Yıllık arşivler: 2015

Tarih 50 Yeni Bilgi(9)

1 Yanıt
  1. Selçuklu mimariye;
    • Yivli Minare
    • Sivri Kemer
    • Beş Köşeli Mihrap
    • Köşeli Çatı
      unsurlarını getirmiştir.
  2. Anadolu Selçuklularında, sultanın ziyafetlerini hazırlatıp teşrifatçılık yapan görevli Emir-i Meclis‘tir.
  3. Osmanlı Devleti’nin ilk Anadolu Beylerbeyi Kara Timurtaş Paşa‘dır.
  4. Osmanlı Devleti’nde kanunların hazırlanma sırası;
    1. Divan görüşmeleri
    2. Nişancının kaleme alması
    3. Padişahın onayı
    4. Mühimmeye kaydedilmesi
  5. Osmanlı Devleti’nde malın ucuz olduğu dönemde satın alan ve depolayan sınıfa Tacir-i Mütemekkin denir.
  6. 3. Ahmed’in mahlası “Necip“‘tir.
  7. Osmanlı Padişahları arasında ilk kez gözlük kullanan 6. Mehmed’dir.
  8. “Avcı” unvanıyla tanınan Osmanlı padişahı 4. Mehmet’tir.
  9. Darülbedayi’de rol alan ilk Türk kızı Afife Jale‘dir.
  10. “Şecere-i Türki” adlı çeviri eserde Osmanlı Türlüğünden bahseden ve büyük Türk birliğinden ilk defa bahseden, Sadrazamlık ve Bursa Valiliği de yapmış olan fikir adamı Ahmet Vefik Paşa‘dır.
  11. Büyük Kars Kongresi‘ni 17-18 Ocak 1919’da toplayan kişi Doktor Esat Oktay Bey‘dir.
  12. Sivas Kadınları Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucusu Melek Reşit Hanım‘dır.
  13. Türk Tayyare Cemiyeti, İş Bankası gibi kuruluşların kurulmasında etkili olmuş olan, Mustafa Kemal’in yaverliğini yapan kişi Cevat Abbas‘tır.
  14. Hatay Bağımsız Cumhuriyeti‘nin ilk meclis başkanı Abdülgani Türkmen‘dir.
  15. Adnan Menderes dönemi gelişmelerinden bazıları;
    • IMF ile ilk Standby Antlaşması’nın imzalanması
    • Kırıkkale Silah Fabrikasının kapatılması
    • Hürriyet Partisi’nin kurulması
  16. İş Bankası‘nın ilk genel müdürü Celal Bayar‘dır.
  17. Çağrı Bey‘in kardeşi Tuğrul’u sultan ilan etmesi üzerine başkent Merv yapılmıştır.
  18. Oğuz adının ilk geçtiği kaynaklar Göktürkler‘e aittir.
  19. Sultan Alparslan‘ın unvanı “Ebü’l Feth“‘tir.
  20. Kadı Burhaneddin orduları ile Kırkdilim Savaşı‘nı yapan padişah 1. Beyazıd’dır.
  21. Mimar Sinan‘ın kalfalık eseri Süleymaniye Camii‘dir.
  22. Osmanlı’da sahn düzeyinde bir medreseyi bitirenlerin atama bekleme sistemine Mülazemat denir.
  23. Osmanlı Devleti ile Avusturya arasındaki savaşları bitiren antlaşma Ziştovi Antlaşması‘dır.
  24. Osmanlı Devletinde açılan ilk mebusan meclisinin başkanlığını Ahmet Vefik Paşa yapmıştır.
  25. İstibdad Dönemi‘nde gazetelere uygulanan sansür nedeniyle yurtdışında yayım yaparak Meşrutiyet’i yeniden ilan ettirebilmek için çalışan gazeteler;
    • Meşveret
    • Mizan
    • Hürriyet
  26. Amasya Genelgesi‘ni kaleme alan görevli Cevat Abbas‘tır.
  27. Emice lakaplı milis lider İpsiz Recep‘tir.
  28. Teşkilat-ı Esasiye‘nin yayımlandığı basın-yayın organı Düstur‘dur.
  29. Atatürk, yurt gezilerinde;
    • Beyaz Tren
    • Gülcemal Vapuru
    • Savarona Yatı
      araçlarını kullanmıştır.
  30. Türkiye’de ilk şehir planı Ankara için yapılmıştır.
  31. Arapoğlu Konstantin‘in baş papazlığa seçilmesi Patrikhane sorununu yeniden gündeme getirmiştir.
  32. Türkiye’de ilk özel tv kanalı 1990 yılında açılmıştır.
  33. Dünya’da ilk canlı kopyalanması 1996 yılında gerçekleşmiştir.
  34. Kırgız Edebiyatçı Cengiz Aytmatov‘un eserleri;
    • Gül Sarı
    • Darağacı
    • Cemile
    • Selvi Boylum, Al Yazmalım
  35. “Kurtarılmış Avrupa Deklerasyonu“, Moskova Konferansı‘nda yayınlanmıştır.
  36. Karluklular;
    • İslamiyet’i benimseyen ilk Türk topluluğudur.
    • Merkezleri Balasagun‘dur.
    • 2. Göktürk Devleti‘nin yıkılmasında etkili oldular.
    • Hükümdarları Atasagun unvanı taşımıştır.
  37. “Şehirlerin Şahı” olarak anılan kent Semerkant‘tır.
  38. Anadolu Selçuklu Devleti‘nin son sultanı 2. Mesut’tur.
  39. Cervantes, İnebahtı savaşına katılmıştır.
  40. Osmanlı Devleti’nin ilk yarı resmi gazetesi Ceride-i Havadis‘tir.
  41. Heyet-i Temsiliye‘nin Ankara’ya taşınması fikrine, “Doğudaki gelişmelere uzak kalınacak” endişesiyle itiraz eden Kazım Karabekir‘dir.
  42. Mustafa Kemal, Samsun’a çıkmadan önce İstanbul’da bulunduğu süreçte yayımladığı kitabı Zabit ve Kumandan ile Hasbihal‘dir.
  43. Pozantı’da, Fransız ve Ermenilerle savaşan, Fransız kuvvetlerine yaptığı öncülükle onları Türk ateş hattına çeken mücadeleci kadın kahraman Kılavuz Hatice‘dir.
  44. CHP’nin 2. Kurultayında;
    • Atatürk’ün “Büyük Nutku” okuması
    • “Cumhuriyetçilik”, “Halkçılık”, “Milliyetçilik” ve “Laiklik” partinin dört temel ilkesi olarak benimsenmesi
    • Mustafa Kemal’in partinin değişmez genel başkanı olarak belirlenmesi
      gelişmeleri kaydedilmiştir.
  45. İngiliz devlet adamı Churcill’ın ilk kez Demirperde kavramından söz ettiği yer Fulton Konuşması‘dır.
  46. Kaşgarlı Mahmut’un, “Türk Hakanlarının Şehri” olarak tanımladığı yer Balasagun‘dur.
  47. “Umur Bey“, Aydınoğulları‘nda denizcilik yapmıştır.
  48. Cemal Bey tarafından Bursa ve Kocaeli yöresinde özellikle Kafkas göçmenlerden oluşturulmuş olan Milis Kuvvet Gökbayrak Taburu‘dur.
  49. Milli Mücadele’de rütbeli olarak orduya ilk katılan kadın kahraman Binbaşı Ayşe‘dir.
  50. Mustafa Kemal’in vefatının ardından 18 Kasım 1938’de “Kemal Günü” adı ile yas ilan eden devlet Hindistan’dır.

Tarih 50 Yeni Bilgi(8)

