunlaşması üzerine diplomatik faaliyetlerin daha profesyonelce yapılması için 1797’de Mühimme Odası açılmıştır.
  41. Ünlü bilim tarihçisi George Sarton‘un “tüm zamanların en büyük optikçisi” olarak tanımladığı “Kitab-el Menazır“‘ın yazarı İbn El Heysem‘dir.
  42. Tanzimat Dönemi ıslahatları;
    • Arazi Kanunnamesi‘nin çıkarılması
    • Meclis-i Maarif-i Umumiye‘nin kurulması
    • Mekteb-i Mülkiye‘nin kurulması
    • Jandarma Teşkilatı‘nın kurulması
  43. İstanbul’da ilk rasathane 3. Murat döneminde açılmıştır.
  44. Atatürk döneminde açılan bankalar;
    • İş Bankası
    • sanayi ve Maadin Bankası
    • Halkbank
    • Denizbank
    • Etibank
  45. Basmacı Hareketi ilk olarak Hokand kentinde başlamıştır.
  46. İngiltere, Avrupa Birliği‘nin kurucu üyeleri arasında bulunmamaktadır.
  47. Filologlar tarafından “yol değiştiren, serbest olan” anlamına gelen ve bir Türk boyunun da adı olan kelime Sabar‘dır.
  48. Mekteb-i Fünun-ı İdadiye, Kuleli Askeri İdadisi olmuştur.
  49. Van Gölü ve çevresinde kurulan birinci dönem Türk Beyliği(Devleti) Ahlatşahlar‘dır.
  50. “Fasıla-ı Saltanat” Ankara Savaşı‘ndan sonra olmuştur.

Yargı

Bir Cevap Yazın

Bağımsız Mahkemeler

1982 Anayasasına göre yargı yetkisi Türk Milleti adına Bağımsız Mahkemelere aittir.

Bağımsız mahkemelerin yetkileri kanunla belirlenir.

Bağımsız mahkemelerin duruşmaları herkese açıktır.

Hakimlik ve Savcılık Teminatı

Hakimler ve Savcılar görevden alınamaz.Azledilemez.

Kendileri istemedikçe 65 yaşından önce emekliye sevk edilemezler.

Hakimler ve Savcıları 65 yaşından önce kendileri istemedikleri sürece emekliye sevk edemiyoruz.

Yüksek Mahkemeler

  • Anayasa Mahkemesi
  • Yargıtay
  • Danıştay
  • Askeri Yargıtay
  • Askeri Yüksek İdare Mahkemesi
  • Uyuşmazlık Mahkemesi

Anayasa Mahkemesi, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesi görev alanında ilk ve tek olan mahkemelerdir.

Adli yargının temyiz merciği nedir?
Cevap = Yargıtay

İdare yargının temyiz merciği nedir?
Cevap = Danıştay

Uyuşmazlık Mahkemesi, yanlış görev alanına açılmış davaları çözüyor.

Cumhurbaşkanı, Yargıtay ve Uyuşmazlık Mahkemelerine üye seçmiyor.

Yargıtay üyelerinin tamamını Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu seçer.

Danıştay üyelerinin 1/4’ünü Cumhurbaşkanı kalan 3/4’ünü Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu seçer.

Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyelerinin tamamını Cumhurbaşkanı seçer.

Uyuşmazlık Mahkemesi’nin başkanını Anayasa Mahkemesi üyeleri kendi arasında seçer.

Cumhurbaşkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Cumhuriyet Baş Savcısı Vekilini seçer.

Anayasa Mahkemesi

1961 Anayasasıyla kurulmuştur.

TBMM Anayasa Mahkemesi’ne üye seçmeye 2010 yılında başlamıştır.

  • Üyeler 12 yıl için seçilir.
  • Anayasa Mahkemesi’ne girmek için 45 yaşını doldurmak zorundadır.
  • Bir kişi bir kere Anayasa Mahkemesi üyesi olabilir.
  • Üyeler 65 yaşında emekli olurlar.
  • Anayasa Mahkemesi üyeleri kendi arasında gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla 4 yıl için bir Başkan ve iki başvekili seçilir.Süresi bitenler yeniden seçilebilir.

Çalışma Esasları

Bireysel başvurulara bölümler bakar.

Anayasa Mahkemesi, Yüce Divan dışındaki davalara dosyayla bakıyor.

Yüce Divan davalarına duruşma ile bakıyor.

Görevleri

Sayıştay aracılığıyla siyasi partilerin mali denetimini yapar.

Yargıtay Cumhuriyet baş savcısının açacağı dava üzerine siyasi partilerin kapatılması davalarına bakar.

Anayasa Mahkemesine 2010 yılında verilen görev?
Bireysel Başvuruları Karara Bağlamak

Yüce Divan yargılamalarına karşı yeniden inceleme başvurusunun yapılmasının yolu 2010’da açılmıştır.

Anayasa Değişiklikleri, esas bakımından denetlenemez.

İptal Davası Açmaya Yetkili Olanlar

  • Cumhurbaşkanı
  • Meclis üye tam sayısının 1/5’i
  • İktidar veya Ana Muhalefet meclis grupları

Genel olarak iptal davası açma süresi 60 gündür.

Şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açma süresi kanunlar ve anayasa değişikliklerinde 10 gündür.

