Etiket arşivi: Birim

Ölçme Değerlendirme – Temel Kavramlar

Değişken

Birden çok değer alabilen özelliktir.

Değişken Türleri

  1. Nicel Değişken
    Sayılabilen değişkendir ya da başka bir deyişle büyüklüğü sayı ile ifade edilebilen değişkendir.
    Test puanı, yaş, uzunluk, kütle, hacim, adetler…
  2. Nitel Değişken
    Sayılamaz, sayıyla ifade edilemezler.
    Mesela Cinsiyet gibi…
    Kategorik, branş…
    Bazen niteller sayıyla gösterilir.Cinsiyet => Kız : 1 veya Erkek : 2
    Branş => İngilizce : 36 veya Coğrafya : 28 gibi
  3. Sürekli Değişken
    İki değer arasında sonsuz küçüklükte ölçülebilir.
    Sıcaklık…
  4. Süreksiz Değişken
    Aradeğerler almaz.Tam sayıdır.(Sınırlı değer alır)
    Tüm kategoriler süreksizdir.
    Din, cinsiyet, milliyet, okul, adet sayısı …. bunların hiç biri 1.27 olamaz.Cinsiyet ya kızdır ya da erkektir.Yani ya 1  dir ya da 0 dır.

Eğitimde değişken olan şeyler,
Başarı, zeka, yetenek, ilgi, tutum, kişilik, özgüven

Örnekler,

  • Partinin aldığı oy miktar sayısı(Nicel ve süresiz)
  • Partinin oy oranı(Nicel ve sürekli)
  • Kişilik tipi(Nitel ve süreksiz)
  • Ales puanı(Nicel ve sürekli)

Bağımlı ve Bağımsız Değişken

Öncelikle bir araştırma olacak.

Hipotezler sunulur.(Hipotez, ispatlanmamış ölçüttür.)

Bağımsız Değişken

Herhangi bir araştırmada etkisi merak edilen değişkendir.Etkisi araştırılır.Neden konumundadır.

Bağımlı Değişken

Sonuç konumu, etkilenen değişkendir.

Şimdiki çocukların gerizekalı olması bilgisayar oyunlarından olabilir mi?
Bağımsız DeğişkenBağımlı Değişken
Bilgisayar oyunları.Şimdiki çocukların gerizekalılık oranı.

Ölçme

Ölçme, bir niteliğin gözlenip gözlem sonuçlarını sayı ya da sembollerle göstermektedir.

Muratın zekasının belirlenmesi.

Ya da

Kişinin köyünün/zekasının/doğduğu şehrin/cinsinin belirlenmesi.

Murat’ın zeka puanı 160 IQ

Berfin KPSS’de 1. oldu

Ödevlere +, – vermek ölçmedir.(+ -> 10 puan)

Eğer ölçme neticesinde bir karar varsa değerlendirme oluyor.

Ölçme Kuralı

  • Her soru dört puan.
  • 4 yanlış 1 doğruyu götürür.
  • 1. soru 60 puan.
  • Sınavın süresi.
  • Puanlama anahtarındaki ifadeler.
  • vs.
  • vs…

Ölçme Türleri

Doğrudan Ölçme

Bağzı özellikler doğrudan gözlenir.

Cinsiyet, uzunluk, renk, yaş, fiziksel özellik

Özelliğin kendisini gözleriz.

Örneğin,

Baskül terazisi doğrudandır.Çünkü ağırlığı ağırlıkla ölçeriz.

Dolaylı Ölçme

Göstergeyle ölçeriz.

Bazı özellikler doğrudan gözlenmez.Ölçeceğimiz özelliğin bilişsel ya da duyuşsal kısmı varsa dolaylı ölçüyoruz.

Doğrudan ölçemediğimiz için bunlarla ilgili başka bir özellik bulunur ve o ölçülür.

Örneğin,

Kişiliği ölçerken,

-> Yazılarına baksak,
-> Düzenli mi değil mi incelesek,
-> Renksiz mi renkli mi?
-> Rahat mı disiplinli mi?

Kişiliği ölçerken farklı özelliklere baktık.Ölçtüğümüz şey kişilik, baktığımız şeyler yukarıdakiler.

Sıcaklık, termometre

Performans testleri,

Testler dolaylı ölçüm yapar, yazılı, sözlü, çoktan seçmeli, performans

Türetilmiş Ölçme

Bazı özellikler formülle tanımlanır.Matematiksel bir işlem olur.

