Musul Meselesi

• Lozan’da çözülemeyen bu konu 1924’te İngiltere ile yapılan Haliç Konferansı‘nda da çözülemedi.
• Konu Milletler Cemiyetine götürüldü.
• Milletler Cemiyet’in de Musul, İngiltere mandası altındaki Irak’a verilecek dendi.Bu olay üzerine bizde savaş hazırlığı yaptık.Lakin Nasturi ve Şeyh Sait isyanlarından dolayı Musul’a harekat düzenleyemedik.
• 1926 yılında İngiltere ile Ankara Antlaşması imzaladık.Bu antlaşmayla Musul’u Irak’a bıraktık.

Musul’u alamamızın sebebi Nasturu ve Şeyh Sait isyanlarının çıkmasıdır.

Yabancı Okullar

• 1924 Tevhid-i Tedrisat kanununa uymayanlar kapatıldı.

Türkiye’nin ilk dış politika zaferi Yabancı Okullar Konusunda Taviz Vermemesidir.

Dış Borçlar

• 1929 Dünya Ekonomik Krizi sonrası Türkiye Hoover Moratoryum‘undan yararlanarak Fransa ile tekrar masaya oturmuştur.
• Borçlar Lozan’da Frank olarak ödenecekken, burada Lira üzerinden ödemeye karar verilmiştir.
• 1954’te borcun ana parası, 1984’te borcun faizi ödendi.

Nüfus Mübadelesi

• Yunanistan Başbakanı Elettinos Türkiye’ye gelerek bu sorunu çözdü.
• Milletler cemiyetine giden diğer konudur.

Adana – Mersin Demiryollarının Millileştirilmesi Sorunu

• Fransa’nın elindeki bu demiryolları satın alınmıştır.

Milletler Cemiyeti

• Türkiye Milletler cemiyetine İspanya aracılığıyla davet edilip üye olmuştur.

Türkiye Milletler Cemiyeti’ne 1932 – 1939 arası İspanya aracılığıyla davet edilmiş ve üye olmuştur.

• Milletler Cemiyeti’nin Türkiye’yi davet etmesi dünyada böyle bir kuruluş için ilktir.

1934 Balkan Antantı

• Arnavutluk ve Bulgaristan katılmadı.
• 1933 senesinde Türkiye ile Yunanistan Samimi Antlaşması(Dostluk Antlaşması) imzaladı.
• Bu samimiyetin bokunu çıkartıp Yugoslavya ve Romanya arasında Balkan Antantı kuruldu.Türkiye’de bu antanta girerek batı sınırlarını güvence altına aldı.
• Bu antanta girmemizin sebebi balkanları tehdit eden İtalya ve Almanya’dır.

Balkan Antantı boğazların bize geri verilmesinde etkin bir rol oynayacaktır.Bu rolü Montrö Boğazlar Sözleşmesinde oynayacaktır.(Komisyonun kaldırılıp bize verilmesinde oynayacaktır.)

1936 Montrö Boğazlar Konferansında boğazların Türkiye’ye verilmesi için çabalayan kuruluş hangisidir?
Cevap = 1934 Balkan Antantı (1936 yılında ise Montrö Boğazlar Sözleşmesi yapıldı.)

• 1936’da iki gelişme var;
  • Almanya’nın Fransa’ya ait Ren Bölgesi‘ni işgal etmesi.
  • İtalya’nın Habeşistan‘ı işgal etmesi.
• 1936’da Almanya’nın Fransa’da ki Ren Bölgesini işgal etmesi üzerine savaş kapıda olduğu için Fransa’nın askere ihtiyacı olacak.Askerleride 1921 yılından beri elinde tuttuğu Hatay’dadır.
• Bunun üzerine Fransa Hatay’dan askerlerini çekip Hatay’da ki mandaterliğini kaldıracaktır ve boğazlardaki ordusunu çekecektir.
• Diğer devletlerde boğazlardaki ordularını çekecektir.

1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi

• Boğazlardan ordularını çeken gavurların yaptıkları bu işten sonra boğazlar savunmasız kaldı.
• Almanya(Hitler) boğazları almak istese alır.O derece savunmasız anlayacağınız.
• Bunun üzerine Türkiye Milletler Cemiyeti’ne nota gönderdi ve İsviçre’nin Montrö Kentinde bu sözleşme yapıldı.
• Sözleşme neticesinde,
  • Boğazlar bize verildi.
  • Komisyon kaldırıldı.
  • Boğazın her iki yakasında Türk askeri bulunması kararlaştırıldı.

Boğazları Türkiye’nin alabilmesi için Balkan Antantı üyeleri ve Sovyer Rusya destek verdi.

1936 Akdeniz Paktı

• İtalya’nın yayılmacı politikasına karşı 1936 Akdeniz Paktı kuruldu.
• Türkiye üyedir.

1936 Akdeniz Paktı hangi devletin yayılmacı politikasına karşı kurulmuştur?
Cevap = İtalya

1937 Sadabad Paktı

• İran’da imzalanmıştır.
• Türkiye – İran – Irak ve Afganistan arasında kuruldu.

Sadabad Paktı 1980-88 İran – Irak Savaşıyla önemini yitirmiştir.

• Suriye Irak ile olan sınır ve Türkiye’yle olan Hatay sorunları sebebiyle pakta giriş yapmadı.