2 Yanıt
  1. Kırım Savaşı‘nın çıkmasında;
    • Kutsal Yerler
    • Boğazlar
    • Macar Mültecileri
      etkili olmuştur.
  2. Osmanlı Devleti’nde ıslahat hareketlerine yardımcı olmak, yeni teklifler getirmek, memurların terfi ve yargılanmalarıyla uğraşmak üzere 2. Mahmud zamanında açılan kurum Dar-ı Şura-ı Bab-ı Ali‘dir.
  3. Mehmet Akif‘in, Safahat eserinin bölümleri;
    • Hakkın Sesleri
    • Gölgeler
    • Hatıralar
    • Fatih Kürsüsünde
  4. Chester Projesi, Demiryolu ve Liman alanlarında yapım taahhüt etmektedir.
  5. 15’ler Olayı, Mustafa Suphi‘nin öldürülmesidir.
  6. Türkiye Cumhuriyetinin ilk kadın öğretmeni Refet Angın‘dır.
  7. İslam’a inanan ilk Moğol topluluğu Altın Orda Devleti‘dir.
  8. Gazneli Hükümdarı Sebük Tigin‘in çocuklarının iyi birer idareci olması için kaleme aldırttığı ahlak kitabına Pendname denir.
  9. Otlukbeli Savaşı, Erzincan’da yapılmıştır.
  10. Osmanlı şehzadelerinin yetiştiği, Tahtgah-ı Kadim olarak bilinen sancak Amasya Sancağı‘dır.
  11. “Cerre Çıkma“, Osmanlı Devletinde Medrese öğrencisinin eğitimini ifade eder.
  12. 1890 yılında ilk Ermeni isyanı Erzurum’da çıkmıştır.
  13. Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi hakkında “Tarihin ender ve büyük bir eser olarak kaydedeceğini” söylemiştir.
  14. Sakarya Savaşı‘nda;
    • Beylikköprü
    • Duatepe
    • Kartaltepe
      muharebeleri yaşanmıştır.
  15. Milli Mücadele’nin önemli kahramanlarından biri olan Üstteğmen Mehmet Sait, Şahin Bey‘dir.
  16. Ardahan, Artvin ve Batum’u ele geçiren Gürcülerin, geri adım atmasına neden olan askeri faaliyet Posof Harekatı‘dır.
  17. Arif Oruç, Laik Cumhuriyetçi İşçi ve Çiftçi Partisini İstanbul’da kurmuştur.
  18. Kore Savaşı‘nın diğer adı Han-Guk Savaşı‘dır.
  19. Çin ile Şantan adı verilen Tohum Savaşları yapan Türk Devleti Göktürk Hakanlığı‘dır.
  20. Büyük Selçuklu Devleti‘nin ilk medresesi Nişabur Medresesi‘dir.
  21. Türk – İslam devletlerinde vezirlerin kullandığı unvanlar;
    • Yuğruş
    • Hace-i Buzurg
    • Sahib-i Divan-ı Devlet
  22. Muallim-i Salis(Üçüncü Öğretmen) olarak bilinen bilim adamı İbn Sina‘dır.
  23. Bilirkişi Heyeti, Ehl-i Vukuf demektir.
  24. Osmanlı sınırlarında açılan ilk ABD okulu Robert Koleji‘dir.
  25. Dakya Projesi çerçevesinde Osmanlı Devleti ile mücadeleye giren devletler Rusya ve Avusturya’dır.
  26. Erzurum ve Sivas Kongreleri’ne katılanlara İstiklal Madalyası verilmiştir.
  27. “Kalesinde Türk Bayrağı dalgalanmayan ülkede Cuma Namazı kılınmaz.” diyen ve Fransızlara karşı halkı harekete geçiren kişi Rıdvan Hoca‘dır.
  28. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile ilgili önergeyi meclise sunan Maarif Vekili Hüseyin Vasıf Çınar‘dır.
  29. Köye, tarıma ve bu konuda alınacak eğitime gösterilen hassasiyetin kanıtları;
    • Karınca Dergisi
    • Kooperatifçilik Dergisi
    • Ziraat Vekaleti Dergisi
  30. Atatürk döneminde basın – yayın faaliyetleri arasında;
    • Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu
    • Birinci Basın Kongresi
    • Milli İstihbarat ve Matbuat Müdürlüğü
      vardır.
  31. Mustafa Kemal, “Kırk asırlık Türk yurdu ecnebi elinde kalamaz” sözünü Sancak(Hatay) Sorunu için söylemiştir.
    • Litvanya
    • Macaristan
    • Yugoslavya
    • Çekoslavakya
      1. Dünya savaşı sonrasında kurulmuştur.
  33. Çöl Fareleri olarak bilinen ve 2. Dünya Savaşı’nda etkin rol oynayan birlikler İngiltere’nin dir.
  34. Demokrat Parti iktidarı döneminde başbakan Adnan Menderes tarafından kurulan siyasi oluşum Vatan Cephesi‘dir.
  35. YAYKUR, işlevlerini Anadolu Üniversitesi‘ne devretmiştir.
  36. Türkler’de Çar ünvanını Tuna Bulgarları kullanmıştır.
  37. Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig eserinde kendisi için Ay Toldı ismini kullanmıştır.
  38. Büyük Selçuklu veziri Nizamülmülk‘ün ilk görevi Atabeylik‘tir.
  39. Taht kadılarından bir derece aşağıda olan Mevleviyet Kadısı‘dır.
  40. Osmanlı’da eksik rekabet şartlarından dolayı devletin fiyatlara müdahalesine Narh denir.
  41. Osmanlı tarihinde ilk kez kardeşinden sonra tahta çıkan ve iki kez saltanatı olan padişah 1. Mustafa’dır.
  42. Osmanlı Devleti’nde “Ferahi Madalyası” olarak basılan ilk madalya 1. Mahmud döneminde hazırlanmıştır.
  43. Batı müziği tarzında eser besteleyen Osmanlı padişahı Abdülaziz’dir.
  44. Mustafa Kemal ile Fevzi Çakmak’ın birlikte katıldığı kongre Afyon Kongresi‘dir.
  45. Şark Meselesi‘nin iflasını getiren antlaşma Lozan Barış Antlaşması‘dır.
  46. Türkiye Cumhuriyeti’nde gayrimüslim vatandaşlar 1935 yılından itibaren oy kullanmaya başlamışlardır.
  47. 23 Nisanı, bayram olarak kurum bazında ilk kutlayan Himaye-i Etfal Cemiyeti‘dir.
  48. Mustafa Kemal, Hatay konusunda İsmet Paşa Hükümeti’ne olan eleştirilerini Asım Us ile birlikte kaleme almıştır.
  49. İslam Konferansı Örgütü‘nün merkezi Cidde‘dir.
  50. Bulgaristan’da ki soydaşlarımıza karşı asimile politikası başlatan Bulgar lider Jivkov‘dur.

Tarih 50 Yeni Bilgi(7)

6 Yanıt
  1. Osmanlı Devleti’nde Hidivlik uygulaması Mısır eyaletiyle ilgilidir.
  2. Maşatlık Mitingi‘nin düzenlendiği şehir İzmir’dir.
  3. Milli Mücadele sürecinde İstihbarat ve Teşkilatlanma faaliyetleri yürüten gruplar;
    • Mim Mim
    • Hamza
    • Ferhad
    • Namık
  4. Milli Mücadeleye katkılarından dolayı İstiklal Madalyası alan şehirlerin ilki İnebolu‘dur.İstiklal Madalyası alan diğer şehirler ise Kahramanmaraş ve Gaziantep‘tir.
  5. Falih Rıfkı Atay‘ın kaleme aldığı Atatürk biyografisi “Atatürk Ne İdi?“‘dir.
  6. Kronolojik olarak;
    1. Şapka Kanunu
    2. Soyadı Kanunu
    3. Unvan ve Lakapların Yasaklanması Kanunu
  7. Halk Mecmuası, Millet Mektepleri‘nin yayın organıdır.
  8. 1937 yılında, Akdeniz’de ki korsanlığa son vermek amacı ile toplanan konferans Nyon Konferansı‘dır.
  9. Atatürk pulları basan ülkeler;
    • Tunus
    • Arjantin
    • İran
  10. 14 Temmuz 1942’de batan, 38 denizcinin hayatını kaybettiği denizaltı Atılay‘dır.
  11. Türkler’de örgün eğitim Uygurlarla başlamıştır.
  12. İlk Türk kütüphanesi Uygurlarda görülmüştür.
  13. Kutadgu Bilig;
    • Siyasetname ve Nasihatname özelliği taşımaktadır.
    • Eserde; kanun, mutluluk, hayatın sonu ve akıl gibi soyut kavramlar üzerinde durulmuştur.
    • Uygur alfabesi ile kaleme alınmıştır.
    • İslami Türk edebiyatının ilk yazılı örneğidir.
  14. Memlüklerde hükümdar emirlerine verilen isim Sultaniyat‘tır.
  15. Organ Gazi ünvanları arasında İhtiyarüddin ve Seyfüddin bulunur.
  16. Osmanlı devleti için kullanılan isimler;
    • Devlet-i Aliyye
    • Memalik-i Mahsure
    • Devlet-i Ebed Müddet
    • Saltanat-ı Alem Penah
  17. Osmanlı’da deneysel farmakolojinin kurucusu sayılan Fatih döneminin ünlü tıp bilgini Sabuncuoğlu Şerafettin‘dir.
  18. Abdülmecid Döneminde Türk Marşı’nı besteleyen kişi Johann Straus‘tur.
  19. 1856 Paris Antlaşması‘nda Eflak ve Boğdan’a muhtariyetlik verilerek Romanya’nın temeli atılmıştır.
  20. Mustafa Kemal ile ilk röportajı yapan Ruşen Eşref Ünaydın‘dır.Bu ilk görüşmeyi Çanakkale Savaşları sırasında gerçekleştirmiştir.
  21. Erzurum Kongresi’nin çalışmaz hale gelmesi için çalışmalar yürüten İngiliz Yarbay Rawlinson‘dur.
  22. Sakarya Savaşı‘nın ardından yapılan ve taarruz içeren, ancak hava şartları, komutanlar arasında birliğin sağlanamaması gibi nedenlerle uygulanamayan plan Sad Harekatı‘dır.
  23. İstiklal Marşı‘nın armonileşmesini yapan kişi Edgar Manas‘dır.
  24. 2. Dünya Savaşı sırasında Nazilerden kaçan Yahudileri Filistin’e götürmek üzere yolan çıkan Struma gemisini İstanbul açıklarında batıran denizaltı Rusya’ya aittir.
  25. Türkiye Cumhuriyeti’nin ve İstanbul Üniversitesi’nin ilk rektörü Neşet Ömer İrdelp‘tir.
  26. Yusuf Akçura‘ya ait bazı kitaplar;
    • Üç Tarz-ı Siyaset
    • Türkçülüğün Tarihi
  27. Afganistan’ın SSCB tarafından işgali meselesini BM’ye ilk olarak götüren devlet Çin’dir.
  28. Kıbrıs meselesi ile ilgili olarak Johnson Mektubu‘nun geldiği devlet ABD’dir.
  29. Hazarlar;
    • İlk Türk – Arap mücadelesi yaşanmıştır.
    • Kürk Yolu üzerinde yoğun ticaret yapmışlardır.
    • Günümüzde Polonya’da yaşayan Karay Türkleri bunların devamıdır.
  30. Dede Korkut Hikayeleri‘ni yazılı hale getirenler Akkoyunlular‘dır.
  31. İslam halifelerinden Türk sultanlarına gönderilen ve hakimiyet sembolü kabul edilen elbise Tıraz‘dır.
  32. Osmanlı Devleti’nin ilk köşkü Çinili Köşk‘tür.
  33. Osmanlı devletinde Yunan ve Latin kaynaklarından ilk yararlanan Osmanlı tarihçisi Hazerfan Hüseyin Efendi‘dir.
  34. Sırp isyanının başladığı dönemde iktidar 3. Selim vardı.
  35. 2. Abdülhamid’in Japonya’da meydana gelen gelişmeleri yakından takip etmek için Japon hükümdarına hediyeler gönderdiği ve resmi ziyarette bulunduktan sonra dönüş yolunda yakalandığı bir fırtına neticesinde batan gemi Ertuğrul Fırkateyni‘dir.
  36. Talim Terbiye Kurulu üyeleri tarafından kurulan cemiyet Milli Kongre‘dir.
  37. Mehmet Akif‘in Mısır hatıralarını anlattığı eser El – Uksur‘dur.
  38. Lozan Konferansı‘nda yaşadığımız sorunlar;
    • Konferansın adı sorunu
    • Komisyonların başkanlığı sorunu
    • Konferans dili sorunu
    • Yaşanan sürecin adlandırılması sorunu
  39. 1924 Haliç Konferansı‘nda Türkiye’yi temsil eden Ali Fethi Okyar‘dır.
  40. Zühdü Müridoğlu, Heykel Sergisi‘nde bir ilki gerçekleştirmiştir.
  41. Atatürk döneminde;
    • Çekirge Mücadelesi
    • Islah-ı Hayvanat
    • Mükellefiyet-i Bedeniye
      kanunları kabul edilmiştir.
  42. Montrö Boğazlar Sözleşmesi imzalandığı esnada Türkiye’nin başbakanı İsmet İnönü‘dür.
  43. Attila, Kıbrıs’a yapılan askeri harekatın kod adıdır.
  44. 1998’de Uluslararası Uzay İstasyonu‘nun inşaatı başlamıştır.
  45. Balkan Antantı devamında Bled Antlaşması imzalanmıştır.
  46. Orta Asya için “Büyük Türkiye“, Anadolu için de “Küçük Türkiye” tabirini kullanan ünlü seyyah Marco Polo‘dur.
  47. Karahanlılar’da haciplerin başındakine Tayangu ve Uluğ Hacip denir.
  48. Selçuklular’da sultanın sofra hizmetinden sorumlu olan görevli Habsalar‘dır.
  49. Osmanlı Devleti’nde bir kişinin hayvanı birine zarar verdiğinde ödenen paraya Adalet-i Deştbani denir.
  50. Osmanlı Devleti’nde yaşamış olan, sarayda musiki dersleri veren, UNESCO tarafından 2012’de anma yılı ilan edilen bestekar Mustafa Buhurizade Itri‘dir.

