Devlet
Sınırları belli bir toprak parçası üzerinde yaşayan ve üstün bir otoriteye bağlı insan topluluklarının örgütlenmiş biçimidir.
Yapısına Göre Devlet Şekilleri
- Üniter(Basit, Tek) Devlet
Ülke sınırları içerisinde aynı hukuk kurallarının geçerli olduğu ve yasama, yürütme ve yargı organları açısından teklik arz eden devlet şekline denir.
Türkiye üniter bir devlettir. - Bölgeli Devlet
Milliyetlerin özerkliğini tanımakla birlikte, ulusun(milletin) tekliğini ve ülkenin bölünmez bütünlüğünü koruyan devlet şekline denir.Örneğin, İspanya. - Federal Devlet
- Anayasa ile kurulur.
- Üye devletlerin mutlak bağımsızlığı yoktur.
- İçişlerinde bağımsız, dış işlerinde bağımlıdırlar.
- Üye devletlerin ayrılma hakları yoktur.
- İkiden fazla devletin sınırsız ortak amaçlarını gerçekleştirmek üzere, ortak bir anayasa çerçevesinde birleşmelerinden meydana gelir.
Örneğin, ABD, Almanya, Kanada, İsviçre, Rusya
- Konfederasyon
- Anlaşma ile kurulur.
- İkiden fazla devletin bağımsızlıklarını koruyarak bir takım ortak menfaatleri çerçevesinde bir anlaşmayla birleşmeleri sonucu oluşur.
- Üye devletler iç ve dış ilişkilerde bağımsızdırlar.
- Üye devletler diledikleri zaman ayrılabilirler.
- Ağırlıklı olarak askeri ya da ekonomik menfaat birlikleri için bir araya gelirler.
Egemenliğin Kaynağına Göre Devlet Şekilleri
- Monarşi
Tek kişi - Oligarşi
Zümre - Teokratik
Din - Cumhuriyet
Ulus
Monarşinin tersi anlayış Cumhuriyet’tir.
Hükümet Sistemleri
- Kuvvetler Birliği
- Meclis Hükümeti Sistemi
Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin mecliste toplandığı hükümet sistemidir.Ayrı bir devlet başkanlığı yoktur.Meclis başkanı aynı zamanda devlet başkanıdır. - Mutlak Monarşi
Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin hükümdarda toplandığı hükümet sistemidir.
- Meclis Hükümeti Sistemi
- Kuvvetler Ayrılığı
- Parlamenter Sistem
- Yürütme iki başlıdır.
- Sorumlu bakanlar kurulu ve sorumsuz devlet başkanlığı vardır.
- Hükümet yasamaya karşı sorumludur.
- Yasama yürütmeyi, yürütme yasamayı belli koşullarda feshederler.
- Bakanlar kurulu yasama işlemlerine katılabilir.
- Bir kimse yasama ve yürütmede görev alabilir.
- Yarı Başkanlık Sistemi
- Yürütme organı iki başlıdır.
- Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir.
- Bakanlar yasama organına karşı sorumludur.
- Cumhurbaşkanı sorumlu ve yetkilidir.
- Başkanlık Sistemi
- Yürütme organı tek kişiliktir.
- Başkan yasamayı, yasamada başkanı görevden alamaz.
- Aynı kişi hem yasamada hem de yürütmede yer alamaz.
- Başkan yasama işlemlerine karışamaz.
- Parlamenter Sistem