Örneğin,

Hız = Yol/Zaman

Sene sonu ağırlık ortalaması(%40 vize, %60 final, %100 girdi)

Nüfus yoğunluğu,

Z, T puanı

Ölçmede Birim

Birim sayı verirken kullanılır.

Sayısal sonuçlarda kullanılır.

Ölçerken kullanılan en küçük parça birimdir.Yani o anki aracın en küçük parçasıdır.

Murat’ın boyu 174 cm => cm birimdir.

Murat’ın boyu 14 karış => karış

Murat 38 yaşında => yaş

Sıcaklık 8 C => C

Sıcaklık 76 F => F

Sınıfta 36 kişi var => Kişi

Doğal BirimYapay Birim
Zaten doğada var olan birimdir.
Karış,
Kişi,
Kulaç,
Adım
İnsanların uydurduğu birimlerdir.
İnç,
Litre,
C,
Saat,
cm
ÖLÇMEDE BİRİM ÖZELLİKLERİ
EşitlikBirimin büyüklüğünün standart olmasıdır.Her yerde, herkes için aynı olmasıdır.

Eşit olmayan birimler = Karış, adım, parmak, tutam, avuç, diş(diş sarımsak)

cs, gr, ons, F, inç, litre, euro, C, liraKişi, bir doğal birimdir.Lakin her yerde eşittir.
GenellikBirimin yaygın olmasıdır.Genellik ülkeden ülkeye değişir.

Okka, engaze birimlerini bırakmamız genel olmamasından ötürüdür.

dk, sny, feet tüm dünyada geneldir.
KullanışlılıkPratiktir.Özelliği kolayca ölçmeye uygun olmasıdır.

Kütle -> gr, mg, ton, kg{bunlar arasından en kullanışlı kg dır.}

Uzunluk -> m, cm, mm, kmİnsan boyu için cm kullanışlıdır.Ama dm kullanılmaz çünkü kullanışsızdır.

Uyarı

Birim küçüldükçe detay artar, hata azalır.

Aracın duyarlılığı artar.

Bir testte birim nedir?
Sorudur.

Soru eklendikçe duyarlılık artar.Birim küçülüyor demektir.

Ölçmede Sıfır

Saymaya başlangıçtır.

Bağıl/Tanımlanmış/Yapay Sıfır

Özelliğin başlangıcı bitişi tam belli değilse kullanılır.

İnsanların belirlediği bir nokta sıfır olarak kabul edilir.

Örneğin, Tarih…

Negatif bir sonuç varsa kesin uydurulmuştur.

Sıcaklık 14 C -> Sıfırda sıcaklık yok değildir, yani uydurulmuştur.

Çankayanın deniz seviyesinden yüksekliği 870 metredir.-> Deniz seviyesi sıfır olarak kabul edilmiş.

Ne, hangi test olursa olsun sıfır puan bağıldır.

Ali 10 soru 10 puan olan sınavdan Ali sıfır puan almıştır.Buda bağıl sıfırdır.Soruların hiçbiri doğru cevaplanmamış diyebiliriz ama hiç bilmiyor diyemeyiz.

Yaş,

Zaman konusunda bir kaç örnek vermek gerekirse,

Yarış başlayalı 10 snye geçti.(Bu gerçektir yani mutlak sıfır)

Saat 17:05(Bu keyfidir)

Saatler keyfidir, ama süreler mutlaktır.

Kullandığımız sıfır bağılsa sonuçlar birbirlerine oranlanamaz…

GençayMurat
Para510Mutlaktır.Murat’ın parası Gençay’ın parasının 5 lira fazlası ya da 2 katıdır diyebiliriz.
Zeka10 IQ5 IQBağıldır.Gençay’ın zekası Murat’ın zekasından 5 fazladır lakin 2 katıdır denmez…

Mutlak/Gerçek/Doğal

Özelliğin başlangıcı/bitişi biliniyorsa kullanılır.

Uzunluk ölçülürken kullanılan sıfır gerçektir.

Eğer kullanılan sıfır gerçekse yokluk anlamına gelir.

Muratın boyu 100 cm(0 cm olunca yok oluyor)

Araç 80 km/sn hızla gidiyor.0 km/sn hızda duruyor demektir.

Kütlenin sıfırı gerçektir.

Adetler gerçektir.

Bu yazımız karışık notlardan ibarettir.Bundan sonrakiler düzenli ve daha açıklayıcı olacaktır.