Türk – İslam Devletleri Kültür ve Medeniyet

9 Yanıt
  • Emevilerin, arap olmayan müslümanı 2. sınıf müslüman görme politikası Mevali Politikası‘dır.
  • Kağıdın ilk defa Çin dışında Semerkant’ta üretimine başlandı.İleride Semerkant Medresesi‘nin açılmasını sağladı.
  • İlk müslüman Türk boyu Karluklular‘dır.
  • İlk müslüman Türk devleti İtil Bulgarları‘dır.
  • İlk Orta Asya müslüman Türk devleti Karahanlılar‘dır.

İslamiyeti resmi bir din olarak kabul eden ilk Türk devleti İtil Bulgarları‘dır.

İslamiyeti resmi bir din haline getiren ilk büyük Türk İslam Devleti Karahanlılar‘dır.

Karahanlılar

  • Kurucusu Bilge Kül Kadir Han‘dır.
  • Satuk Buğra Han(Abdülkerim) zamanında islamiyete girdi.
  • Türk tarihinde ilk defa Ribat adı verilen kervansarayları kurdu.
  • Ribat’ı, kervansaraydan ayıran özellikler;
    • Ribat’ta, din adamları bulunmasıdır.
    • Ribat, gazilerin sığındığı yerlerdir.
    • Ribat, yolların güvenliğinin sağlanmasıdır.

Türk tarihinde ilk defa Posta Teşkilatı Göktürkler‘dedir.

Türk tarihinde ilk defa düzenli(sistemli) Posta Teşkilatı Karahanlılar‘dadır.

İlk Türk İslam Medresesi Tamgaç Buğra Han zamanında yapılan Semerkant Medresesi‘dir.

Dünyanın ilk burslu öğrenciliğik sistemini Karahanlılar başlattılar.

İlk Türk – İslam hastanesi olan Bimarhane yaptılar.

İlk Gulam Sistemi‘ni yaptılar.

İlk Türk – İslam eserini verdiler.(Kutadgu Bilig)

Gazneliler

  • Afganistan’ın Gazne kendinde kuruldu.
  • Kurulduğu yerden ismini almıştır.
  • En önemli hükümdarı Gazneli Mahmut‘tur.
  • Gazneli Mahmut ilk Sultan ünvanı verilen yöneticidir.
  • Hindistan’a 16 sefer yapmıştır.(Eskiden 17 idi ama yeni güncelleştirmeler eşliğinde sefer sayısı 16 kararı alınmış, o 1 adet gidişide seyehat amaçlı olarak nitelendirilmiştir.)
  • Biruni(El Üstad), Gazneli Mahmut ile Hindistan seferlerine katılmıştır.
  • Gazneli Mahmut, Biruni hakkında “Sarayımın en kıymetli hazinesi” diye nitelendirmiştir.

Mısır’da Kurulan Türk Devletleri

Tolunoğulları

  • Mısırda kurulan ilk Türk – İslam devletidir.

Abbasilerde bir vali görevindeyken bağımsızlıklarını ilan eden ufak devletçiklere Tevaihi Mülük denir.

İhşitler(Akşitler)

  • Fatimiler tarafından yıkılmıştır.
  • Hicaz bölgesine egemen olmuşlardır.
  • Akşitler ünvanını Er Razi Billah(Vallah Billah 🙂 ) vermiştir.

Eyyubiler

  • Kudüsü haçlılardan almıştır.
  • Kumanlar(Kıpçaklar) Eyyubilere yardım etmiştir.

Memlükler

  • Veraset sistemi tek değişik olan Türk devletidir.
  • Dünya tarihinde Moğolları yenen ilk ve son Türk devletidir.

İslamiyetin koruyuculuğu Gazneliler tarafından başlatılmıştır.

Büyük Selçuklu Devleti

  • Türk tarihinde son kez ikili teşkilatı uyguladılar.

Anadolu’da yurt bulmak amaçlı ilk keşif hareketini yapan Selçuklular’dır.

Bizansta yetişen özel askere Şovalye denir.

  • İlk Türk – İslam – Bizans savaşı olan Pasinler Savaşı‘nı kazandılar.
  • Bağdat seferine çıkan Tuğrul Bey, Şii Büveyhoğulları‘nı yıktı.
  • Doğunun ve Batının Sultanı ünvanı Tuğrul Bey’e verildi.
  • Sultan Alparslan, Hristiyanlarca kutsal kabul edilen Ani şehrini alarak halifeden Ebul Feth(Fetihlerin Babası) ünvanını almıştır.
  • Sultan Arpaslan ile Romen Diyojen arasında Malazgirt Savaşı kazanıldı.

Danişmentliler

  • Sivas ve Tokat çevresinde kuruldu.
  • Kayseri Ulu Camii
  • Yağıbasan Medresesi(Anadolu’da kurulan ilk medresedir.)
  • Çukur Medresesi
  • Anadolu Selçuklu Devletini en çok uğraştıran devlettir.

Saltuklular

  • Erzurum ve çevresi
  • Anadolu’da kurulan ilk Türk devletidir.
  • Mama Hatun Türbesi
  • Tepsi Minare
  • Üç Kümbetler
  • Kale Camii

Mengücekler

  • Erzincan ve Divriği çevresinde.
  • Divriği Ulu Camii ve Külliyesi(Unesco tarafından korunmaktadır.)

1929, 1921 ve 1939 Erzincan’da bulunan depremler yüzünden günümüze eserlerinin çoğu gelmeyen Türk İslam Devleti Mengücek’tir.

Mengücek Şahı Davut Şah zamanında Erzincan sarayında bilime hizmet eden ünlü top alimi Muvaffakuddin Abdüllatif‘tir.

Artuklular

  • Mardin, Diyarbakır, Batman

Bu dönemde Robotik ve Sibernetik biliminin kurucusu El Cezeri(Robotların Babası) yaşamıştır.

Çaka Beyliği

  • İzmir ve çevresi.
  • İlk Türk denizcisidir.

Anadolu’da denizciliğin öncüsü olan ilk Türk devleti Anadolu Selçuklu Devleti‘dir.

