Türk – İslam Devletleri Kültür ve Medeniyet – 2

Devlet Yönetimi

  • Abbasi halifelerinin gönderdiği hediyeye Hilat denir.
  • Tıraz ise elbisedir.

Hükümdarlık Sembolleri

  • Ok yoktur.Hükümdarlık sembolü değildir.

Gazneli Sultan Mesut, dünya tarihinde ilk Padişahlık unvanını kullanandır.

Saray Görevlileri

  • Candar = Sarayı ve hükümdarı korur.
  • Silahtar = Hükümdarın silahıyla ilgilenir.
  • Çaşnigir = Hükümdarın yiyecekleriyle ilgilenir.
  • Hansalar = Hükümdarın sofrasıyla ilgilenir.
  • Emir-i Şikar = Hükümdara av partileri tertip eder.
  • Camedar = Hükümdarın kıyafetleriyle ilgilenir.
  • Şarapdar = Hükümdarın içecekleriyle ilgilenir.
  • Taştdar = Hükümdarın temizlik işleriyle ilgilenir.
  • Hacip = Hükümdar ve vezirden sonra gelen en yetkili kişidir.Hükümdar ile hükümet, hükümdar ile halk arasındaki bağları kurar.Elçileri kabul eder.Törenleri düzenler.Uygun gördüklerini Divan-ı Mezalim‘e çıkarır.En bilgili Hacip’e Has Hacip veya Hacibü’l Hüccab denir.Sayıları birden fazladır.

Devlet Görevlileri

  • Amid = Sivil yönetici(Şehirdeki mülk idareci)
  • Amil = Vergi toplayan kişi.
  • Şıhne = Askeri vali.
  • Muhtesib = Çarşı, pazarı denetler.
  • Melik(Tigin) = Hükümdarın oğlu.
  • Atabey(Ataman) = Hükümdarın eğitimden sorumlu komutan.

İlk Atabey Vezir Nizamülmülk’tür.

  • Yuğruş = Karahanlılar’da vezire verilen isimdir.

Divan-ı Arz(Ceyşül Arz)

  • Askerlik ile ilgili işlemleri yapar.
  • Başında Emiri Arz vardır.

Divan-ı Mezalim

  • Zalimlerden zulüm gören veya haksızlığa uğrayanların gittiği mahkemedir.
  • Başında Sultan vardır.
  • Başvuranın uygun görüldüğünde Divan-ı Mezalim’e çıkaran Hacip‘tir.
  • Memurlar hakkındaki şikayeti inceler.
  • Katipleri aracılığı ile vakıfları denetler.
  • Siyasi suçları karar bağlar.(Vatana ihanet)
  • Muhtesib’in yerine getiremediği görevleri denetler.

Selçuklu ve Osmanlı’da ki küllüyeler Uygurlar’dan örnek olarak yapılmıştır.

Maristan Tolunoğulları’nda vardır.

Bimaristan ise Karahanlılar’dadır.

Ordu

Gulam Sistemi, İslam öncesine göre orduya getirilen en büyük yeniliktir.

Gulaman-i Saray

  • Merkezi ordudur.
  • Biştegani adı verilen 3 ayda 1 maaş alır.
  • Türk – Gayrimüslim bir arada bulunur.
  • Hükümdarı korur.

Eğitim

  • İlk medrese Karahanlılar zamanında açılan Semerkant Medresesi‘dir.Tamgaç Buğra Han zamanında açılmıştır.
  • Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi ise Nişabur Medresesi‘dir.
  • Büyük Selçuklu Devleti’nin en önemli medresesi ise Nizamiye Medresesi‘dir.
  • Anadolu’da açılan ilk medrese Yağıbasan Medresesi‘dir.
  • Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi Kocahasan Medresesi‘dir.
  • Osmanlı’nın ilk medresesi İznik Orhaniyesi‘dir.

Türk İslam Devletlerinde Bilim Adamları

  • Farabi
    • El Probis veya Muallimi Sani(İkinci Öğretmen)
    • Kitabül Musıki
    • Hava ve ses olaylarının dünya tarihinde ilk açıklayan insandır.
    • Birleşmiş Milletler fikrini ortaya atmıştır.
  • İbn-i Sina
    • Avicenna(Büyük Üstad)
    • Kitabü’şŞifa (İyileşme Kitabı)
  • Gazali
    • Bağdat’ta bulunan Nizamiye Medreseleri’nin baş müderrisliğini yapmıştır.
    • İhya Ül Ulum İddaa(Dini İlimler İhyası)
  • Er Razi
    • İbn-i Sina’dan sonra bilinen kişidir.
    • Havi Ansiklopedisi
    • Çiçek ile kızamık arasındaki farkı açıklamıştır.
  • İbn Bibi
    • Selçuklular ve Gazneliler hakkında bilgi veren seyyah.
  • İbn Fadlan
    • İtil Bulgarları’na giden din adamıdır.
    • Eseri Rihle‘dir.

Gazneliler Hükümdarı Sebüg Tegin çocuklarına Pendname’yi yazmıştır.

Bilinen ilk Türk hattatı Amasyalı Yakut’tur.

Türk – İslam Devletleri Kültür ve Medeniyet – 2” üzerine bir düşünce

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir