Aylık arşivler: Ocak 2015

Kart Gösterme(Mini Görüş Geliştirme)

Öğrencilere değerlendirme yapma, karar verme, öğrendiklerini gözden geçirme fırsatları verir.

  1. Öğretmen üzerinde çelişkili düşünceler olan konuyu sınıfa açıklıyor.
  2. Öğrencilere 3 farklı renkte 3 tane kart dağıtıyoruz.
  3. Öğrenciler sırayla bir yandan konuyla ilgili görüşlerini açıklar, bir yandan da görüşüne uygun kartı sınıfa gösterir.

Pareto Diyagramı(Problem Çözme Tekniği)

Problemin, önemli nedenleri ve önemsiz nedenleri diye ikiye ayıracağız.Önemsiz nedenleri ortadan kaldırırsak birdaha o problem yaşanmayacaktır.

  • Sonuçların büyük bir çoğunluğunun, sebeplerin küçük bir yüzdesi yüzünden ortaya çıktığı savunulur.

Amaç, sorunun nedenlerinde önemli ve önemsiz olanları ayırmaktır.

Problemin, tanımlanması ve yapılan iyileştirmenin seviyesinin ölçülmesini sağlar.

Bilgi İşleme Kuramının Temel Kavramları

Gelen herşeyin atandığı yer duyusal kayıttır.

Bilginin, duyusal kayıttan kısa süreli belleğe aktarılmasındaki süreçler.

Duyusal Bellekteki İşlemler
DİKKATÖğrenmenin ilk adımıdır.Düşüncenin bir uyarıcıya odaklanması ve yönelimidir.

Duyularımızı bir noktaya odaklamaktır.

ALGIDuyusal bilginin yorumlanması, anlamlandırılmasıdır.

Duyulardan gelen bilginin zihnimiz tarafından yorumlanmasıdır.Örneğin, evli bir erkeğin dırdır eden karısını dinlediği durumunu Gestalt ile bağdaştırıyor.

TANIMAYeni gelen uyarıcıların özelliklerinin uzun süreli bellekteki bilgilerle karşılaştırılması işlemidir.

İnsan zihni tanıdık bilgileri daha hızlı işler.Örnek olarak, İngilizce metin okurken Türkçe karşılığını bildiğimiz kelimeler varsa hooop ha deyince okuyoruz.Çünkü tanıyoruz.Tanımadık yeni bilgiler daha yavaş işlenir.Bilakis tanınmış bilgiler daha hızlı işlenecektir.

Bilginin Kısa Süreli Bellekten Uzun Süreli Belleğe Aktarılmasında Kullanılan Süreçler

KODLAMAUzun süreli bellekte var olan bilgi ile kısa süreli bellekteki bilginin eşleştirilerek bilginin bellek sistemine yerleştirilmesidir.

Yeni bilgi ile önceki bilginin ilişkilendirilerek uzun süreli belleğe aktarılması işlemidir.

Kodlama iki şekilde yapılmaktadır.Ezber ve Anlamlandırma.

AÇIK VE ÖRTÜK TEKRAR(EZBER)Sesli ve zihinde yapılarak bilginin uzun süreli bellekte tutulma olasılığını artırma sürecidir.

Bazı bilgiler çok sık tekrarlanmasıyla uzun süreli belleğe kaydedilir.

ANLAMLANDIRMAYeni gelen bilgi ile var olan bilgiler arasında mümkün olduğu kadar çok bağlantılar oluşturulmasıdır.
Bilginin Anlamlandırılmasını Artıran Ögeler
ÖRGÜTLEMEBilgiyi düzenleme, gruplama, tutarlı yapılar oluşturmadır.Kodlamaya yardım eder.

Kavram haritaları, bilginin sınıflandırılması, gruplandırılması.

EKLEMLEMEYeni bilginin var olan şemaya eklenerek hem yeni bilgiye anlam verilmesi hem de mevcut şemanın anlamının artırılmasıdır.