Anayasa Mahkemesi Tarafından Denetlenmeyen İşlemler

  • Uluslararası Antlaşmalar
  • Olağanüstü Hal
  • Sıkı Yönetim
  • Savaş döneminde çıkan Kanun Hükmünde Kararnameler.
  • Parlamento kararları
  • Devrim(İnkılap) Kanunları

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu

Hakimler ve Savcılar, idari görev bakımından Adalet Bakanlığı‘na bağlıdır.

22 asil, 12 yedek üyesi vardır.

Meslekten çıkarmaya karşı yargı yolu açıktır.

Kanuni Esasi ve 1961 Anayasası, Yasama Erkine sahiptir.Yani çift başlıdır.

İkili Anayasal süreç 1921 Anayasasında yaşanmıştır.1924 Anayasasıyla sona ermiştir.

Diyanet İşleri Bakanlığı 1961 Anayasasıyla düzenlenmiştir.

Sosyal Devlet 1961 Anayasasıyla çıkmıştır.

Başkent Ankara hükmü 24 Anayasasıyla girdi.82 Anayasasıyla değişmez oldu.

Milli egemenlik 21 Anayasasıyla kabul edilmiştir.

Kuvvetler ayrılığına(parlamenter sistem) ilk defa 61 Anayasasıyla yer verilmiştir.

Tarih 50 Yeni Bilgi(12)

Bir Cevap Yazın
  1. Karahanlı Devleti için kullanılan isimler;
    • İlighanlar
    • Afrasyablar
    • Hakaniye
  2. Farabi;
    • Eğitimde gösteri(demostrasyon) modelini benimsemiştir.
    • “İlimlerin Sayımı” eserinde ilk kez bilimleri sınıflandırmıştır.
    • Bir çok müzik aleti yapmıştır.
    • “Erdemli Şehir” eserini yazmıştır.
  3. Osmanlı tarihinde kadın hakları ile ilgili ilk kez ferman yayınlayan padişah Fatih Sultan Mehmet‘tir.
  4. 1. Selim dönemi gelişmeleri;
    • Cüzzam Hastanesi‘nin yapılması.
    • Muhyiddin Arabi‘nin mezarının yapılması.
    • Çin ve Hint haritalarının yapılması
    • Hazinenin tamamen doldurulması.
  5. Türkiye’de ilk baraj kabul edilen Topuz Bendi 2. Osman dönemine aittir.
  6. Osmanlı belgelerinde kullanılan işaretler;
    • Mühür
    • Tuğra
    • Pençe
  7. Vezirazam’a Kanuni’den sonra Sadrazam denilmiştir.
  8. İlk Osmanlı veziri Alaeddin Paşa‘dır.
  9. Defterdarlık makamı 1. Murat döneminde kurulmuştur.
  10. Sadrazam konaklarına Paşa Kapısı veya Babıali denmiştir.
  11. 2. Abdülhamid Döneminde;
    • İlk deniz müzesi
    • Darülaceze
    • Şişli Etfal Hastanesi
      açılmıştır.
  12. Uşi Antlaşması‘nı Osmanlı adına imzalayanlar arasında;
    • Mehmet Nabi Bey
    • Rumbeyoğlu Fahreddin Bey
      vardır.
  13. 1. Dünya Savaşı’nda, Sarıç Burnu Muharebesi Çarlık Rusya ile yapılmıştır.
  14. Ordu Müfettişliği‘nin kurulması Üçler Misakı ile gerçekleşmiştir.
  15. İngilizler tarafından kurulan Moda Futbol Kulübü‘nde futbol oynayan ilk Türk olan ve Türkler’in futbol oynaması yasak olduğundan “Bobi” takma adıyla tanınan sporcu Fuat Hüsnü Kayacan‘dır.
  16. 1919 – 1938 arasında faaliyet gösteren kurumlar;
    • Türkiye İdman Cemiyeti
    • Türk Spor Kulübü
    • Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü
  17. Atatürk dönemi havacılık çalışmalarından olan;
    • Türk Tayyare Cemiyeti
    • Tayyare Makinist Mektebi
    • TOMTAŞ Uçak ve Motor Fabrikası
  18. 1964 yılından itibaren Türkiye ile ABD ilişkilerinde soğumaya yol açan olan Kıbrıs Meselesi‘dir.
  19. Fransa, Cenevre Konferansı‘yla Vietnam, Laos ve Kamboçya’dan tamamen çekilmiştir.
  20. Parayı ticarette bir değişim aracı olarak kullanan ilk Türk devleti Kök Türkler‘dir.
  21. Türk – İslam devletlerinde eyalet ve vilayetlerin başında bulunan hanedan üyesi askeri ve idari yöneticiye Melik denir.
  22. Osmanlı padişahları arasında ölümü ilk kez gizlenen hükümdar Çelebi Mehmet‘tir.
  23. Fransa, “her millete bir devlet” sloganıyla hareket etmiştir.
  24. Kendisine Memlük halifesi tarafından Rum Sultanı unvanı verilen Osmanlı Padişahı 1. Beyazıd’tır.
  25. “Matematiğin Prensi” olarak tanınan Alman kökenli matematikçi ve bilim insanı Gauss‘tur.
  26. Almatı Zirvesi sonucunda kurulan birlik BDT‘dir.
  27. Hazar ordusunun ücretli askerlerinin esasını teşkil edip; İslama duydukları ilgiden dolayı Hazar – İslam savaşlarına katılmayan boy Harizmler‘dir.
  28. Hacı Paşa;
    • “Anadolu’nun İbn-i Sinası” olarak bilinir.
