| Özel Eğitim Uygulamaları |
| Kaynaştırma Eğitimi | Özel Eğitim Sınıfları ve Özel Eğitim Okulları | Evde Eğitim | Hastanede |
| →→→→→→→→→→→→→→→→→Kısıtlama Artar→→→→→→→→→→→→→→ |
| ←←←←←←←←←←←←←←←Kısıtlama Azalır←←←←←←←←←←←←←←←← |
Kaynaştırma Eğitimi
En az kısıtlayıcı eğitim ortamıdır.
Özel gereksinimi olan öğrencilerin normal eğitim ortamlarında eğitilmesi olarak tanımlanmaktadır.Kaynaştırma, engelli çocukların diğer normal çocuklar gibi aynı eğitsel ve sosyal kurumun içerisinde olma sürecidir.
Kaynaştırma, çocuklara, öğretmenlere, ailelere ve tüm topluma yararlı bir hizmettir.Çünkü bu hizmet yardımı ile engelli çocukların toplumla kaynaşması sağlanırken diğer bireylerinde engelli bireyleri tanıması ve onlarla kaynaşması, birlikte yaşamayı öğrenmesi sağlanmaktadır.Kaynaştırma eğitiminin bu etkisi tersine kaynaştırma olarak da bilinir.
Özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine göre kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamalarında aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
- Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin, eğitimlerini öncelikle yetersizliği olmayan akranları ile birlikte aynı kurumda sürdürmeleri sağlanır.
- Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler kaynaştırma yoluyla eğitimlerini, yetersizliği olmayan akranları ile birlikte aynı sınıfta tam zamanlı sürdürebilecekleri gibi özel eğitim sınıflarında yarı zamanlı olarak da sürdürebilirler.Yarı zamanlı kaynaştırma uygulamaları, öğrencilerin bazı derslere yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte aynı sınıfta ya da ders dışı etkinliklere birlikte katılmaları yoluyla yapılır.
- Eğitim hizmetleri, bireylerin eğitim performansına ve öncelikli ihtiyaçlarına göre planlanır.
- Kaynaştırma yoluyla eğitimlerine devam eden öğrenciler, yetersizliği olmayan akranlarıyla aynı sınıfta eğitim görmeleri halinde kayıtlı bulundukları okulda uygulanan eğitim programını takip ederler.Öğrencilerin takip ettikleri programlar temel alınarak eğitim performansı ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP hazırlanır.
- Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulaması yapılan okul ve kurumlarda BEP geliştirme birimi oluşturulur.
- Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda öğrencinin yetersizliğine uygun fiziksel, sosyal, psikolojik ortam düzenlemeleri yapılır.
- Kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlardaki personel, diğer öğrenciler ve onların aileleri özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin özellikleri hakkında okul idaresince yapılan planlama doğrultusunda RAM ve BEP geliştirme birimindeki ilgili kişilerce bilgilendirilir.
- Okul ve kurumlarda kaynaştırma yoluyla eğitim alacak bireylerin bir sınıfa en fazla iki birey olacak şekilde eşit olarak dağılımı sağlanır.
- Kaynaştırma yoluyla eğitimlerine devam eden bireylerin bulunduğu sınıflarda sınıf mevcutları; okul öncesi eğitim kurumlarında özel eğitime ihtiyacı olan iki bireyin bulunduğu sınıflarda 10, bir bireyin bulunduğu sınıflarda 20 öğrenciyi geçmeyecek şekilde düzenlenir.Diğer kademelerdeki eğitim kurumlarında ise sınıf mevcutları, özel eğitime ihtiyacı olan iki bireyin bulunduğu sınıflarda 25, bir bireyin bulunduğu sınıflarda 35 öğrenciyi geçmeyecek şekilde düzenlenir.
- Kaynaştırma yoluyla eğitimlerine devam eden öğrencilerin destek eğitim hizmeti almaları için gerekli düzenlemeler yapılır.Bu doğrultuda destek eğitim hizmetler, sınıf içi yardım şeklinde olabileceği gibi destek eğitim odalarında da verilebilir.
Özel Eğitim Sınıfları ve Özel Eğitim Okulları
Aynı tür yeteneklere sahip öğrenciler bir sınıfta toplanır.Özel Eğitim Öğretmenleri kontrolünde eğitim görür.
Özel Eğitim Sınıfları
Özel eğitime ihtiyacı olan ve ayrı bir sınıfta eğitim almaları uygun bulunan bireylerin, yetersizliği olmayan akranları ile bir arada eğitim görmeleri amacıyla her tür ve kademedeki resmi, özel okul ve kurumlarda, özel eğitim hizmetleri kurulunun önerisi doğrultusunda Milli Eğitim Müdürlükleri tarafından özel eğitim sınıfları açılabilir.
Özel eğitim sınıflarında, eğitim ve öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
- Özel eğitim sınıflarında aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür.