Anoloji, benzetim dediğimiz olaydır.

Çocuğa hücreleri anlatmak için nar örneği vermek.

Yeni gelen anlamsız bilgiyi, anlaşılması zor bilgiyi tanıdık bildik başka bir bilgiyle eşleştirme durumudur.

ETKİNLİKÖğrenen kişinin öğrenme sürecinde etkin olmasıdır.

Öğrenen kişinin aktif olmasıdır.

Yaparak – Yaşayarak öğrenmektir.

Öğrenen kişinin öğrendiği konunun içinde olmasıdır.

Bilgiyi kendisi işlemesidir.

Bellek Destekleyici İpuçları

YERLEŞİM(Loci)(İmajlar)İyi bilinen mekan ile yeni öğrenilen bilginin eşleştirilmesidir.

Zihinsel yürüyüştür.Anlamsız bilgiyi, hatırlaması, zor, kuru bilgiyi tanıdık kemandaki eşyalarla eşleştirmektir/ilişkilendirmektir.

Örneğin,
“Türkiye’nin en büyük dağları” dediğimizde,
-‘Ağrı Dağı’-> Çalışma Masası,
-‘Cilo Dağı’-> Yatak
-‘Süphan Dağı’-> Sandalye
-‘Kaçkar Dağı’-> Sehpa

ZİNCİRLEME BAĞ YÖNTEMİ(İmajlar)Yeni öğrenilen bilgi ile hikaye oluşturmadır.

Anlamsız kuru bilgileri bir araya getirip anlamlı bir hikaye oluşturmaktır.

Örneğin,
IPED, Koltuk, Kola, Müzik ve Ödevden anlamlı hikaye oluştur.

HİKAYE OLUŞTURMAÖğrenilen kavramla ilgili saçma ve komik hikayeler oluşturmaktır.
AKROSTİŞ/AGRONİM(Baş Harfler Yöntemi)(Sözel Semboller)Öğrenilen kavramların baş harflerinden anlamlı kavram üretmektir.

Akrostiş : Hatırlanması gereken kavramların ilk harflerinde anlamlı bir kelime oluşturmaktır.

Akronim : Belli bir örgüt, kuruluş ya da birliğin adının ilk harflerinden oluşan kısaltmalardır.Tübitak, Pegem, Nato

İMAJLARZihinde öğrenilen konu ya da kavrama ilişkin imgeler oluşturmaktır.
ASKI SÖZCÜK(İmajlar)Öğrenilen kavramın benzeri ile ilgili imgeler oluşturmaktır.

Anlamsız kuru bilgileri sıralı rakamlarla eşleştirmektir.

Mini mini birler, çalışkan ikiler, tembel üçler…….

ANAHTAR SÖZCÜK(Çengel Yöntemi – Kanca Yöntemi)(İmajlar)Yabancı dildeki kelimeleri hatırlayabilmek için Türkçe ses benzeri olan kelimeleri kullanmaktır.

Viegra -> Ne Yaygara
Black -> Kara Black
Listen -> Senin Listen
Midyum -> Orta Boylu Medyum

KAFİYE OLUŞTURMA(Sözel Semboller)Tekerlemeler, deyimler oluşturma…

Katranı kaynatmakla olurmu şeker, cinsine şey ettiğim cinsine çeker….

Biliş

Bilginin duyu organlarından alınması, işlenmesi, uzun süreli belleğe kaydedilmesi, uzun süreli bellekten geri getirilmesi ve dış dünyaya tepki verilmesi sürecidir.Bir öğrencinin bir şeyi öğrenmeye çalışması, zihnimizin öğrenmeye çalışması biliştir.

Üst Biliş

Bireyin nasıl öğrendiğinin, nasıl düşündüğünün farkında olması durumudur.Zihinsel süreçleri hakkında yorum yapabilmesidir.