    • Mısır’ın ünlü hastanelerinde hekimlik yapmıştır.
    • “Şifaü’l-Eskam ve Devaül-Alam” adlı eseriyle ünlenmiştir.
  29. İslam dünyasında Cabir’den sonra en büyük kimyacı kabul edilen, çeşitli deneylerle element elde etmeye çalışan ve maddeleri bitkisel, hayvansal maddeler ve mineraller olarak üç temel gruba ayıran İslam bilgini Zekeriya el-Razi‘dir.
  30. Tarihte “küçük kıyamet” olarak adlandırılan büyük İstanbul depremi 2. Beyazıt zamanında yaşanmıştır.
  31. 18. YY’da Edirne Olayı ile tahta çıkan padişah 3. Ahmet’tir.
  32. 23 Nisan ilk defa 1929 yılı itibariyle “Çocuk Haftası” olarak kutlanmaya başlamıştır.
  33. 1973 Dünya Petrol Krizi‘nin çıkmasında;
    • Arap ülkelerinin petrol şirketlerini ulusallaştırması
    • Petrolün siyasi araç olarak kullanılması
    • ABD’nin İsrail’e destek olması
  34. Uygurların;
    • Mimari
    • Resim
    • Heykel
      sanat dalları kendilerinden sonraki dönemleride etkilemiştir.
  35. Osmanlı Devleti’nde mühür sanatı ile uğraşanlara Hakkak denir.
  36. Anadolu Selçuklu Devleti‘nde, devletin her türlü yazışmalarından sorumlu, yabancı dil ve diploması bilgisine sahip olan divan Divan-ı Tuğra‘dır.
  37. Doğu ve Batı’nın simya ile ilgili görüşlerini birleştiren, “Cıva-Kükürt Kuramı”‘nı kuran, nitrik asidi keşfeden, kumaş ve deri boyama tekniklerini geliştiren ve geliştirdiği aletlerle kimya teknolojisine yön veren modern kimyanın kurucusu Cabir İbn Hayyan‘dır.
  38. Sevr Antlaşması, Fransa’da imzalanmıştır.
  39. Tarık Buğra‘nın 1. Dünya Savaşı sonrasında halkın durumunu ve Milli Mücadele’yi konu alan eseri Küçük Ağa‘dır.
  40. İngiltere’ye sipariş edilen gemileri almaya giderken batan gemi Refah Şilebi‘dir.
  41. Juan – Juan Devleti‘ni mağlup ederek kurulan Türk Devleti Kök-Türk Devleti‘dir.
  42. Genellikle zengin Müslüman tüccarların sınır boylarında ve bozkırlarda yaptıkları, hem gazi sığınağı hem de İslam davetçilerinin karargahı olarak kullanılan mekana Ribat denir.
  43. İstanbul’da vefat eden ilk Osmanlı padişahı 2. Selim’dir.
  44. Osmanlı Devleti’nde son sefere çıkan padişah 2. Mustafa’dır.
  45. Osmanlı Devleti Avrupa’nın üstünlüğünü Pasarofça Antlaşması ile kabul etmiştir.
  46. Tanzimat Dönemi gelişmelerinin bazıları;
    • Bankacılık sistemine geçilmiştir.
    • Öğretmen okulları açılmıştır.
    • Dış borçlanmaya gidilmiştir.
    • Askerlik işleri sistemli hale getirilmiştir.
  47. Kurtuluş Savaşı sırasında bir zümreyi anlatan Sodom ve Gomero eseri Yakup Kadri Karaosmanoğlu‘nundur.
  48. Bursa Yunanlılar tarafından işgal edilmesi üzerine TBMM kürsüsü siyah örtüyle örtülerek yas ilan edilmiştir.
  49. Mustafa Kemal’in “Bu dizelerde ulusal benliğimizin gururunu tattıran ilk anlatımı buldum.” dediği “Cenge Giderken” şiiri Mehmet Emin Yurdakul‘a aittir.
  50. SSCB’de uygulanan;
    • Perestroika
    • Glostnost
    • Sosyalist Girişim Konumu
      politikaları siyasi ya da ekonomik merkeziyetçiliğinin önlenmesine yöneliktir.

Tarih 50 Yeni Bilgi(11)