Hatay’ın Anavatana Katılması

1936 – 39 yılları arasında Türk dış politikasının en önemli konu başlığı?
Cevap = Hatay

• Hatay sorunu 1936’da başladı.
• 1936’da Suriye’den askerlerini çeken Fransa Hatay’ı Suriye’ye bıraktı.
• Türkiye buna itiraz etti ve bu konuyu Milletler Cemiyeti’ne götürdü.
• Cemiyet Sandler adında bir herifi bölgeye gönderdi ve Arap – Türk nüfus oranına bakıldı.Sandler yaptığı araştırmada Hatay’da ki Türk nüfusunun Arap ve Kürt nüfusundan fazla olduğunu belirten Sandler Raporu‘nu yayınladı.
• Bu rapor Fransa tarafından kabul görmedi.
• 1938’de Hatay Bağımsız Cumhuriyeti kuruldu.

Hatay Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkan’ı Tayfur Sökmen‘dir.

Hatay Cumhuriyeti’nin ilk başbakanı Abdulrahman Melek‘tir.

• Mustafa Kemal, Hatay Cumhuriyeti’ni görmüştür.Ama Hatay’ın anavatana katıldığını göremedi.
• Hatay 1939’da İsmet İnönü döneminde Hatay Meclisinin aldığı kararla anavatana katılmıştır.

1936 – 39 yılları arasında Hatay için Mustafa Kemal Afet İnan’la mektuplaşmıştır.

Milletler Cemiyetine Giden Konular

• Musul Meselesi
• Nüfus Mübadelesi
• Hatay’ın Anavatana Katılması
• Boğazlar
• Bozkurt Lotus Olayı

1. Cumhuriyet Hak Partisi’nin ekonomideki düşüncesini oluşturan ilke?
   Devletçilik
2. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın ekonomide düşündüğü sistem?
   Liberalizm
3. Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın ekonomide düşündüğü sistem?
   Liberalizm
4. Laiklik ilkesini kötüye kullandığı için kapatılan parti?
   Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
5. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılmasına neden olan gelişme?
   Şeyh Sait İsyanına Destek Vermesi
6. Cumhuriyet rejimini değiştirmeye yönelik çıkan ilk isyan?
   Şeyh Sait
7. Musul hangi isyanla elimizden çıktı?
   Nasturu – Şeyh Sait
8. Nasturu İsyanı ve Şeyh Sait isyanı nerede çıktı?
   Nasturi -> Hakkari
   Şeyh Sait -> Diyarbakır
9. Musul’un hangi antlaşmayla bize ait olmaduğu anlaşıldı?
   1926 Ankara Antlaşması
10. Musul meselesini Lozan’dan sonra çözmek için hangi konferans toplandı?
    Haliç Konferansı
11. Haliç Konferansı’nda bizi temsil eden kim?
    Ali Fethi Okyar
12. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurucusu?
    Kazım Karabekir
13. Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kurucusu kim?
    Ali Fethi Okyar
14. Kadınlara ilk defa siyasal hak verilmesini talep eden parti?
    Serbest Cumhuriyet Partisi
15. Serbest Cumhuriyet Fırkası hangi olaydan sonra kapandı?
    Ali Fethi Okyar kendi kapattı
16. Müslümanların mezarlarının Bulgaristan’da tahrip edilmesinin adı?
    Razgard Olayı
17. Belçikalı müdürüyle Türkçe konuştuğu için işten çıkarılan kim?
    Naci Bey | Wagon – Li olayı
18. Dış borçlar Lozan’da kararlaştırılmasına rağmen neden daha sonra gündeme geldi?
    1929 Dünya Ekonomik Krizi
19. İlk defa Türkçe ezan hangi camiden hoparlörden okundu?
    Fatih Camii | Hafız Rıfat Bey
20. Türkiye’nin ilk dış politik zaferi?
    Yabancı okullarda taviz vermemesi
21. Dış borcu ödemek için hangi genelgeden yararlandık?
    Hoover Moratoryum’u
22. Milletler Cemiyeti’ne hangi konular gitmiştir?
    Musul Meselesi | Nüfus Mübadelesi | Bozkurt Lotus Olayı
23. Bozkurt Lotus olayını Lahey Adalet Divanı’nda bizim avukatımız kim?
    Mahmut Esat Bey(Mahmut Esat Bozkurt)
24. Türkiye batı sınırlarını korumak amacıyla hangi antanta üye oldu?
    Balkan Antantı
25. Sadabad Paktı hangi ülkenin sınırları içerisinde imzalandı?
    İran
26. Sadabad Paktı üyeleri?
    Türkiye | Irak | İran | Afkanistan
27. Sadabad Paktı hangi olay sonrasında sona eriyor?
    1980 – 88 İran – Irak Savaşı
28. Balkan Paktına Bulgaristan’ın katılamama sebebi?
    Ege’ye inmek
29. Balkan Paktına Arnavutluğun katılmama sebebi?
    İtalya Etkisi
30. 1936 – 39 yılları arasında Milletler Cemiyeti’ne götürdüğümüz bir sorun olan Hatay meselesinde Birleşmiş Milletlerden atanan temsilci?
    Sandler
31. Türkiye’yi Milletler Cemiyetine davet eden ülke hangisidir?
    İspanya
32. Samimi Antlaşması’nı hangi devletler imzaladı?
    Türkiye – Yunanistan
33. Balkan Antantına katılan devletler?
    Türkiye – Yunanistan – Yugoslavya – Romanya
34. 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesinin imzalanırken boğazların bize verilmesi hakkında görüş bildiren kuruluş hangisidir?
    Balkan Antantı
35. 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesinde boğazların Türkiye’ye verilmesi için hangi devletler destek verdi?
    Sovyer Rusya | Balkan Antantı Üyeleri
36. 1936 – 39 Hatay sorununda 1938’de kurulmuş olan Hatay Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı kimdir?
    Tayfur Sökmen
37. 1936 Montrö Boğazlar sözleşmesinin imzalanmasında hangi iki devletin yayılmacı politikası etkilidir?
    İtalya – Almanya