Düşünmek biliş, nasıl düşündüğünün farkında olmak üst biliştir.

A işleminin B işleminden zor olduğunun farkındayım.Bu nedenle şu kitaba bakmalıyım, üst biliştir.

Bilgi İşleme Kuramına Göre Öğrenme Süreci(Gagne – Miller)

İnsan zihninin çalışması bilgisayarın çalışmasına benzer.

Bilgi işlemleme yaklaşımı içindeki kuramcılar,

  • Öğrenme değil bellek üzerinde odaklanırlar.
  • Davranışçılıktan farklı olarak, “Bazı öğrenme süreçlerinin insana özgü olduğunu” savunmaktadırlar.
  • Temel savları bilgisayar ve insan zihninin paralel olduğu savıdır.
  • Unutmanın olmadığını ama geri getirme sorununun olduğunu savunurlar.
  • Unutmak yok, bilgiyi geri getirememek vardır.

Bilgi İşleme Kuramı

 

Duyusal Kayıt(Anlık Bellek)

Gelen herşeyin atandığı yerdir.

Duyular yoluyla gelen bilgilerin hepsinin saklandığı yerdir.Duyusal kayıtın kapasitesi sınırsızdır.Fakat, bilginin saklanma süresi sınırlıdır(0,5 – 4 saniye ömürlü sonsuz kapasite) “Dikkat”, “Algı” veya “Tanım” dan birisi bilgiyi alıp kısa süreli belleğe göndermediği sürece o bilgi kısa sürede unutulur.

Bilginin hiç bozulmadan orjinal haliyle saklandığı tek yer duyusal kayıttır.

Kısa Süreli Bellek(Çalışan Bellek)

“Dikkat”    ->
“Algı”        ->
“Tanıma” ->
Bu yukarıdakilerden birisi bilgiyi alıp buraya, yani kısa süreli belleğe getirir/gönderir.

İşleyen bellektir.Aktif bellektir.
Bilgiyi dış dünyaya gönderir.
Tepki üreticilere haber gönderir.
Bilgiyi işleyen uzun süreli belleğe gönderir.

Aktif bellektir.Duyusal kayıttan gelen bilgileri önceki bilgilerle ilişkilendirecek yeni bir öğrenme gerçekleştirir.Kapasitesi çok sınırlıdır.En fazla 7 +/- 2 birim ekleyebilir.Süresi 20 – 30 saniyedir.

Kısa süreli belleğin kapasitesini arttırma stratejisi gruplamadır.

Örneğin, bir telefon numarasını kısa süreli hafızaya alacaksak eğer teker teker numaralardan ezberlemek oldukça sıkıntılı olacaktır.Çünkü, “0123456” numarasını varsayarsak eğer “0”, “1”, “2”, “3”, “4”, “5”, “6” şeklinde ezberlemek kısa süreli belleğin kapasitesini dolduracaktır.Eee zaman artı eksi 7 kapasiteye sahipti.Bir numara için doldurduk tüm kapasiteyi….Pekkiii o halde ne yapmamız lazım?Tabi ki de gruplayacağız.

0123456

Gördüğünüz gibi telefon numarasını bu şekilde gruplandırınca kısa süreli belleğin kapasitesini zorlamamış oluyor ve 3 kapasiteyi kullanmış oluyoruz.

Bilginin saklanma sürecini arttırma stratejisi tekrardır.

Uzun Süreli Bellek

“Tekrar”             ->(Kısa süreli bellekteki bilgiyi uzun süreli belleğe atamaya yarar.)
“Kodlama”        ->(Kısa süreli bellekteki bilgiyi uzun süreli belleğe atamaya yarar.)
“Geri Getirme” <-(Bulduğu bilgiyi geri kısa süreli belleğe getirir.)

Kütüphanedir.

Pasif bellektir.Bilgiyi sadece saklar.Bilgiyi işlemez.Değiştirmez.Olduğu gibi saklar.