Bir Cevap Yazın
  1. Kuvay-ı Milliye‘nin Batıdaki ilk cephesi Ayvalık Cephesi‘dir.
  2. Osmanlı şehzadesi Ömer Faruk Efendi 2. İnönü Savaşından sonra mücadeleye destek için Anadolu’ya geçmiştir.
  3. Milli Mücadelede Mağarabaşı Savaşları Antep bölgesinde yaşanmıştır.
  4. Başlangıç metni “Dostluk ve Kardeşlik” ibaresi olan ilk antlaşma Moskova Antlaşması‘dır.
  5. İradeyi Milliye Gazetesinde ilk baş yazıyı kaleme alan kişi İsmail Hami Danişmend‘tir.
  6. Unvan ve Lakapların Yasaklanması Kanunu gereğince Osmanlı’dan alınan “Devlet Nişanları” ve “Askeri Rütbeler” yasaklanmıştır.
    • Adolf Hitler, Rehber
    • Gandi, Ulusun Babası
    • Aliya İzzetbegoviç, Bilge Kral
  8. “Volkan Teşkilatı“, EOKA terör örgütüne karşı kurulmuştur.
  9. Avrupa Topluluğu’nun, Avrupa Birliği ismini alması Maastrich Antlaşması ile gerçekleşmiştir.
  10. İngiltere ve SSCB arasında yapılan Yüzdeler Antlaşması, 2. Moskova Konferansı esnasında imzalanmıştır.
  11. Abbasi Halifesi tarafından İslam hükümdarı olarak tanınan ilk Karahanlı Hükümdarı Ebu Nasr Ahmet‘tir.
  12. Selçuklu eserlerinde yapının ana kapısı Portal‘dır.
  13. Gökçay Meydan Muharebesi ile bastırılan isyan Şah Kulu İsyanı‘dır.
  14. Osmanlı sarayında padişahın giyim işlerinden sorumlu olan kişi Çuhadar‘dır.
  15. Lale Devri‘nde ilk özel Türk matbaasının açılması için fetva veren Şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi‘dir.
  16. Islahat Fermanı ile gayrimüslimlere;
    • Banka ve şirket kurma
    • İl Meclisleri’ne üye olabilme
    • Devlet memuru olabilme
      hakları verilmiştir.
  17. Mondros Ateşkesi‘nin maddelerinde Hicaz, Vilayet-i Sitte ve Karadeniz bölgeleriyle ilgili karar yer almaktadır.
  18. Mustafa Kemal, Trablusgarp Savaşı‘na Tanin gazetesinin yazarı olarak müstear kimlikle gitmiştir.
  19. Amasya Görüşmesinde, Mustafa Kemal’i zor duruma düşürebilmek için Şeyh Recep İsyanı çıkmıştır.
  20. “Yakın Doğu Hakikatleri” kitabı General Harbord‘a aittir.
  21. İttihat ve Terakki Cemiyeti‘nin tek kadın üyesi Selma Rıza‘dır.
    • Telif ve Tercüme Heyeti
    • Heyet-i İlmiye
      çalışmalarına Atatürk Döneminde başlamıştır.
  23. Türkiye’de ilk devlet sanatçısı unvanı Ahmet Adnan Saygun‘a aittir.Ayriyetten T.C’de ilk operayı kuranda kendisidir.
  24. Türkiye’nin ilk kadın valisi Lale Aytaman‘dır.
  25. “Mavi Kelebeğin İzinde” isimli belgeselin konusu Srebrenitzska Katliamı‘dır.
  26. Çarlık Rusya’yı destekleyen Bolşevik karşıtı yapı Karayüzler‘dir.
  27. İlk buharlı gemiyi yapan Robert Fulton‘dur.
  28. Rum çetelerinin Kıbrıs’ta gerçekleştirdiği katliamlar;
    • Murat Ağa Katliamı
    • Sandallı Katliamı
    • Atlılar Katliamı
  29. İskit Uygarlığı ile ilgili terimler;
    • Amazon Kadınları
    • Bozkırın Kuyumcuları
  30. Selçuklular’da Ahiliğin temel mesleği Dabbaklık‘tır.
  31. İlk Türk Camii Karahanlılar döneminden Degaron Camii‘dir.
  32. Küçük ve geometrik ahşap parçalarının birbirine geçmesi ile ortaya konulan uğraş Kündekari‘dir.
  33. Osmanlı sarayında müzisyen, pehlivan, berber vb. görevlilerinde bulunduğu oda Seferli Odası‘dır.
  34. “Ölünce beni öyle bir yere gömün ki sırtım dağlara yaslansın.Kucağıma denizi verin…” diye vasiyet eden, kuruluş dönemi Osmanlı denizcisi Karamürsel Bey‘dir.
  35. Türk yayın tarihinde ilk kez sansür uygulanan gazete Hadika‘dır.
  36. 2. Abdülhamit’ten toprak isteyen ancak Abdülhamit tarafından ağzının payını alan politik siyonizmin kurucusu sayılan Theodor Herzl‘dir.
  37. “Avrupa’nın Kilidi” olarak tanımlanan ve Kanuni Dönemi’nde alınan şehir Belgrad’tır.
  38. Ermeni isyanlarının örgütlenmesinde etkili olan Hınçak Cemiyeti‘nin kurulduğu ülke İsviçre’dir.
  39. Wilson Prensipleri Cemiyeti‘nin üyeleri arasında;
    • Refik Halit
    • Halide Edip
    • Ahmet Emin Yalman
      isimli üyeler yer alır.
  40. İzmir’in işgali sırasında “Yaşasın Venizelos” demediği için Yunan askerleri tarafından şehit edilen Albay Süleyman Fethi Bey‘dir.
  41. Mustafa Kemal, Samsun’a çıktığında Mıntıka Palas Oteli‘nde kalmıştır.
  42. Yunanistan ile yaşanan Nüfus Mübadelesi sorunu Adalet Divanı‘nda görüşülmüştür.
  43. Sanayi Devrimi ilk olarak İngiltere’de yaşanmıştır.
  44. Mustafa Kemal’in, “Gençlik yıllarımın en heyecanlı günlerini yaşadım.Yaşımın küçük olmasına rağmen bu savaşa katılmayı çok istedim.” dediği savaş Dömeke Meydan Muharebesi‘dir.
  45. Mudanya Ateşkes Antlaşması‘ndan sonra yapılacak barış konferansı için TBMM İzmir’i önermiştir.
  46. İngiliz himayesine karşı ulusal hareketin öncülüğünü yapan ve 1922 yılında Mısır’ın bağımsızlığının kazanılmasında etkili ola parti Vaft Partisi‘dir.
  47. İsmet İnönü döneminin ilk başbakanı Celal Bayar‘dır.
  48. Ekonomi ile ilgili 7 Eylül 1946 kararları Recep Peker Hükümeti tarafından alınmıştır.
  49. Uygurlara ait bazı şeyler;
    • Diz Çökmüş Adam Heykeli
    • Atbaşı Heykeli
  50. UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alan eserlerden biri Divriği Ulu Camii‘dir.Mengücekler zamanında yapılmıştır.