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Bir Cevap Yazın

Kanun Hükmünde Kararname

  1. Anayasa
  2. Kanun | Kanun Hükmünde Kararname | Milletlerarası Antlaşmalar
  3. Tüzük
  4. Yönetmelik
Olağan Dönem Kanun Hükmünde KararnameOlağanüstü Dönem Kanun Hükmünde Kararname
Başbakan başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır.Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır.
TBMM tarafından çıkarılan bir Yetki Kanunu’na ihtiyaç vardır.Yetki Kanunu, AKİS1 şifresiyle…
Çıkarılacak olan Kanun Hükmünde Kararname’nin;

  • Amacı
  • Kapsamı
  • İlkeleri
  • Süresi
  • 1 den fazla çıkarılıp çıkarılamayacağı meclis tarafından belirtiliyor.
Yetki Kanununa ihtiyaç yoktur.
Temel Hak ve Hürriyetlerden, kişinin hak ve ödevleri ile siyasi hak ve ödevler üzerinde düzenleme yapılamaz.Temel hak ve Hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya önlemler alınabilir.
Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanıp Resmi Gazete’de yayımlanır.Cumhurbaşkanı tarafından imzalanıp Resmi Gazetede yayınlanır.
Yayımlandıkları gün TBMM’ye sunulmayan KHK bu tarihte TBMM’ce reddedilen kararnameler ise reddedilme kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı gün yürürlükten kalkar.Daha sonraki bir tarih belirtilmemişse yayımlandığı gün yürürlüğe girer.Resmi Gazetede yayınlandığı gün TBMM’nin onayına sunulur.
Yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi yapar.Yargı yolu kapalıdır.

1961 Anayasasında Bakanlar Kuruluna Olağan Dönem Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi verildi.

1982 Anayasasında Bakanlar Kuruluna Olağanüstü Dönem Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi verildi.

Olağanüstü Dönem Kanun Hükmünde Kararname ile Kişi Hakları, Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Siyasi Hakların tamamı düzenlenir.

Kanunların yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılır.

Olağan Dönem Kanun Hükmünde Kararnameleri Anayasa Mahkemesi denetlerken, Olağan Üstü Dönem Kanun Hükmünde Kararnamelerin yargısal denetimi yapılamaz.Yargı yolu kapalıdır.

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

  • Cumhurbaşkanı tek başına yapar.Bu yüzden yargısal denetimi yoktur.
  • Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğini düzenlemek için çıkarılmıştır.

Tüzük

  • Kanunların kullanım kılavuzudur.
  • Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır.
  • Tüzük kanuna dayanır.
  • Danıştay tüzüklerin efendisidir.Bakanlar Kurulu tüzüğü çıkardığında Danıştay’ın kapısını çalar.
  • Tüzüklerin yargısal denetimini de Danıştay yapar.O yüzden tüzüklerin efendisi Danıştay’dır.
  • Danıştay görüşü alınmadan çıkarılan Tüzükler yok hükmündedir.
  • Tüzükler, Kanun gibi yürürlüğe girer.Yani Resmi gazetede yayımlanan tüzük üzerinde tarih yoksa Resmi gazetede yayımlandığı günden itibaren 45 gün sonra yürürlüğe girer.

Yönetmelik

  • Başbakanlık, Bakanlıklar ve Kamu Tüzel Kişileri çıkarabilir.19821 Anayasasına göre.
  • Hangi yönetmeliğin Resmi Gazetede yayımlanacağı bir kanunla belirlenir.
  • Ülke çapında uygulanacak yönetmeliklerin yargısal denetimi Danıştay tarafından yapılır.
  • Ama bölge çapındaki yönetmeliklerin denetimini İdari Mahkemesi denetleyecektir.

En sık kullanılan düzenleyici işlem Yönetmeliklerdir.

1982 Anayasasına göre kimler yönetmelik çıkarabilir?
Başbakan, Bakanlıklar ve Kamu Tüzel Kişileri

Kimler yönetmelik çıkarabilir?
Başbakan, Bakanlıklar, Kamu Tüzel Kişileri ve Bakanlar Kurulu

Fakülteler ve Diyanet Başkanı yönetmelik çıkaramaz.

Yürütmeye Tanınan Olağanüstü Yönetim Usuller

Olağanüstü HalSıkı Yönetim
Cumhurbaşkanının başbakanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından ülkenin tamamı bir veya bir kaç bölgesinde ilan edilir.Sebepleri

  • Doğal afet
  • Ağır ekonomik bunalık
  • Kamu düzeninin bozulması
    MGK görüşü zorunludur.
  • Şiddet olaylarının artması
    MGK görüşü zorunludur.

Süresi

En fazla 6 aylığına ilan edilebilir.Karar Resmi Gazetede yayımlandığı gün TBMM’nin onayına sunulması zorunludur.

Uzatılması

TBMM’nin izniyle en fazla 4 aylığına uzatılabilir.Uzatma kararının tekrarlanma sınırı yoktur.Ülkenin tamamında geçerli olabilecek şekilde vatandaşlara para, mal ve çalışma yükümlükleri getirilebilir.Temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir.

Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından ülkenin tamamı, bir veya bir kaç bölgesinde ilan edilir.Sebepleri

  • Olağanüstü Halden daha vahim şiddet olaylarının varlığı.
  • Savaş ve yakın savaş
  • Ayaklanma
  • Cumhuriyete ve vatana karşı eylemli bir kalkışma

NOT!!!
Her durumda MGK görüşü alınması zorunludur.

Süresi

En fazla 6 aylığına ilan edilebilir.Karar resmi gazetede yayımlandığı gün TBMM’nin onayına sunulması zorunludur.

Uzatılması

TBMM izniyle en fazla 4 aylığına uzatılabilir.Uzatma kararının tekrarlama sınırı yoktur.

Not

Savaş sebebiyle ilan edilmişse 4 aylık uzatmanın sınırı aranmaz.

Sıkı yönetim dönemlerinde kolluk yetkileri askeri makamlara geçer.

Milli Güvenlik Kurulu

  • 1961 Anayasasıyla karşımıza çıkmıştır.
  • Cumhurbaşkanı başkandır.
  • Cumhurbaşkanı yoksa, Başbakan başkanlık eder.
  • Gündemi Cumhurbaşkanı belirler.Belirlerken Başbakan ve Genel Kurmay Başkanına danışır.
  • 2 ayda bir toplanır.

Milli Güvenlik Kurulu üyeleri;

  • Cumhurbaşkanı
  • Başbakan
  • Başbakan Yardımcıları
  • Genel Kurmay Başkanı
  • Adalet Bakanı
  • Milli Savunma Bakanı
  • İçişleri Bakanı
  • Dışişleri Bakanı
  • Kara, Hava ve Deniz Kuvvet Komutanları
  • Jandarma Genel Komutanı

Başbakan Yardımcıları ve Adalet Bakanı MGK üyeleri arasına 2001 yılında katılmıştır.

MGK Genel Sekreteri ve MİT Müsteşarı kurulun üyesi değildir.

MGK Genel Sekreteri asker veya sivil kişi olabilir.

Başkomutanlık Sıfatı ve Genel Kurmay Başkanlığı

  • Cumhurbaşkanı sembolik olarak Başkomutandır.
  • Görevi Genel Kurmay Başkanı Cumhurbaşkanı yerine getirir.
  • Başbakanlığa bağlıdır.

Cumhurbaşkanı Kararnamesi ve Olağan Üstü Kanun Hükmünde Kararname’de yargı yolu kapalıdır.

Tüzük ve ülke çapı yönetmeliklerin yargısal denetimini Danıştay yapar.

Bölgesel yönetmeliklerin yargısal denetimini İdare Mahkemesi yapar.

Tarih 50 Yeni Bilgi(6)

