Etiket arşivi: Eğitim

Türk – İslam Devletleri Kültür ve Medeniyet – 2

Devlet Yönetimi

  • Abbasi halifelerinin gönderdiği hediyeye Hilat denir.
  • Tıraz ise elbisedir.

Hükümdarlık Sembolleri

  • Ok yoktur.Hükümdarlık sembolü değildir.

Gazneli Sultan Mesut, dünya tarihinde ilk Padişahlık unvanını kullanandır.

Saray Görevlileri

  • Candar = Sarayı ve hükümdarı korur.
  • Silahtar = Hükümdarın silahıyla ilgilenir.
  • Çaşnigir = Hükümdarın yiyecekleriyle ilgilenir.
  • Hansalar = Hükümdarın sofrasıyla ilgilenir.
  • Emir-i Şikar = Hükümdara av partileri tertip eder.
  • Camedar = Hükümdarın kıyafetleriyle ilgilenir.
  • Şarapdar = Hükümdarın içecekleriyle ilgilenir.
  • Taştdar = Hükümdarın temizlik işleriyle ilgilenir.
  • Hacip = Hükümdar ve vezirden sonra gelen en yetkili kişidir.Hükümdar ile hükümet, hükümdar ile halk arasındaki bağları kurar.Elçileri kabul eder.Törenleri düzenler.Uygun gördüklerini Divan-ı Mezalim‘e çıkarır.En bilgili Hacip’e Has Hacip veya Hacibü’l Hüccab denir.Sayıları birden fazladır.

Devlet Görevlileri

  • Amid = Sivil yönetici(Şehirdeki mülk idareci)
  • Amil = Vergi toplayan kişi.
  • Şıhne = Askeri vali.
  • Muhtesib = Çarşı, pazarı denetler.
  • Melik(Tigin) = Hükümdarın oğlu.
  • Atabey(Ataman) = Hükümdarın eğitimden sorumlu komutan.

İlk Atabey Vezir Nizamülmülk’tür.

  • Yuğruş = Karahanlılar’da vezire verilen isimdir.

Divan-ı Arz(Ceyşül Arz)

  • Askerlik ile ilgili işlemleri yapar.
  • Başında Emiri Arz vardır.

Divan-ı Mezalim

  • Zalimlerden zulüm gören veya haksızlığa uğrayanların gittiği mahkemedir.
  • Başında Sultan vardır.
  • Başvuranın uygun görüldüğünde Divan-ı Mezalim’e çıkaran Hacip‘tir.
  • Memurlar hakkındaki şikayeti inceler.
  • Katipleri aracılığı ile vakıfları denetler.
  • Siyasi suçları karar bağlar.(Vatana ihanet)
  • Muhtesib’in yerine getiremediği görevleri denetler.

Selçuklu ve Osmanlı’da ki küllüyeler Uygurlar’dan örnek olarak yapılmıştır.

Maristan Tolunoğulları’nda vardır.

Bimaristan ise Karahanlılar’dadır.

Ordu

Gulam Sistemi, İslam öncesine göre orduya getirilen en büyük yeniliktir.

Gulaman-i Saray

  • Merkezi ordudur.
  • Biştegani adı verilen 3 ayda 1 maaş alır.
  • Türk – Gayrimüslim bir arada bulunur.
  • Hükümdarı korur.

Eğitim

  • İlk medrese Karahanlılar zamanında açılan Semerkant Medresesi‘dir.Tamgaç Buğra Han zamanında açılmıştır.
  • Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi ise Nişabur Medresesi‘dir.
  • Büyük Selçuklu Devleti’nin en önemli medresesi ise Nizamiye Medresesi‘dir.
  • Anadolu’da açılan ilk medrese Yağıbasan Medresesi‘dir.
  • Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi Kocahasan Medresesi‘dir.
  • Osmanlı’nın ilk medresesi İznik Orhaniyesi‘dir.

Türk İslam Devletlerinde Bilim Adamları

  • Farabi
    • El Probis veya Muallimi Sani(İkinci Öğretmen)
    • Kitabül Musıki
    • Hava ve ses olaylarının dünya tarihinde ilk açıklayan insandır.
    • Birleşmiş Milletler fikrini ortaya atmıştır.
  • İbn-i Sina
    • Avicenna(Büyük Üstad)
    • Kitabü’şŞifa (İyileşme Kitabı)
  • Gazali
    • Bağdat’ta bulunan Nizamiye Medreseleri’nin baş müderrisliğini yapmıştır.
    • İhya Ül Ulum İddaa(Dini İlimler İhyası)
  • Er Razi
    • İbn-i Sina’dan sonra bilinen kişidir.
    • Havi Ansiklopedisi
    • Çiçek ile kızamık arasındaki farkı açıklamıştır.
  • İbn Bibi
    • Selçuklular ve Gazneliler hakkında bilgi veren seyyah.
  • İbn Fadlan
    • İtil Bulgarları’na giden din adamıdır.
    • Eseri Rihle‘dir.