Türk – İslam Devletleri Kültür ve Medeniyet – 2

1 Yanıt
Devlet Yönetimi

  • Abbasi halifelerinin gönderdiği hediyeye Hilat denir.
  • Tıraz ise elbisedir.

Hükümdarlık Sembolleri

  • Ok yoktur.Hükümdarlık sembolü değildir.

Gazneli Sultan Mesut, dünya tarihinde ilk Padişahlık unvanını kullanandır.

Saray Görevlileri

  • Candar = Sarayı ve hükümdarı korur.
  • Silahtar = Hükümdarın silahıyla ilgilenir.
  • Çaşnigir = Hükümdarın yiyecekleriyle ilgilenir.
  • Hansalar = Hükümdarın sofrasıyla ilgilenir.
  • Emir-i Şikar = Hükümdara av partileri tertip eder.
  • Camedar = Hükümdarın kıyafetleriyle ilgilenir.
  • Şarapdar = Hükümdarın içecekleriyle ilgilenir.
  • Taştdar = Hükümdarın temizlik işleriyle ilgilenir.
  • Hacip = Hükümdar ve vezirden sonra gelen en yetkili kişidir.Hükümdar ile hükümet, hükümdar ile halk arasındaki bağları kurar.Elçileri kabul eder.Törenleri düzenler.Uygun gördüklerini Divan-ı Mezalim‘e çıkarır.En bilgili Hacip’e Has Hacip veya Hacibü’l Hüccab denir.Sayıları birden fazladır.

Devlet Görevlileri

  • Amid = Sivil yönetici(Şehirdeki mülk idareci)
  • Amil = Vergi toplayan kişi.
  • Şıhne = Askeri vali.
  • Muhtesib = Çarşı, pazarı denetler.
  • Melik(Tigin) = Hükümdarın oğlu.
  • Atabey(Ataman) = Hükümdarın eğitimden sorumlu komutan.

İlk Atabey Vezir Nizamülmülk’tür.

  • Yuğruş = Karahanlılar’da vezire verilen isimdir.

Divan-ı Arz(Ceyşül Arz)

  • Askerlik ile ilgili işlemleri yapar.
  • Başında Emiri Arz vardır.

Divan-ı Mezalim

  • Zalimlerden zulüm gören veya haksızlığa uğrayanların gittiği mahkemedir.
  • Başında Sultan vardır.
  • Başvuranın uygun görüldüğünde Divan-ı Mezalim’e çıkaran Hacip‘tir.
  • Memurlar hakkındaki şikayeti inceler.
  • Katipleri aracılığı ile vakıfları denetler.
  • Siyasi suçları karar bağlar.(Vatana ihanet)
  • Muhtesib’in yerine getiremediği görevleri denetler.

Selçuklu ve Osmanlı’da ki küllüyeler Uygurlar’dan örnek olarak yapılmıştır.

Maristan Tolunoğulları’nda vardır.

Bimaristan ise Karahanlılar’dadır.

Ordu

Gulam Sistemi, İslam öncesine göre orduya getirilen en büyük yeniliktir.

Gulaman-i Saray

  • Merkezi ordudur.
  • Biştegani adı verilen 3 ayda 1 maaş alır.
  • Türk – Gayrimüslim bir arada bulunur.
  • Hükümdarı korur.

Eğitim

  • İlk medrese Karahanlılar zamanında açılan Semerkant Medresesi‘dir.Tamgaç Buğra Han zamanında açılmıştır.
  • Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi ise Nişabur Medresesi‘dir.
  • Büyük Selçuklu Devleti’nin en önemli medresesi ise Nizamiye Medresesi‘dir.
  • Anadolu’da açılan ilk medrese Yağıbasan Medresesi‘dir.
  • Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi Kocahasan Medresesi‘dir.
  • Osmanlı’nın ilk medresesi İznik Orhaniyesi‘dir.

Türk İslam Devletlerinde Bilim Adamları

  • Farabi
    • El Probis veya Muallimi Sani(İkinci Öğretmen)
    • Kitabül Musıki
    • Hava ve ses olaylarının dünya tarihinde ilk açıklayan insandır.
    • Birleşmiş Milletler fikrini ortaya atmıştır.
  • İbn-i Sina
    • Avicenna(Büyük Üstad)
    • Kitabü’ş–Şifa (İyileşme Kitabı)
  • Gazali
    • Bağdat’ta bulunan Nizamiye Medreseleri’nin baş müderrisliğini yapmıştır.
    • İhya Ül Ulum İddaa(Dini İlimler İhyası)
  • Er Razi
    • İbn-i Sina’dan sonra bilinen kişidir.
    • Havi Ansiklopedisi
    • Çiçek ile kızamık arasındaki farkı açıklamıştır.
  • İbn Bibi
    • Selçuklular ve Gazneliler hakkında bilgi veren seyyah.
  • İbn Fadlan
    • İtil Bulgarları’na giden din adamıdır.
    • Eseri Rihle‘dir.