Bir Cevap Yazın
  1. Büyük Selçuklu Devleti‘nde vilayetlerde askeri valilik yapan, hanedandan olmayan görevlilere Şıhne denir.
  2. Osmanlı Devleti’nde İstanbul’un ilk kadısı Hızır Çelebi‘dir.
  3. 1. Murat döneminde ilk acemi ocağı Gelibolu‘da açılmıştır.
  4. Katip Çelebi’nin 15 civarında kitabın tanıtımını yaptığı eseri Keşfüzzünun‘dur.
  5. Osmanlı Devleti’nde Ramazan aylarında sarayda işlenen derslere Huzur adı verilir.
  6. 1. Dünya Savaşı öncesinde İngiltere’ye sipariş edilen ancak savaş esnasında Osmanlı’ya gönderilmeyen gemiler;
    • Sultan Osman
    • Reşadiye
  7. Fransa’nın “Alp dağlarına sahip bir Nil Deltası” olarak gördüğü ve işgal ettiği bölge Çukurova‘dır.
  8. “Milli Hatip“, “Cumhuriyet Hatibi” unvanlarına sahip kişi Hamdullah Suphi‘dir.
  9. Sis, Ferda, Rücü şiirleri Tevfik Fikret‘e aittir.
  10. Atatürk döneminde;
    • Dış Ticaret Ofisleri
    • Örnek Üretim Çiftlikleri
    • Tütüncüler Bankası
      oluşturulmuştur.
  11. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı neticesinde Atatürk’ün emri ile kurulan Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti‘ni kuran dönemin TBMM başkanı Kazım Özalp‘tir.
  12. Orta Doğu Teknik Üniversitesi(ODTÜ) açılmasına katkı sağlayan vakıf Ford Vakfı‘dır.
  13. Dayton Antlaşması‘nda Franco Tucman, Aliya İzzetbegoviç ve Slobodan Miloseviç imzası vardır.
  14. Türkler arasında Gulam Sistemini ilk kez kullanan devlet Karahanlılar‘dır.
  15. Gazneliler, Sebük Tigin döneminde bağımsız hale geldiler.
  16. Osmanlı Devleti’nde ilk Kazasker Çandarlı Kara Halil Paşa‘dır.
  17. Osmanlı Devlet medreselerinde;
    • Dahil
    • Sahn
      gibi kısımlar bulunmaktadır.
  18. Halkın refahını sürekli kılmak için öncelikle istenilen kalitede ve uygun fiyata yeterli malın bulunmasına İaşecilik denir.
  19. Sadrazam Konağında toplanan divanlar;
    • Çarşamba Divanı
    • Cuma Divanı
    • İkindi Divanı
  20. Osmanlı Devleti’nde ilk deniz şirketi Şirket-i Hayriye‘dir.Abdülmecid döneminde kurulmuştur.
  21. 1871 Londra Konferansı‘na Osmanlı Devleti’ni temsilen Musurus Paşa katılmıştır.
  22. Mustafa Kemal’in Nutuk eserinde anlattığı, Karakol Cemiyeti üyesi Yahya Kaptan‘dır.
  23. Erzurum Kongresi‘ni geçici başkan sıfayıtla açan Hoca Raif Efendi‘dir.
  24. Milli Mücadelede 70. Alay’da görev yapan kadın kahraman Küçük Nezahat‘tir.
  25. Osmanlı Devleti’nin Mondros’u imzalamasıyla Milli Mücadele’nin en ateşli dönemlerini anlatan “Yorgun Savaşçı” eseri Kemal Tahir‘e aittir.
  26. Mevlana Müzesi‘nin açılması Atatürk dönemine aittir.
  27. “Bütün Azerbaycan Yolunda” isimli eserin yazarı olan, Azerbaycan’ın ikinci Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey‘dir.
  28. Millet Partisi‘nin kurucuları arasında;
    • Fevzi Çakmak
    • Yusuf Hikmet Bayur
    • Osman Bölükbaşı
      yer almaktadır.
  29. Bağdat’ta ilk Nizamiye Medresesi Sultan Alparslan döneminde açılmıştır.
  30. Büyük Selçuklu Devleti‘nin yıkılması ile “Musul” bölgesinde kurulan atabeylik Zengiler‘dir.
  31. Hint Deniz Seferi‘ne katılanlar;
    • Seydi Ali Reis
    • Piri Reis
    • Murat Reis
  32. Osmanlı Devleti’nde Rumeli’de Şehzade sancağı olmamasında;
    • Savcı Bey İsyanı‘nın çıkması
    • Fetret Devri’nde Rumeli’de yaşanan bazı olaylar
      etkili olmuştur.
  33. Osmanlı Devleti’nde divan kararlarını kaydeden, anlaşma ve fermanları yazan kalem Beylikçi‘dir.
  34. Osmanlı Devleti’nde tımar sahibinin bedenen çalışarak ödediği vergiye Adet-i Irgadiye denir.
  35. Tanzimat döneminde açılan okullar;
    • Musevi Asri Mektebi
    • Mekteb-i Osmani
    • Darülmuallimat
  36. Osmanlı ressamlarından Şeker Ahmet Paşa ve Süleyman Seyyid Bey‘i Avrupa’ya yollayan padişah Abdülaziz’dir.
  37. Kafkas İslam Ordusu‘nun şehit askerlerinin bulunduğu şehir Bakü’dür.
  38. Osmanlı Devleti’nde ilk futbol klübünü kuran devlet İngiltere’dir.
  39. Batı’da “Hristiyan Türkler” olarak anılan Osmanlı unsuru Ermeniler‘dir.
  40. Mudanya Konferansı‘nda General Monbelli İtalya’yı temsil etmiştir.
  41. Montrö Boğazlar Sözleşmesi‘ni Türkiye adına imzalayan dönemin dış işleri bakanı Tevfik Rüştü Aras‘tır.
  42. Mustafa Kemal’in kısa süreli tedavi gördüğü Karlsbad’ın bulunduğu ülke Avusturya’dır.
  43. Çöl Fırtınası olarak da bilinen 1. Körfez Savaşı sırasında Türkiye Cumhuriyeti başbakanı Yıldırım Akbulut‘tur.
  44. Bizans’ı baskı altında tutmak için Trakya’ya sefer düzenleyen ve barış isteyen Trakya Valisi’ne “Güneşin battığı yere kadar, her yeri zaptedebilirim” diyen Hun lideri Uldız‘dır.
  45. Gazneli tarihinin anlatıldığı Tarih-i Yemin adlı eserin yazarı Utbi‘dir.
  46. Askerlerin davalarına, Kadıyı Haşem(Leşkeri Hazret) bakar.
  47. Tolunoğulları’nda vezirlik makamı oluşturulmamıştır.
  48. Amacı hazineye ait gelirleri mümkün olduğu kadar yüksek düzeye çıkarmak ve ulaştığı düzeyin altına inmesini engellemek olan ilke Fiskalizm‘dir.
  49. Tanzimat döneminde çıkarılan kanunları ve mahkeme kararlarını halka duyurmak amacıyla yayınlanmaya başlananlar;
    • Düstur
    • Ceride-i Mehakim
  50. Tanzimat döneminde Abdülmecid Döneminde kurulan bakanlıklar,
    • Posta Nezareti
    • Maarif Nezareti

Tarih 50 Yeni Bilgi(5)

Bir Cevap Yazın
  1. Soğuk Savaş deyimini ilk kez kullanan kişi Bernard Baruch‘tur.
  2. Yüzdeler Antlaşması ile İngiltere Yunanistan’dan üstün konuma gelmiştir.
  3. En yüksek siyasal organı “Siyasal Danışma Komitesi(CPC)” olan uluslararası oluşum Varşova Paktı‘dır.
  4. Marshall Planı‘na karşılık SSCB’nin Demir Perde ülkelerine yardımı öngeren planı Molotof‘tur.
  5. Türkiye’nin NATO’da ki ilk temsilcisi Fatin Rüştü Zorlu‘dur.
  6. Asvan Barajı için ABD ve Dünya Bankası’ndan istenilen kredinin ABD tarafından engellenmesi Süveyş Krizine yol açmıştır.
  7. Adnan Menderes döneminde;
    • ODTÜ
    • Karadeniz Teknik Üniversitesi
    • Anadolu Üniversitesi
      açılmıştır.
  8. Demokrat Parti‘nin kurucu genel başkanı Celal Bayar‘dır.
  9. Volkan Teşkilatı, EOKA terör örgütüne karşı kurulmuştur.
  10. Yabancı Sermayeyi Teşvik ve Petrol Yasası Adnan Menderes başbakanlığı döneminde çıkarılmıştır.
  11. Türkiye, 1958 yılında IMF’den borç alımına başlamıştır.
  12. 1955 – 1956 sezonunda ilki düzenlenen Şampiyon Klüpler Kupası‘nı İspanya kazanmıştır.
  13. ABD, Truman Doktrini yayınlamasıyla uzun yıllar dış politikasının esasını oluşturan Yalnızlık Politikasından vazgeçmiştir.
  14. SSCB’nin Avrupa’da yayılmacı politikasına karşı İngiltere, Fransa, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg’un bir araya gelerek oluşturduğu teşkilata Batı Avrupa Birliği denir.
  15. Türkiye, Birleşmiş Milletler‘in kurucu üyesidir.
  16. ABD, Uzakdoğu’da etkisini artırabilmek amacıyla SEATO kuruluşunu oluşturmuştur.
  17. Buhran dönemlerinde yaşanan ortamda yanlış anlamalar olmasın diye Kırmızı Telefon Hattı ABD ve SSCB kurmuştur.
  18. Bağlantısızlar Hareketi‘nin Yugoslavya lideri Josip Broz Tito‘dur.
  19. Bağlantısızlar Hareketi‘nin temeli olan Bandung Konferansı Endonezya’da toplanmıştır.
  20. 1963’te uzaya gönderilen ilk kadın kozmonot Valentina Tershokova‘dır.
  21. Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti‘nin ilanında ortam oluşturan antlaşmalar Zürih ve Londra’dır.
  22. Çandarlı gemisinin yaptığı çalışmalar kıta sahanlığı sorununu yeniden gündeme getirmiştir.
  23. Asala Ermeni terör örgütünün kurulduğu ülke Lübnan’dır.
  24. 1971 Muhtırası‘nın ardından Nilat Erim başbakanlığa getirilmiştir.
  25. Çekoslavakya’da komünizm boyunduruğuna karşı başlayan hareketin genel adı Kadife Devrimi‘dir.
  26. Orta Asya Cumhuriyetleri içerisinde en büyük doğal gaz rezervine sahip olan ülke Türkmenistan’dır.
  27. Kırgızistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Askar Akayev‘dir.
  28. Rus doğalgazının Karadeniz’in altından döşenecek bir boru hattı ile Samsun’a ulaşmasını sağlayan proje Mevi Akım Projesi‘dir.
  29. Kazakistan’ın bağımsızlığının kazanılmasında büyük çaba harcayan devlet adamı Nursultan Nazarbayev‘dir.
  30. Küresel ısınmaya karşı alınabilecek önlemlere ve doğuracağı sonuçlara çözüm bulmak amacıyla 2005’te yürürlüğe giren antlaşma Kyoto Protokolü‘dür.
  31. SSCB’de uygulanan Glasnost ve Perestroika politikaları ile beraber Azerbaycan’ın bağımsızlığına kavuşması için kurulan ve mücadele eden örgüt Halk Cephesi‘dir.
  32. Türkiye Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği süreci Ankara Antlaşmasıyla başlamıştır.
  33. Türklerde ilk kez yaygın eğitim görüldüğü topluluk Asya Hunları‘dır.
  34. Seyfüddevle, Hindistan Fatihi gibi unvanlarla tanınan, Peşaver Seferi ile Hindistan’da etkinlik kazanan Türk hükümdarı Gazneli Mahmut‘tur.
  35. Türk – İslam mimarisinin ilk örneklerini Afrika’da veren Türk devleti Tolunoğulları‘dır.
  36. 1025 yılında oluşan, Maveraünnehir İttifakı olarak bilinen yapı Büyük Selçuklular‘a karşıdır.
  37. Yıldırım Beyazıt, Niğbolu Savaşı’nın ganimetleriyle Bursa Ulu Camii‘yi yaptırmıştır.
  38. Abdülmecid Döneminde günümüz Talim Terbiye Kurulu’nun kökeni olan ve eğitim – öğretimde okutulan ders kitaplarını hazırlaması için kurulan kurum Encümen-i Daniş‘tir.
  39. Yunanistan’ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü İngiltere – Rusya tarafından imzalanmıştır.
    • Mekteb-i Ulum-u Edebiye
    • Rüştiyeler
      2. Mahmut zamanında açılan Batı tarzı eğitim kurumlarıdır.
  41. Çanakkale Savaşları‘nın yiğit kahramanı Seyit Onbaşı‘ya Çabuk soyadı verilmiştir.(Seyit Ali Çabuk)
  42. Ankebut, Kıbrıs Türkleri tarafından çıkarılan Milli Mücadele yanlısı yayın organıdır
  43. Büyük Taarruz’un hazırlıkları sırasında ordu karargahı Akşehir’e taşınmıştır.
  44. Karaisalı Müftüsü Mehmet Hoca Maraş’ta savunmasına katılmıştır.
  45. Mustafa Kemal’in, “Kemal” adını aldığı okul Selanik Askeri Rüştiyesi‘dir.
  46. Scala Nutku, Benito Mussolini‘ye aittir.
  47. Almanya’nın Ren bölgesini işgal etmesi, İngiltere’nin izlediği Yatıştırma Politikası‘nın son bulmasına neden olmuştur.
  48. 1953 Moncada İsyanı ile başlayan devrim hareketi Küba’da yaşanmıştır.
  49. Şan Kızı Destanı Bulgarlar’a aittir.
  50. Bizans ile yapılan ve “Yurt Tutan“, “Kumdanlı” isimleri ile de bilinen savaş Miryokefalan Savaşı‘dır.