Amann Dikkat!!!
Bilginin hiç bozulmadan orjinal haliyle saklandığı tek yer duyusal kayıttı arkadaşlar…Burada 3 aşağı 5 yukarı bilgide bir değişme olmuştur.

Kapasitesi sınırsızdır.İnsan zihninin alamayacağı bilgi yoktur ve bilgiyi kaydettikten sonra organik bozukluk yoksa ölünceye kadar saklanır.

Uzun Süreli Bellek Çeşitleri

Bilgi uzun süreli belleğe geldiğinde 3 farklı biçimde saklanabiliyor.

  1. Anısal(Epizodik) Bellek – (Duyuşsal)
    Duygusal yaşantılarımızın, anılarımızın saklandığı bellektir.Bilgi video kaydı biçiminde saklanır.Film şeridi gibi hayatın gözün önünden geçmesi buna bir örnektir.

    • Olayların saklandığı bellektir.
    • Ne zaman sorusunun cevabıdır.
  2. Anlamsal(Semantik) Bellek – (Bilişsel)
    Akademik bilgilerin saklandığı bellektir.Tanımların paragrafların ilkelerin vs…

    • Dünyayla ilgili genel kültür bilgilerinin saklandığı yerdir.
    • Ne sorusunun cevabıdır.
  3. İşlemsel Bellek – (Psikomotor)
    Psikomotor becerilerin saklandığı bellektir.Yazı yazmak, otomobil kullanmak, örgü örnek vs…Psikomotor bellekteki bilgi çok kullanılır.Bu yüzden otomatik hale gelir ve alışkanlık oluşur.

    • Bir işin yapılması ile ilgili işlem basamaklarının bulunduğu yerdir.
    • Nasıl sorusunun cevabıdır.

Kavrama Yoluyla Öğrenme/İç Görüsel Öğrenme(Köhler)(Gestalt Öğrenme)

Zihinde problem çözme yoluyla gerçekleşen öğrenmedir.

Bir ağaç altında oturan Newton’un kafasına düşen elma neticesinde “ahaaaa buldum” diyerek yer çekimini bulması…

Arşimet hamamda fantazilerini tatmin ederken tasın suyun üzerinde yüzdüğünü fark edip “buldum layn, buldum” diyerek sıvıların kaldırma kuvvetini bulması…

Öncelikle Köhler deneyinden bahsetmekte fayda vardır.

Köhler DeneyiKöhler bu sol taraftaki maymunlardan birini geniiiişş ve uuzzzuuun tavanlı bir odaya kapatmış ve odanın tavanına muz asmıştır.Tabi odada bir yandan farklı farklı kutular ve borular bulunmaktadır.

Maymun kardeş muza ulaşmak için zıplamış, düz duvara tırmanmaya çalışmış vs vs bir çok davranış sergilemiştir.

Dikkat!!!
Buraya kadar bir çok farklı davranış sergileniyor ama bir çözüme ulaşılmadığı için Deneme – Yanılma öğrenmesi olmuyor.Bunlar sadece davranıştır.Nihayetinde öğrenme yok.

Bir süre sonra bu maymun kardeş vaz geçiyor ve odanın bir köşesine çekilmiş.Aradan bir müddet zaman geçtikten sonra sanki Ankara’yı Feth ettim edasıyla yürüyerek odadaki kutuları üst üste koymuş ve borularıda uç uca geçirerek, kutuların üzerine çıkıp, elindeki çubuklarla muzu elde etmiştir.