Gazneliler Hükümdarı Sebüg Tegin çocuklarına Pendname’yi yazmıştır.

Bilinen ilk Türk hattatı Amasyalı Yakut’tur.

Tarih 50 Yeni Bilgi(10)

1 Yanıt
  1. Atatürk döneminde müzikle ilgili gelişmeler;
    • İstanbul’da Darülelhan’ın “Şark Musikisi Şubesi”‘nin kapatılması
    • Riyaseticumhur Filarmoni Orkestrasının oluşturulması
  2. ASALA, eylemlerine Dünya Kiliseler Birliğine düzenlediği saldırılı ile başlamıştır.
  3. Kur, Kemer demektir.
  4. Yabanlu Pazarı olarak bilinen ve Sultan-ı Muazzam diye anılan 2. Kılıçarslan döneminde kurulan pazar Kayseri’de dir.
  5. Divan-ı Lügatit Türk‘ün sunulduğu kişi Halife Muktedi‘dir.
  6. Osmanlı’da Cezayir eyaletinin yöneticilerine verilen isim Dayı‘dır.
  7. Divan-ı Hümayun‘da veya sarayda yapılan merasimlerdeki protokolü düzenleyen kalem Teşrifayçı‘dır.
  8. Fransa’nın Mısır’ı işgalini sonlandıran antlaşma El-Ariş Antlaşması‘dır.
  9. “Sergi-i Umum-u Osmani” adı ile açılan ilk Türk Fuarı Sultan Abdülaziz dönemindedir.
  10. 2. Mahmut döneminde Redif Birliklerinin masraflarının karşılanması için çıkarılan vergi İane-i Cihadiye‘dir.
  11. İran’da ki Kaçar ailesinin Ruslara kaptırdığı toprakların telafisini Osmanlı Devleti’nden yapma isteyince yaşanan savaş sonucunda 1823 yılında imzalanan antlaşma Erzurum Antlaşması‘dır.
  12. Mondros Ateşkesi‘ni imzalayan Osmanlı hükümeti Ahmet İzzet Paşa hükümetidir.
  13. Celal Bayar’ın kullandığı bir diğer isim ise Reşad-ı Sani‘dir.
  14. Dörtyol’da ilk kurşunu sıkan Mehmet Çavuş‘tur.
  15. 1924 – 1930 arasında Milli Marşın kullanılan bestesi Ali Rıfat Çağatay‘a aittir.
  16. Atatürk döneminde ekonomik gelişmelerden bazıları;
    • Ziraat Bankası’nın anonim şirkete dönüştürülmesi
    • Zonguldak Yatırım Bankası’nın kurulması
    • İzmir Fuarı’nın açılması
    • Ziraat Kombinalarının kurulması
  17. Cumhuriyet döneminin ilk barajı Çubuk Barajı‘dır.
  18. T.C’de ilk hemşira okulu Ankara’da açılmıştır.
  19. T.C ilk devlet müzesi Etnografya Müzesi‘dir.
  20. Bizans’a ilk elçi Göktürkler döneminde gönderilmiştir.
  21. Anadolu Selçuklular’da ilk bakır para 1. Mesut döneminde basılmıştır.
  22. Anadolu Selçuklu Sultanı 1. Alaaddin Keykubat dönemine ait gelişmeler;
    • Kubadabat ve Alaiye saraylarının inşa edilmesi
    • Devlet sigortacılığının başlaması
    • Yassıçemen Savaşı‘nın yapılması
  23. Birinci Anadolu Beylikleri içinde varlığı en son sona eren Artuklular‘dır.
  24. Mustafa Kemal, Cumhuriyet fikrini Milli Mücadele döneminde ilk olarak Mazhar Müfit Kansu ile paylaşmıştır.
  25. SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden ilk Türk Cumhuriyeti Azerbaycan’dır.
  26. Müttefik devletlerin Türkiye’yi 2. Dünya Savaşı’na sokma düşüncesi yer alan konferanslar;
    • Adana Konferansı
    • Tahran Konferansı
    • Kahire Konferansı
  27. Logades olarak da bilinen Seçkinler Meclisi Avrupa Hunları‘na aittir.
  28. Karahanlılar;
    • Balasagun, Kaşgar, Semerkant gibi şehirleri merkez olarak kullanmışlardır.
    • Satuk Buğra Dönemi’nde İslamiyet resmi din haline gelmiştir.
    • Abbasi Halifesi tarafından ilk tanınan hükümdarları Ebu Nasr Ahmet olmuştur.
    • Türk-İslam mimarisinin temellerini atmışlardır.
  29. Sökmen Bey tarafından kurulan, Haçlılar ve Eyyubilere karşı mücadele veren, Eyyubiler tarafından yıkılan beylik Ahlatşahlar‘dır.
  30. Kanunu Devri sadrazamlarından olan, ünlü tarihçi Lütfi Paşa‘nın eseri Asafname‘dir.
  31. Kınalızade Ali;
    • Anadolu Kazaskerliği yapmıştır.
    • Türkçe ilk ahlak eseri olan Ahlak-ı Alai‘yi yazmıştır.
    • Aristo’dan etkilenmiştir.
    • Mizac ve huy kavramlarının tahlilini yapmıştır.
  32. “Mevlid” adlı eserin sahibi Süleyman Çelebi‘dir.
  33. Osmanlı Devleti’nde, Karadeniz’i yeniden Türk gölü haline getiren antlaşma Belgrad Antlaşması‘dır.
  34. 1877 – 78 Osmanlı – Rus harbinde Kafkasya Cephesi komutanlığı yapan, 1912 yılında kısa bir süre ile sadrazamlık görevi yürüten ve Darüşşafaka Cemiyeti kurucularından olan Ahmet Muhtar Paşa‘dır.
  35. Osmanlı Devleti’nde ilk Rum isyanı Eflak’da çıkmıştır.
  36. İstanbul’da ölen ve İstanbul’da gömülen son Osmanlı Padişahı 5. Mehmed‘tir.
  37. Kurtuluş savaşındaki anılarını “Ben De Yazdım” adlı eserinde kaleme alan Celal Bayar‘dır.
  38. Antep’e Gazi ünvanının verilmesini öneren kişi Fevzi Çakmak‘tır.
  39. 23 Nisan’ın uluslararası özellik kazanmasında UNICEF‘in 1979 yılını Çocuk Yılı ilan etmesi etkilidir.
  40. Köylü Ayaklanması olarak bilinen Boxer Ayaklanmasının başladığı ülke Çin’dir.
  41. Batı Trakya Türkleri’nin lideri olan ve 1990’da Türk kelimesini kullandığı için yargılanan şehit lider Sadık Ahmet‘tir.
  42. Bugün Romanya ve Moldova bölgesine yerleşmiş Türk topluluğu Gagavuzlar‘dır.
  43. Farabi, Kitabü’l Musika ve El Medinetü’l Fazıla‘yı kaleme almıştır.
  44. Osmanlı Divanında hizmet işleriyle uğraşan Hırka-i Saadet Dairesi’nin temizliğinden sorumlu olan görevli Sim Saka‘dır.
  45. Osmanlı Devleti’nde darphanede basılan paraların içerisinde altınve gümüş oranlarını belirleyen görevli Vezzan‘dır.
  46. Yurt içi ve yurt dışında faaliyetlerde bulunan Yeni Osmanlılar adlı grup İstanbul’da Meslek ismiyle örgütlenmiştir.
  47. 31 Mart Olayı‘nın çıkmasında etkili olan gazete Volkan‘dır.
  48. Osmanlının Kuzey Afrika’da kaybettiği ilk toprak parçası Cezayir’dir.
  49. Trablusgarp’a mücadele için gidecek subayları gizli şekilde bölgeye götürme işlerini yürüten Teşkilat-ı Mahsusa üyesi Kuşcubaşı Eşref‘tir.
  50. Amasya Genelgesi‘ni onaylayanları Mukaddes İttifak olarak tanımlayan görevli Ali Fuat Paşa‘dır.