Yürütme – Bakanlar Kurulu

Bir Cevap Yazın
Başbakan

  • Cumhurbaşkanı seçer.
  • TBMM içinden(yani milletvekili) birisi olması gerekiyor.
  • Bakanlar Kurulunun başıdır ama hiyerarşik amiri değildir.Eşitler arası birincidir.Bakanlar Kurulunun ana görevi memleketin iç ve dış siyasetinin saptanması ve uygulanmasını sağlamaktır.

Görevleri;

  • Bakanlıklar arasındaki işbirliğini sağlamak.
  • Hükümetin genel siyasetinin yürütülmesini gözetmek.

Genel Siyaseti yürüten Bakanlar Kuruludur.Genel Siyaseti gözeten Başbakandır.

  • Her bakan, başbakana sorumludur.
  • Milli Güvenlik Kuruluna katılmak.

Bakanlar

  • TBMM içinden veya dışından(ama vekil seçilme yeterliliğine sahip olması gereken) bir kişi başbakan tarafından öneriliyor.Cumhurbaşkanı tarafından onaylanıyor.

Bakanlığa vekillik istemeyen anayasa 1961, Cumhurbaşkanına vekillik istemeyen anayasa 1982’dir.

  • Vekil olsada olur, olmasada olur.
  • Başbakanın teklifi üzerine Cumhurbaşkanının onayıyla görevlerine son verilir.Karşı imza kuralı.

Milletvekili olmayan bakanların Yasama Sorumsuzluğu ve Yasama Dokunulmazlığı vardır.

Bakanlar Kurulunun Kuruluşu

  • Bakanlar Kurulunun kurulması için Anayasa 45 günlük süre vermiştir.
  • 45 gün içinde hükümet kurulamazsa Cumhurbaşkanı meclis başkanına danışarak seçimleri yeniliyordu.
  • Bakanlar Kurulu = Hükümet = Kabine

Cumhurbaşkanı beğenmediği taktirde kendisine sunulan bakanı değiştirebilir.

Bakanlar Kurulunun göreve devam etmesi için güven oyuna ihtiyaç vardır.

Bakanlar Kurulunun kurulması için basit çoğunluk gerekir.

Güven oyu için 7 gün içinde Hükümet Programı okunmalıdır.

Bakanlar Kuruluna Dair Bilgiler

  • Bakanlar Kurulunda 26 kişi var.1 Başbakan, 4 Başbakan Yardımcısı, 21 Bakan.
  • Kararlar oy birliğiyle alınır.(26 evet)
  • Herhangi bir nedenle göreve gelemeyen bakana, başka bir bakan vekalet eder.Ancak bir bakan birden fazla bakana vekalet edemez.
  • Boşalan bir bakanlık en geç 15 gün içinde doldurulmak zorundadır.(Önemli)
  • Milletvekili olmayan bakan mecliste oy kullanamaz.

Milletvekili olmayan bakanların Yasama Sorumsuzluğu ve Yasama Dokunulmazlığı vardır.

Bakanlar Kurulu Görev ve Yetkileri

  • Genel siyaseti yürütmekle sorumludur.(Önemli)
  • Kanun Hükmünde Kararname çıkarmak.
  • Kanun Tasarısı hazırlamak.
  • Yönetmelik çıkarmak.(Anayasada açıkça düzenlenmemiştir.)
  • Cumhurbaşkanına, Genelkurmay Başkanını önermek.
  • Türk Silahlı Kuvvetlerini yurt savunmasına hazırlamak.
  • Tüzük çıkarmak.
  • Cumhurbaşkanı başkanlığında olağanüstü hal ve sıkı yönetim ilan etmek.
  • Milli Güvenliği sağlamak.
  • Anayasada verilmiş diğer görev ve yetkiler.
  • Kanunlarla verilmiş görev ve yetkiler.

Genel siyaseti yürüten Bakanlar Kurulu’dur.

Genel siyaseti gözeten Başbakan’dır.

Genel Kurmay Başkanını Cumhurbaşkanı atar.Cumhurbaşkanının Yürütme görevidir.

Milli güvenliğin sağlanmasından Bakanlar Kurulu sorumludur.

Bakanlar Kurulu Milli Güvenliğin sağlanmasından TBMM’ye sorumludur.

Olağan üstü ve sıkıyönetim durumlarında Bakanlar Kurulu başına geçen Cumhurbaşkanıdır.

Başbakanın Görevleri

  • Atama ve görevden alma için Cumhurbaşkanına bakan önermek.
  • Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek.
  • Hükümetin genel siyasetinin yürütülmesini gözetmek.
  • Milli Güvenlik Kuruluna katılmak.
  • Cumhurbaşkanının katılamadığı Milli Güvenlik Kurulu toplantılarına başkanlık etmek.
  • Bakanlararası işbirliği sağlamak.
  • Yönetmelik çıkarmak.
  • Bakanların görevlerinin yerine getirilmesini gözetmek.

Parlamenter hükümet sistemlerinde Bakanlar Kurulu ve Bakanların Siyasi Sorumluluğu “Kolektif Sorumluluk” ve “Bireysel Sorumluluk” olarak ikiye ayrılır.

Bakanlar, Kolektif Sorumluluğu güven oylamasıyla gerçekleştirir.1982 Anayasasında üç tür güven oylaması yer alır.

  1. Göreve Başlarken Güvenoyu
    Basit çoğunluk yeterlidir.
  2. Görev Sırasında Güvenoyu
  3. Gensoru Görüşmeleri Sonucunda Güvenoyu
    Hükümetin siyasi sorumluluğunu araştırmak için milletvekilleri ya da siyasi parti grupları tarafından verilen gensoru önerisi sonucu yapılan güven oylamasıdır.Gensoru sonucu yapılan güven oylaması hükümetin düşmesine sebep olabilir.Güven oylaması sonucunda Bakanlar Kurulunun düşürülebilmesi için üye tam sayısının salt çoğunluğunun güvensizlik oyu vermesi gerekir.

Bakanlar Kurulunun Yapısı

  • 1 Başbakan
  • 4 Başbakan Yardımcısı
  • 21 Bakan

Geçici Bakanlar Kurulu

Olağan Genel Seçimlerden Önce Kurulan Geçici Bakanlar Kurulu

  • Adalet Bakanı
  • İçişleri Bakanı
  • Ulaştırma Bakanı

görevden çekilir.

Seçimlerden 3 gün önce kurulur.

TBMM Kararı İle Erken Seçimlerde Kurulan Geçici Bakanlar Kurulu

  • Adalet Bakanı
  • İçişleri Bakanı
  • Ulaştırma Bakanı

görevden çekilir.