Dikkat ederseniz eğer maymun burada bir müddet düşünme süreci geçirdikten sonra çözüm bulmaktadır.Boşuna bu dersin başında “Zihinde problem çözme yoluyla gerçekleşen öğrenmedir.” demedik 🙂

  1.  Deneme – Yanılma yoluyla davranış sergileniyor.
    Maymun her yolu deniyor ve bu Deneme – Yanılma sürecinde bir çözüme ulaşamadığı için sadece davranış olarak kalıyor.
    Maymun bu Deneme – Yanılma süreci sonunda bir köşeye oturması “Öğrenilmiş Çaresizlik” yaşadığını göstermektedir.
  2. İçgörüsel Öğrenme gerçekleşir.
    Problemi oluşturan parçaların zihinde bir araya getirilerek çözülmesidir.
    Maymun oturduğu yerden bir anda kalkıp zihinsel bulduğu çözümü yapıyorsa demek ki İçgörüsel Öğrenme yapmış demektir.

ANAHTAR KELİMELER

  • “Bir süre inceledikten sonra”,
  • “Sorunun içerisinde düşünmüştür”,
  • “Bir süre düşündükten sonra anlamıştır”,
  • “Keşfetmiştir”,
  • “Bulmuştur”

gibi ifadeler varsa bu soru Kavrama Yoluyla Öğrenmedir.

Gestalt Öğrenme Kuramı

Sevgili okurların dikkatine! Aşağıdaki içerikte dahil sitede bazı içeriklerdeki hakaret, küfür ve argo kelimelere takılmanızı ve bunlara tepki göstermenizi çok normal karşılıyor, sizlere hak veriyorum. Şu ana kadar bariz küfür dışındaki tüm eleştiri ve düşüncelerinizi zerre değiştirmeden yayınlamış bulunmaktayım. Örnek olarak şu anda bulunduğumuz içeriği okurken rahatsız olabileceğiniz, argo diye nitelendirilen satırlarda tepki gösterebilirsiniz. Lakin! yaşadığımız şu dönemde hiç biriniz ne medyadaki ne de başka bir platformdaki var olan “o çok takıldığınız, duyarlılık tasladığınız, hani çakma aydınlık, çakma aydın öğretmen rolü yaptığınız” argo ve terbiyesizlik diye nitelendirdiğiniz şeyler varya ha işte onlara zerresini yapmaktan acizseniz rica ediyorum sitedeki işinize bakın, aksi halde bu platformdan defolun gidin.

Bu site, bir öğretmen tarafından, bu saçma eğitim sistemine, bu saçma eğitim kurumuna, bu saçma düzene ve bilim açısından rafta kalmış bu saçma içeriklere karşı bir isyandır. Mübarek ordu kadar kutsaliyete sahip olan Türk öğretmenlerini, freud ve erikson arasındaki sidik yarışından ibaret olan şu eğitim bilimleri diye nitelendirdikleri saçmmmaa konu ve müfredatla yarışa sokup, at gibi rekabet ettirdikten sonra kendinize saygınız kalıyorsa TEBRİKLER… Kendisine saygısı olan çakma egoist hiç bir amaca hizmet edemeyecek para odaklı öğretmenmiş kafalarının eleştirileri kadar, olayı anlayıp destek veren akıllı insanlar da var… Allah iki taraftanda razı olsun…


Gestalt öğrenme kuramı, bütüncül bir yaklaşımdır.

  • Tümdengelim yöntemini savunur.
  • Alman ekolüdür.

Temsilcileri,

Wertheimer, Koffka ve Köhler

Bu kuramda, “Bütün” kelimesi çok önemlidir.

Bütün onu oluşturan parçalardan çok daha büyük bir anlam ifade eder.Bütün parçalar toplamı değildir.Daha büyük bir anlamdır.Bir insan iki kol iki bacak bir baştan mı ibarettir?Senin için bunların toplamından daha anlamlı değil midir?

YASALARÖZELLİKLERİ
Şekil – Zemin İlişkisiŞekil, o anda dikkat ettiğimiz uyarıcı şeydir.Zemin, o anda dikkat ettiğimiz şey dışındaki herşey.
Yakınlık YasasıBirbirine yakın olan nesneler, şekiller zihnimiz tarafından bir bütün bir grup olarak algılanırlar.