Gazneliler Hükümdarı Sebüg Tegin çocuklarına Pendname’yi yazmıştır.

Bilinen ilk Türk hattatı Amasyalı Yakut’tur.

Cumhuriyet Dönemi Kültür Medeniyet

Devlet Yönetimi

  • Mustafa Kemal genelge ve kongrelerde;
    • Demokratik temsil,
    • Demokratik meşrutiyet,
    • Hukuki kurallara saygılı olmaya özen gösterdi.
  • Mustafa Kemal’e göre vatandaşın tanımı;
    • Çağa uygun davranışlar gösteren,
    • Kalkınma yolunda birlikte ilerleyen,
    • Hür bakış açısına sahip olan.

      Vatandaşlık kavramı ilk defa 1924 Anayasasında yer almıştır.

Mimari

  • Mimar Kemalettin
    • 20 liranın arkasındadır.
    • Gazi Üniversitesi rektörlüğünü yapmıştır.
  • Emin Onat ve Orhan Ada
    • Bu ikisi Anıtkabir‘i yapmıştır.

Müzik

  • Darülelhan, Konservatuar
  • Darülbedayi, Tiyatro
  • Musiki Muallim Mektebi açıldı.(Paul Hindemint rapor yazdı.)

Musiki Muallim Mektebi’nin açılmasında verdiği raporlar etkili olan bilim insanı?
Cevap ? Paul Hindemint

Türk Beşleri

  • Cemal Reşit Bey
    • 10. Yıl marşının bestecisi,
    • Klasik Batı müziği
    • Lüküs hayat bestecisi
  • Adnan Saygun
    • İlk opera açtı.

Heykel

  • İlk Atatürk heykeli İstanbul’da açıldı.
  • İlk heykel yapan Heinrich Krippel‘dir.(Ulus Zafer Anıtı, Samsun Atatürk Anıtı)

Ulus Zafer Anıtı ve Samsun Atatürk Anıtını yapan Avusturyalı sanatçı kimdir?
Cevap = Heinrich Krippel

  • Taksim Cumhuriyet Anıtı‘nı Pietro Canonica yapmıştır.

Sosyal Hayat

  • İlk nüfus sayımı 1927’de yapıldı.13 milyon çıktık.
  • Göçmenlere vize muafiyeti getirildi.
  • Doğumu engelleyecek araç ve ilaçlar yasaklandı.
  • Çok çocuklu ailelere hazineden tarla yardımı yapıldı.
  • Altı çocuğu olanlara vergi muafiyeti getirildi.

Kadınlarda İlkler

Belediye BaşkanıSadiye Hanım
Muhtar(Seçilmiş)Gül Esin(Aydın)
Köylü Mebus KadınSatı Kadın
MühendisSabiha Rıfat
İnşaat MühendisiSabiha Güreyman
Kadın Doğum UzmanıPakize İzzet Tarzı
Milli SporcuLeyla Asım Turgut
RalliciAzize Hanım
Savaş FotoğrafçısıSemiha Es
Dünya GüzeliKeriman Halis Ece

Eğitim

  • Türk Tarih Kurumu‘nun ilk başkanı Tevfik Bıyıklıoğlu‘dur.
  • Türk Dil Kurumu‘nun ilk başkanı Samih Rıfat Yalnızgil‘dir.

Öğrenci Andı‘nı Dr. Reşit Galip yazmıştır.

Resim

  • İbrahim Çallı(Zeybekler Tablosu)
    • Cumhuriyet döneminin yetiştirmiş olduğu en büyük sanatçıdır.

Edebiyat

  • Halide Edip Adıvar
    • Milli Mücadele üzerine yazılan ilk roman Ataşten Gömlek‘tir.
    • Orduda geçirdiği yıllarını anlattığı eseri Türk’ün Ateşle İmtihanı‘dır.
  • Kazım Karabekir
    • Müzikal olan bu oyunu şehit çocuklarına oynatmıştır.Şarkılı İbret