Erken seçim kararından itibaren 5 gün içinde kurulur.

Görevden çekilen bakanlıklara TBMM içinden veya dışından bağımsız kişiler Başbakan tarafından atanır.

Cumhurbaşkanı Kararı İle Seçimlerin Yenilenmesi Döneminde Kurulan Geçici Bakanlar Kurulu

  • Bakanlar kurulu komple çekilir.
  • Cumhurbaşkanı geçici Bakanlar Kurulunu kurmak için Başbakan atar.
  • Sadece Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları değil.Bütün bakanlar değişir.
  • Başbakan bakanlar listesini hazırlar ama Adalet, İçişleri ve Ulaşım bakanlarının bağımsız olması şarttır.

Geçici bakanlar kurulu için güven oyuna ihtiyaç yoktur.

Yeni seçilen meclisin toplanmasıyla geçici bakanlar kurulunun görevi bitter.

Başbakanın Görevini Sona Erdiren Haller

Başbakanın görevini sona erdiren haller aynı zamanda bakanlar kurulunun görevinide sona erdirir.Baş giderse hükümet düşer.

Bütçenin reddedilmesi hükümeti düşürür.Anayasada yer almaz.

Yürütme – Cumhurbaşkanı

Bir Cevap Yazın

Yürütme, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulundan oluşur.

CumhurbaşkanıBakanlar Kurulu
Sorumsuz KanadıSorumlu Kanadı

Cumhurbaşkanı

  • Türkiye Cumhuriyeti bütünlüğünü, birliğini temsil eden kişidir.
  • 40 yaşını doldurmak zorundadır.
  • Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
  • Yüksek öğretim yapmış olmak.
  • Milletvekili seçilmek için gereken şartların tamamına sahip olmak.

Cumhurbaşkanı veya Bakan olmak için vekil olmaya gerek yoktur.Lakin Başbakan olmak için vekil olmak şarttır.

Meclis dışından Bakan olabilme usulüne 1961 Anayasası yer vermiştir.

Meclis dışından Cumhurbaşkanı seçilme usulüne yer veren anayasa 1982 Anayasasıdır.

Cumhurbaşkanı Aday Gösterilme Nasıl Olur?

  • En az 20 milletvekili meclis içinden veya dışından aday gösterebilir.
  • Son genel seçimlerde geçerli oy toplamı %10 bulan partiler ortak aday gösterebilir.

Seçim Esasları

  • Cumhurbaşkanı 5 yıl görev yapar.
  • Bir kişi en fazla üst üste 2 kez Cumhurbaşkanı seçilebilir.
  • Cumhurbaşkanı seçimi 60 gün içinde tamamlanır.
  • En fazla 2 turda seçilir;
    1. Tur
      Adaylar arasında geçerli oyların salt çoğunluğu alan Cumhurbaşkanı seçilir.Hiçbir aday sağlayamazsa 2. tura geçilir.

Bir kişi Cumhurbaşkanı seçilirse partisiyle bağı sona eriyor.Vekilliğide sona eriyor.

Cumhurbaşkanı Görev ve Yetkileri

Yasama İle İlgiliYürütme İle İlgiliYargı İle İlgili
  • Meclisin açılış konuşmasını yapmak.
  • Meclisi toplantıya çağırmak.
  • Kanunları yayınlamak.
  • Anayasa değişikliklerini halkoyuna sunmak.
  • Anayasa Mahkemesine İptal Davası açmak.
  • Meclis seçimlerinin yenilenmesine karar vermek.
  • Kanunları tekrar görüşülmesi için meclise geri göndermek.
  • Başbakan ve bakanları atamak.
  • Başbakanın önerisi üzerine bir bakanın görevine son vermek.
  • Başbakanın istifasını kabul etmek.
  • Milletlerarası Antlaşmaları onaylamak.
  • Başkomutanlığı temsil etmek.
  • Milli Güvenlik Kuruluna başkanlık etmek.
  • Sürekli hastalık, sakatlık vb. hallerde ilgili hükümlünün cezasını affetmek.
  • Kararnameleri imzalamak.
  • Devlet Denetleme Kurulu üyeleri seçmek.
  • Devlet Denetleme Kurulu inceleme ve denetleme yaptırmak.
  • Genel Kurmay Başkanı atamak.
  • Yurt dışına temsilciler göndermek.
  • Yabancı ülkelerden gelen devlet temsilcilerini kabul etmek.
  • YÖK üyelerini seçmek.
  • Üniversite rektörlerini seçmek.
  • Anayasa Mahkemesi üyelerinin 14’ünü seçmek.
  • Danıştay üyelerinin 1/4’ünü seçmek.
  • Yargıtay Cumhuriyet Baş Savcısı ve onun vekilini seçmek.
  • Askeri yargıtay üyelerinin tamamını seçmek.
  • Askeri yüksek idare mahkemesi üyelerinin tamamını seçmek.
  • HSYK üyelerinin 4’ünü seçmek.
Verilen ifadede yasa, kanun, meclis, anayasa ifadeleri varsa %98 Yasama’dır.

  • Anayasa Mahkemesine üye seçmek istisnadır.Bu yargı görevine girer.
  • TBMM adına Başkomutanlık sırafatını temsil etmek diğer bir istisnadır.Yürütme görevine girer.
Verilen ifadede … üye seçmek diyorsa ama bir yüksek mahkemeye ya da yargısal bir kuruluşa üye seçmek diyorsa Yargı’dır.Yüksek Mahkemeler

  • Anayasa Mahkemesi
  • Yargıtay
  • Danıştay
  • Askeri Yargıtay
  • Askeri Yüksek İdari Mahkemesi
  • Uyuşmazlık Mahkemesi

Cumhurbaşkanı Yargıtay ve Uyuşmazlık yüksek mahkemelerine üye seçemez.

Sayıştay üyelerini meclis seçer.

Cumhurbaşkanının Sorumsuzluğu ve Sorumluluğu

Cumhurbaşkanı bir tek vatana ihanetten suçlanabilir.184 vekil yazılı teklif vermesi gerekiyor.413 vekil evet demelidir ve Yüce Divan’a gider.

Karşı İmza Kuralı

Cumhurbaşkanı, Anayasa’da ve kanunlarda tek başına yapılabileceği belirtilen işlemler dışındaki bütün kararlarını Başbakan ve ilgili bakanlarca imzalanması ve bu kararlardan dolayı Başbakan ve ilgili bakanların sorumlu olmasına Karşı İmza Kuralı denir.

Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı

1982 Anayasası Yürütme içinde Cumhurbaşkanının güçlendirdi.Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme Kurumu kuruldu.

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme kurumu 1982 Anayasasıyla karşımıza çıkmıştır.

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği

  • 1982 Anayasasında kurulmuştur.
  • Cumhurbaşkanının artan görevlerini düzenli ve verimli bir şekilde yerine getirmesi amacıyla kurulmuştur.
  • Bildiğin sekreter işte.
  • Kuruluşu, teşkilat ve çalışma esasları, personel atama işlemleri Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi‘yle düzenlenir.
  • Genel sekreteri doğrudan Cumhurbaşkanı atar.

Devlet Denetleme Kurulu

  • 1982 Anayasasında kuruldu.
  • İdarenin hukuka uygunluğunu ve verimliliğinin sağlanması amacıyla denetim yapar.
  • Devlet Denetleme Kurulunun işleyişi, üyelerinin görev süresi ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.
  • Sadece Cumhurbaşkanı istemi üzerine harekete geçer.
  • Bağlayıcı karar alamaz.
  • Raporlarını gizli olarak Cumhurbaşkanına sunar.
  • Üyelerini ve üyeleri içinden başkanını Cumhurbaşkanı seçer.

Devlet Denetleme Kurulu, Silahlı Kuvvetler ve Yargı Organlarını denetleyemez.

TBMM İç Yapısı ve Düzeni – 2

Bir Cevap Yazın

Kanun Yapılma Usulü

Vekillerin kanun önerisine “Kanun Teklifi” denir.

Bakanlar kurulu kanun yapalım diye önerirse “Kanun Tasarısı” denir.

  1. Vekiller ya da Bakanlar Kurulu bir öneride bulunur.
  2. Öneri Başkanlık Divanına gelir.
  3. Vekiller tarafından oylanmadan önce kanunlar Komisyonlarda görüşülüp olgunlaştırılıyordu.Haliyle Komisyonlara gelir.
  4. Komisyon kanun teklifi ya da tasarısına bakıyor ve rapor hazırlıyor.
  5. Bu rapor Başkanlık Divanına geri gönderiliyor.
  6. Bu rapor TBMM Genel Kuruluna yani vekillere dağıtılıyor.Burada oylanıyor.
  7. Reddedilirse 1 yıl geçmeden tekrar önerilemez.
  8. Yok reddedilmediyse onay alındı demektir.
  9. Kanun kabul edildiyse yayınlanması için Cumhurbaşkanına gönderilir.
  10. Cumhurbaşkanı 15 gün içinde onaylarsa resmi gazetede yayımlanır.
  11. Eğer veto ederse(geri çevirme) TBMM Genel Kuruluna yeniden gider.
  12. TBMM Genel Kurulu değiştirerek yeniden Cumhurbaşkanına gönderir.Cumhurbaşkanı istediği kadar geri gönderebilir.Çünkü her değişiklik yeni kanun sayılır.
  13. Yok meclis değişiklik yapmadan veto edilen kanunu aynen Cumhurbaşkanına gönderirse Cumhurbaşkanı onay vermek zorundadır.Resmi gazetede yayınlamak zorundadır.