Tarih 50 Yeni Bilgi(9)

1 Yanıt
  1. Selçuklu mimariye;
    • Yivli Minare
    • Sivri Kemer
    • Beş Köşeli Mihrap
    • Köşeli Çatı
      unsurlarını getirmiştir.
  2. Anadolu Selçuklularında, sultanın ziyafetlerini hazırlatıp teşrifatçılık yapan görevli Emir-i Meclis‘tir.
  3. Osmanlı Devleti’nin ilk Anadolu Beylerbeyi Kara Timurtaş Paşa‘dır.
  4. Osmanlı Devleti’nde kanunların hazırlanma sırası;
    1. Divan görüşmeleri
    2. Nişancının kaleme alması
    3. Padişahın onayı
    4. Mühimmeye kaydedilmesi
  5. Osmanlı Devleti’nde malın ucuz olduğu dönemde satın alan ve depolayan sınıfa Tacir-i Mütemekkin denir.
  6. 3. Ahmed’in mahlası “Necip“‘tir.
  7. Osmanlı Padişahları arasında ilk kez gözlük kullanan 6. Mehmed’dir.
  8. “Avcı” unvanıyla tanınan Osmanlı padişahı 4. Mehmet’tir.
  9. Darülbedayi’de rol alan ilk Türk kızı Afife Jale‘dir.
  10. “Şecere-i Türki” adlı çeviri eserde Osmanlı Türlüğünden bahseden ve büyük Türk birliğinden ilk defa bahseden, Sadrazamlık ve Bursa Valiliği de yapmış olan fikir adamı Ahmet Vefik Paşa‘dır.
  11. Büyük Kars Kongresi‘ni 17-18 Ocak 1919’da toplayan kişi Doktor Esat Oktay Bey‘dir.
  12. Sivas Kadınları Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucusu Melek Reşit Hanım‘dır.
  13. Türk Tayyare Cemiyeti, İş Bankası gibi kuruluşların kurulmasında etkili olmuş olan, Mustafa Kemal’in yaverliğini yapan kişi Cevat Abbas‘tır.
  14. Hatay Bağımsız Cumhuriyeti‘nin ilk meclis başkanı Abdülgani Türkmen‘dir.
  15. Adnan Menderes dönemi gelişmelerinden bazıları;
    • IMF ile ilk Standby Antlaşması’nın imzalanması
    • Kırıkkale Silah Fabrikasının kapatılması
    • Hürriyet Partisi’nin kurulması
  16. İş Bankası‘nın ilk genel müdürü Celal Bayar‘dır.
  17. Çağrı Bey‘in kardeşi Tuğrul’u sultan ilan etmesi üzerine başkent Merv yapılmıştır.
  18. Oğuz adının ilk geçtiği kaynaklar Göktürkler‘e aittir.
  19. Sultan Alparslan‘ın unvanı “Ebü’l Feth“‘tir.
  20. Kadı Burhaneddin orduları ile Kırkdilim Savaşı‘nı yapan padişah 1. Beyazıd’dır.
  21. Mimar Sinan‘ın kalfalık eseri Süleymaniye Camii‘dir.
  22. Osmanlı’da sahn düzeyinde bir medreseyi bitirenlerin atama bekleme sistemine Mülazemat denir.
  23. Osmanlı Devleti ile Avusturya arasındaki savaşları bitiren antlaşma Ziştovi Antlaşması‘dır.
  24. Osmanlı Devletinde açılan ilk mebusan meclisinin başkanlığını Ahmet Vefik Paşa yapmıştır.
  25. İstibdad Dönemi‘nde gazetelere uygulanan sansür nedeniyle yurtdışında yayım yaparak Meşrutiyet’i yeniden ilan ettirebilmek için çalışan gazeteler;
    • Meşveret
    • Mizan
    • Hürriyet
  26. Amasya Genelgesi‘ni kaleme alan görevli Cevat Abbas‘tır.
  27. Emice lakaplı milis lider İpsiz Recep‘tir.
  28. Teşkilat-ı Esasiye‘nin yayımlandığı basın-yayın organı Düstur‘dur.
  29. Atatürk, yurt gezilerinde;
    • Beyaz Tren
    • Gülcemal Vapuru
    • Savarona Yatı
      araçlarını kullanmıştır.
  30. Türkiye’de ilk şehir planı Ankara için yapılmıştır.
  31. Arapoğlu Konstantin‘in baş papazlığa seçilmesi Patrikhane sorununu yeniden gündeme getirmiştir.
  32. Türkiye’de ilk özel tv kanalı 1990 yılında açılmıştır.
  33. Dünya’da ilk canlı kopyalanması 1996 yılında gerçekleşmiştir.
  34. Kırgız Edebiyatçı Cengiz Aytmatov‘un eserleri;
    • Gül Sarı
    • Darağacı
    • Cemile
    • Selvi Boylum, Al Yazmalım
  35. “Kurtarılmış Avrupa Deklerasyonu“, Moskova Konferansı‘nda yayınlanmıştır.
  36. Karluklular;
    • İslamiyet’i benimseyen ilk Türk topluluğudur.
    • Merkezleri Balasagun‘dur.
    • 2. Göktürk Devleti‘nin yıkılmasında etkili oldular.
    • Hükümdarları Atasagun unvanı taşımıştır.
  37. “Şehirlerin Şahı” olarak anılan kent Semerkant‘tır.
  38. Anadolu Selçuklu Devleti‘nin son sultanı 2. Mesut’tur.
  39. Cervantes, İnebahtı savaşına katılmıştır.
  40. Osmanlı Devleti’nin ilk yarı resmi gazetesi Ceride-i Havadis‘tir.
  41. Heyet-i Temsiliye‘nin Ankara’ya taşınması fikrine, “Doğudaki gelişmelere uzak kalınacak” endişesiyle itiraz eden Kazım Karabekir‘dir.
  42. Mustafa Kemal, Samsun’a çıkmadan önce İstanbul’da bulunduğu süreçte yayımladığı kitabı Zabit ve Kumandan ile Hasbihal‘dir.
  43. Pozantı’da, Fransız ve Ermenilerle savaşan, Fransız kuvvetlerine yaptığı öncülükle onları Türk ateş hattına çeken mücadeleci kadın kahraman Kılavuz Hatice‘dir.
  44. CHP’nin 2. Kurultayında;
    • Atatürk’ün “Büyük Nutku” okuması
    • “Cumhuriyetçilik”, “Halkçılık”, “Milliyetçilik” ve “Laiklik” partinin dört temel ilkesi olarak benimsenmesi
    • Mustafa Kemal’in partinin değişmez genel başkanı olarak belirlenmesi
      gelişmeleri kaydedilmiştir.
  45. İngiliz devlet adamı Churcill’ın ilk kez Demirperde kavramından söz ettiği yer Fulton Konuşması‘dır.
  46. Kaşgarlı Mahmut’un, “Türk Hakanlarının Şehri” olarak tanımladığı yer Balasagun‘dur.
  47. “Umur Bey“, Aydınoğulları‘nda denizcilik yapmıştır.
  48. Cemal Bey tarafından Bursa ve Kocaeli yöresinde özellikle Kafkas göçmenlerden oluşturulmuş olan Milis Kuvvet Gökbayrak Taburu‘dur.
  49. Milli Mücadele’de rütbeli olarak orduya ilk katılan kadın kahraman Binbaşı Ayşe‘dir.
  50. Mustafa Kemal’in vefatının ardından 18 Kasım 1938’de “Kemal Günü” adı ile yas ilan eden devlet Hindistan’dır.