Atatürk’ün Yazdığı Eserler

  • Geometri
  • Vatandaş İçin Medeni Bilgiler
    • Ders kitabıdır.
    • Tevfik Bıyıklıoğlu ve Afet İnan bu kitap için Mustafa Kemal’e yardımcı oldular.
  • Cumalı Ordugahı
  • Zabit ve Kumandan İle Hasbihal
  • Nutuk
    • CHP’nin ikinci kongresinde okundu.
    • “19 Mayıs’ta Samsun’a çıktım” diye başlar.
    • Gençliğe Hitabe ile sona erer.
    • Geliri Türk Hava Kurumu‘na bırakılmıştır.
    • 1919 – 1927 yılları arasını anlatır.
    • Arap harfleriyle basılmıştır.
    • Nutuk’ta Şeyh Sait isyanı(1924), Harf İnkılabı(1928) geçer ama CHP’nin kurulması ve Menemen Olayı geçmez.
    • Genelgeler, Kongreler, Serv geçer.
    • İzmir Suikastı geçer.
    • Kabotaj Kanunu geçer.

Nutukta en çok ismi geçen Yahya Kaptan‘dır.

Atatürk’ün üdşünce yapısını geliştiren hayatını etkileyen dört şehir
Selanik, Manastır, İstanbul ve Sofya‘dır.

Mustafa Kemal’in ilk görev yeri ŞAM 5. Ordu’dur.

Atatürk’ün en son ölen manevi evladı Ülkü Adatepe‘dir.

  • Atatürk’ün manevi evlatları;
    • Rukiye
    • Zeynep
    • Zehra
    • Abdurrahim Tunçak
    • Sabiha Gökçen
    • Afet İnan
    • Ülkü Adatepe
    • Sığırtmaç Mustafa

Atatürk’ün doğumunun 100. Yılı Unesco tarafından Atatürk yılı ilan edilmiştir.

Mustafa Kemal’in öldüğü gün TBMM başkanı Mustafa Abdülhalik Renda‘dır.

  • Atatürk döneminde en çok hükümet kuran İsmet İnönü‘dür.
  • En uzun meclis başkanlığında kalan ise Kazım Özalp‘tir.
    • Atatürk’ün hastalığına ilk teşhisi Yalova’da Nihat Reşat Belger koydu.Kesin tanıyı Dr. Neşet Ömer İrdelp koymuştur.
  1. Ülkemizde heykel çalışmalarını ilk yapan Avusturyalı sanatçı?
    Heinrich Krippel
  2. Ülkemizde Musıki Muallim Mektebi’nin açılması amacıyla rapor yazan kimdir?
    Paul Hindemint
  3. Ülkemizde ilk kadın muhtar kimdir?
    Gül Esin
  4. Ülkemizdeki ilk kadın doğum uzmanı?
    Pakize İzzet Tarzı
  5. İlk milli yüzücü?
    Leyla Asım Turgut
  6. İlk rallici?
    Azize Hanım
  7. İlk mühendis?
    Sabiha Rıfat
  8. İlk inşaat mühendisi?
    Sabiha Güreyman
  9. İlk dünya güzeli?
    Keriman Halis Ece
  10. Türk Tarih Kurumunun ilk genel başkanı?
    Tevfik Bıyıklıoğlu
  11. Türk Dil Kurumunun ilk genel başkanı?
    Samih Rıfat Yalnızgil
  12. Atatürk öldüğünde TBMM başkanı kimdir?
    Abdülhalik Renda
  13. Atatürk’ün manevi evlatlarından en son vefat eden kim?
    Ülkü Adatepe
  14. Atatürk’ü etkileyen dört şehir?
    Selanik, Manastır, İstanbul, Sofya
  15. Anıtkabir’in mimarları kimdir?
    Emin Onat – Orhan Ada
  16. Gazi Eğitim Enstitüsü’nün Rektörlük Binasını yapan?
    Mimar Kemalettin
  17. Mustafa Kemal’in nüfusu arttırmak için yaptığı çalışmalar?
    • Göçmenlere vize muafiyeti getirdi.
    • Doğumu engelleyecek araç ve ilaçları yasakladı.
    • Çok çocuklu ailelere hazineden tarla yardımı yapıldı.
    • Altı çocuğu olanlara vergi muafiyeti getirdi.
  18. Atatürk’ün hastalığına Yalova’da ilk teşhisi koyan doktor?
    Nihat Reşat Belger
  19. Atatürk’ün hastalığına kesin tanıyı koyan doktor?
    Dr. Neşet Ömer İrdelp

Eğitim, Formal Eğitim, İnformal Eğitim, Öğretim, Öğretme ve Öğrenme

Bu dersimizde program geliştirme dersine giriş yapacağız.Haliyle her derste yapacağımız gibi program geliştirme dersininde temel kavramlarını açıklığa kavuşturduktan sonra yavaşça konunun teferruatlı alt konularına giriş yapacağız.
Okumaya devam et