Yürürlülük tarihi belirtilmeyen kanunlar Resmi Gazete’de yayımını izleyen 45 gün sonra yürürlüğe girer.

Cumhurbaşkanı, “bu kanun iptal edilsin” diye Anayasa Mahkemesine dava açabilir.

Kadük Olma

Bir yasama döneminde sonuçlandırılamayan kanun tasarı ve tekliflerinin hükümsüz sayılmasına kadük olma denir.

Anayasanın Değiştirilmesi

Teklif
  • Anayasanın değiştirilmesi için en az TBMM üye sayısının 1/3’ü yani 184 milletvekili teklif vermelidir.

Bakanlar kurulu Anayasa Değişikliği teklifinde kesinlikle bulunmayacaktır.Teklifi vekiller verecektir.

Oylama Usulü
  • Gizli oylama yapılır.
  • Anayasa değiştirilmesi iki defa görüşülür.
  • İki görüşme arasında en az 48 saat olur.Bu araya Serinleme Süresi denir.
  • İvedilikle görüşülmez.Sakin görüşülür.
  • Öncelikle bu mesele görüşülür.Diğer işler sonraya bırakılır.
Karar
  • Anayasa Değişikliğinin meclisten geçebilmesi için en az 330 milletvekili evet demelidir.
  • 330 vekil evet dediyse Cumhurbaşkanına gitmeye hak kazanır.
  • Eğer bu milletvekili sayısı 330(3/5) ile 367(2/3) arasındaysa Cumhurbaşkanının iki alternatifi vardır.
    Alternatif 1Alternatif 2
    Meclise iade edecek
    (Güçlendirici Veto)    		ya daHalk oylamasına sunacak
    (Zorunlu Halk Oylaması)
    Burada Anayasa Cumhurbaşkanına onay yetkisi vermemiştir.
  • Eğer bu milletvekili sayısı 2/3(367)’den fazla ise Cumhurbaşkanının üç alternatifi vardır.
    Alternatif 1Alternatif 2Alternatif 3
    Meclise iade edebilir.
    (Geciktirici Veto)    		ya daHalk oylamasına sunar.
    (İhtiyari Halk Oylaması)    		ya daOnaylayabilir.

Anayasanın değiştirilmesi Kanundur.

Cumhurbaşkanının Anayasa değişikliğini onaylabilmesi için en az 367 vekilin oyuna ihtiyacı vardır.

Cumhurbaşkanı Anayasa Değişikliğini Halk Oylamasına sunacaksa değişikliğin resmi gazetede yayımını izleyen 60 gün sonraki ilk Pazar günü Halk Oylaması yapılır.

Anayasa değişikliği genelkurulda iki kez görüşülür.

İki görüşme arasındaki 48 saate Serinleme Süresi denir.

Bütçe ve Kesin Hesap Kanun Tasarılarını Görüşmek ve Kabul Etmek

  • Bütçe ve Kesin Hesap Kanunu Tasarılarını Bakanlar Kurulu hazırlar.

Cumhurbaşkanının veto edemediği tek kanun bütçe kanunudur.

Bütçe Kanunu

  • Yıllık çıkarılır.
  • Bütçe ile ilgili hükümler dışında başka bir hüküm koyulamaz.
  • Mali yılbaşından(1 Ocak) en geç 75 gün önce Bütçe Kanun Tasarısı Bakanlar Kurulu tarafından meclise sunulur.
  • Yargısal denetimi Anayasa Mahkemesince yapılır.
  • Kanundur.

Kesin Hesap Kanunu

  • Bütçe kanunun sağlamasıdır.
  • Çıkan bütçe kanunu uygun mu, değil mi? bakar.
  • Uygunsa Kesin Hesap Kanunu çıkar.

Bütçe kanunu denetlemek için çıkan kanun Kesin Hesap Kanunu’dur.

  • Bütçeye uygunluk denetimini Sayıştay yapar.
  • Sayıştay denetimi Meclis adına yapar.
  • Kanundur.

Para Basılmasına Karar Vermek

  • Kanundur.
  • TBMM Basit Çoğunlukla para basılmasına karar verebilir.
  • Madeni paralı, Darphane ve Damga Matbaası basar.(Hazine)
  • Kağıt paralı, Merkez Bankası basar.
  • Tüm paralar merkez banası tarafından dağıtılır.

Genel ve Özel Aflar

  • Kanundur.Af Kanunu.
  • Nitelikli çoğunluk ister.330(3/5)
  • Genel Af, suç ve cezayı kaldırır.
  • Özel Af, sadece cezayı kaldırır.

Orman suçları af kapsamına alınmaz!!!

Kamu Başdenetçisi Seçmek

  • TBMM Meclis Başkanlığına bağlıdır.
  • İdare ile ilgili şikayetleri inceler.
  • Meclis başkanıyla aynı seçilir.

İlk Kamu Başdenetçisi Mehmet Nihay Ömeroğlu’dur.

  • Ombudsman‘da denir.
  • Parlamento kararıdır.

Aşağıdakilerden hangisi meclisin görevleri arasında 2010 yılında eklenmiştir derse
Kamu Başdenetçisi ve Anayasa Mahkemesine üye seçmektir. 

Anayasa Mahkemesine Üye Seçmek

  • 14’ünü Cumhurbaşkanı, kalan 3 üyeyi Meclis seçiyor.
  • Parlamento kararıdır.
  • 3 turda seçilir.

Savaş İlanına ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kullanılmasına Karar Vermek

  • Parlamento kararıdır.
  • TBMM tatilde veya ara vermede ise bu yetkiyi meclis adına Cumhurbaşkanı kullanacaktır.

Bakanlar Kurulunu Denetlemek

  • Başbakan ve Bakanları denetlemektir.
  • Meclisin görevidir.
SoruVekiller gidip Bakanlara soru sorar.
Genel GörüşmeTBMM Genel Kurulunda görüşülmesidir.

  • Bakanlar Kurulu(Hükümet)
  • Siyasi Parti Grupları
  • En az 20 millet vekili

genel görüşme isteyebilir.

Meclis AraştırmasıDevlet sırrı ve ticari sırlar meclis araştırması kapsamına alınamaz.
Meclis SoruşturmasıBaşbakan ve Bakanların görevleri ilgili cezai sorumluluklarının araştırılmasını sağlayan denetim aracıdır.

  • En az 55 milletvekili(1/10) tarafından istenebilir.
  • Meclis soruşturması sonucunda ilgili bakan ya da başbakanın yargılanmak üzere Yüce Divan‘a(Anayasa Mahkemesi) sevk edilip edilmemesine karar verilir.
  • Yüce Divan’a sevk edilen bakanın bakanlığı düşer.
  • Eğer sevk edilen başbakansa hükümet istifa etmiş sayılır.
  • Bir bakan ya da başbakanın Yüce Divan’a sevk edilmesi için 276 nitelikli çoğunluğu istiyor.
  • Mahkemenin sonucu beklenmez.Sevk edildiğiniz an herşey bitmiştir.

Cezai sorumluluğu denetleyen araç Meclis Soruşturması’dır.

Meclis Soruşturmasının yaptırımı Yüce Divan’dır.

Gen Soru
  • Bakan ya da Başbakanın siyasi sorumluluğu denetleniyor.
  • En az 20 milletvekili veya siyasi parti tarafından istenebilir.
  • 276 vekil bakana güvenmiyorum derse, bakanlığı, başbakana güvenmiyorum derse hükümet düşer.
  • Parlamento kararıdır.

Hükümet düşmesine yol açabilenler?
Meclis Soruşturması ve Gensoru

Hangilerinde özel bir komisyon kurularak işlem yapılır?
Meclis Araştırması ve Meclis Soruşturması’nda komisyon kurulur.

Hakkında Meclis Soruşturması açılan bakan ya da başbakan hakkında güven oylaması yapılır mı?
Hayır.Yüce Divana sevk edilir.Güven oyu Gen Soru’da yapılır.

Yüce Divana sevk edilmesi sadece Meclis Soruşturmasında vardır.

Siyasi Sorumluluğu denetleyen araç Gen Soru’dur.

Cezai Sorumluluğu denetleyen araç Meclis Soruşturması’dır.

Güven Oyu, Gen Soru’da vardır.
Yüce Divan, Meclis Soruşturması’nda vardır.

Parlamento Kararları

  • Meclis iç tüzüğü
  • Dokunulmazlığı kaldırılması kararı
  • Milletvekilliğinin düşürülmesi
  • Meclis başkanının seçilmesi
  • Güven oylaması istemi
  • Bakanlar kurulunu denetleme
  • Cumhurbaşkanının vatana ihanetle suçlanmasıyla yargılanmak üzere Anayasa Mahkemesine sevk edilmesi.
  • Anayasa Mahkemesine üye seçmek.
  • Kamu Başdenetçisini seçmek.
  • Sayıştay ve RTÜRK üyelerini seçmek.

Kural olarak parlamento kararları Anayasa Mahkemesinin denetimine tabi değildir.Bu kuralım ise 3 istisnası vardır;

  • Milletvekilliğinin düşürülmesi kararı.
  • Dokunulmazlığın kaldırılması kararı.
  • TBMM iç tüzüğü