- Özel eğitim sınıflarında görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri görev yapar.Bu sınıflara, öğrencilerin yetersizlik türüne göre öğretmen görevlendirmesi yapılır.
- Açılan özel eğitim sınıflarında birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır.
- Bu sınıflardaki öğrenciler, bulundukları okul veya kurumda uygulanan eğitim programını takip ederler.Bu program temel alınarak öğrencilerin eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP’leri hazırlanır.
- Özel eğitim sınıflarının mevcudu en fazla, okul öncesi eğitimde ve ilköğretimde 10, ortaöğretim ve yaygın eğitimde 15 öğrenciden oluşur.Ancak otistik çocuklar için her tür ve kademede açılan özel eğitim sınıflarında ise sınıf mevcudu en fazla 4 öğrencidir.
- Özel eğitim sınıfını tamamlayan öğrencilere kayıtlı bulunduğu okulu veya kurumu tamamlayan yetersizliği olmayan diğer öğrencilere verilen belge verilir.
- Bu sınıflar ders, dinlenme, yemek ve diğer etkinlik saatleri bakımından okulda kurumda uygulanan programa uyarlar.
- Sınıfların okul kurum içindeki yeri, öğrencilerin yetersizlik türü dikkate alınarak belirlenir.
- Öğrencilerin akranlarıyla bir arada bulunduğu ders, yemek ve diğer etkinlik saatlerinde sosyal uyumlarına yönelik düzenlemeler yapılarak gerekli koruyucu tedbirler alınır.
- Okul ve kurumlarda özel eğitim sınıfına devam eden öğrencilerin, yetersizliği olmayan akranları ile alan dersleri ve sosyal etkinlikleri bir arada yapmalarını sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılır.
- Sınıfların okul içindeki yeri, öğrencilerin yetersizlik türü dikkate alınarak belirlenir.
Özel Eğitim Okulları
Yetersizlik hafif düzeyde değilse, öğrencinin bulunduğu çevrede özel eğitim okulu varsa oraya gönderilir.Örneğin, İşitme Engelliler Okulu.
Özel eğitim hizmeti, normal öğrencilerin devam ettiği resmi veya özel eğitim – öğretim kurumlarından verildiği gibi yalnızca özel gereksinimi olan öğrencilere hizmet veren okullarda bulunmaktadır.Bu okullar;
- Görme Engelliler İlköğretim Okulları
- İşitme Engelliler İlköğretim Okulları/Liseleri
- Ortopedik Engelliler İlköğretim Okulları
- Eğitilebilirler İlköğretim Okulları
- İş Okulları
- Eğitim ve Uygulama Okulları
- İş Eğitim Merkezi
- Otistik Çocuklar Eğitim Merkezleri(OÇEM)
- Bilim Sanat Merkezleri
olarak sınıflandırılabilir.
Evde Eğitim Hizmetleri
Özel öğretim eğitmeni eve gönderiliyor.
Okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise çağındaki özel eğitime ihtiyacı olan bireylerden eğitim ve öğretim kurumlarından doğrudan yararlanamayacak durumda olanlara evde eğitim hizmeti verilmesi esastır.
Evde eğitim hizmetleri ile ilgili aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
- Evde eğitim hizmetleri özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından planlanır.
- Özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından evde eğitim hizmeti almasına karar verilen bireylerin kaydı ilköğretim kurumuna, ortaöğretim kurumuna veya özel eğitim merkezine(okul) yapılır.Bu öğrenciler için okula/merkeze devam etme şartı aranmaz.
- Bu hizmetler, gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen tarafından sürdürülür.Ancak bireyin eğitim ihtiyaçları doğrultusunda okul öncesi, sınıf ve alan öğretmenleri de görevlendirilir.
- Evde eğitim hizmetinden yararlanan birey, kayıtlı bulunduğu okulda uygulanan öğretim programlarından sorumludur.Ancak BEP geliştirme birimince, bu programlara dayalı olarak bireyin eğitim performansına göre ihtiyaç duyduğu alanlarda bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlanır.
- Evde eğitim alan bireyin başarı durumunun değerlendirilmesi, katırlı bulunduğu okuldaki diğer öğrenciler gibi yapılır.Ancak bireyin durumu ve özelliğine göre değerlendirme şekli, yöntem ve tekniklerinde öğretmen tarafından gerekli değişiklikler yapılır ve özel tedbirler alınır.
- Evde eğitimde ailelerin bilgilendirilmesi, desteklenmesi ve eğitimin her aşamasına katılımları sağlanır.
- Aile, etkili bir eğitimin gerçekleştirilmesi için uygun ortamın hazırlanmasını sağlar.
- Bireyin evde eğitim almasını gerektiren şartların ortadan kalkması durumunda bu hizmet sona erdirilir.
Ek Bilgi Olaraktan,
Destek Eğitim Odaları ve Özel Eğitim Sınıfları okul müdürü tarafından açılmaz.