Yakınlık Yasası

Her 3 yuvarlağı bir bütün ve grup olarak görüyorsunuz.

 

Benzerlik YasasıBirbirine benzeyen şekiller, nesneler zihnimiz tarafından bir bütün bir grup olarak algılanır.Benzerlik Yasası
Algıda Tamamlama YasasıZihnimiz eksik olan parçalara dayanamaz.Rahatsız olur.Zihnimizin eksik olan parçaları tamamlama eğilimine algıda tamamlama denir.

Algıda Tamamlama Yasası

Bu gördüğünüz nedir? Kare değil mi? Aslında kare değil, kesikli çizgilerdir…

Algıda Tamamlama Yasası2

Veyahut bu…Bir bir kesik kesik olsa da, bir bacağı olmasa da insana benzetiyorsunuz değil mi?

Basitlik YasasıZihnimizin tek algıladığı şey en basit olanıdır.
Algıda DeğişmezlikBir nesneyi, bir objeyi değişik koşullar altında aynı şekilde algılamaya devam etmektir.

Örneğin, babanızın beyaz gömlek giydiğini gördünüz.Haliyle karanlıkta da gömleği beyaz göreceksiniz.

Algıda SeçicilikAlgıda seçicilik binlerce uyarıcı arasından birisine odaklanmadır.

Örnek olarak, Ankara – Kızılay’da yürürken canavar gibi bir hatun geçerse, milyonlardan ziyade herkes ona odaklanır.

Ya da

Aynı şekilde gene Kızılay’da elinde silahla gezen biri olursa herkes ona bakacaktır.

Algıda Seçiciliği Etkileyen Faktörler

  1. Uyaranın Büyüklüğü : Büyük olan uyarıcılar önce seçilip algılanır.
  2. Hareket eden uyarıcılar önce seçilip algılanır.
  3. Parlak olan uyarıcı önce seçilip algılanır.
  4. Ses olarak şiddeti yüksek olanlar önce seçilip algulanır.
    Buna örnek olarak,
    Otobüste herkes konuşur ama çook yüksek sesle konuşan biri olursa herkes ona bakar ve dikkat eder.
  5. Algılanan kişinin ihtiyacı önemlidir.Eğer açsa yiyecekleri önce görür, sapıtmışsa yerdeki eskort kartlarından başka birşey göremezsin.
  6. Geçmiş yaşantılar.Sürekli ağlayan insanlarla karşılaşmışsanız, onlarda daha çok algılanır.
  7. İnançlar ve tutumlar
AlgıGelen uyarıcıların zihnimiz tarafından yorumlanmasıdır.Yorumlama geçmiş deneyimlere, tecrübelere göre yapılır.Herkesin geçmiş yaşamı farklı olduğundan algısı farklıdır.
PragnanzGestalt’ı tümüyle anlatan, özetleyen kavramdır.Zihnimizin iyi bütün, iyi şekil, tam olma, bütün olma eylemidir.Doğuştan bu yasayla dünyaya geliyoruz.

Pazaryeri

Amaç, fikirlerin övgü ve destekleme yoluyla gelişip güçlenmesini sağlamaktır.

A3 ya da A4 kağıdı dağıtıyoruz.Karmaşık soruyu tahtaya yazıyoruz ya da sınıfa söylüyoruz.Herkes elindeki kağıtlara bu konuyla ilgili yazı yazıyor.

  • Problemin yaratıcı çözümünü,
  • Konuyla ilgili görüşü,
  • Sormak istediği soruyu,
  • Son zamanlarda geçirilen yaşantıyı,
  • Sahip olduğu bir değeri kısaca yazar ve kağıdı yakasına takarak sınıfta dolaşmaya başlarlar.
  • Birbirlerinin yazılarını okur, beğenenler çift yönlü olma koşuluyla değişiklik yaparlar.
  • En son yapılan değişikliklerin nedenleri sınıfta tartışılır.