Etiket arşivi: Anlamlı Öğrenme

Alternatif Ölçme Değerlendirme Araçları

  1. Tanılayıcı Dallanmış Ağaç
    • Doğru yanlış testlerine alternatiftir.
    • Sorular birbiriyle bağlantılıdır ve bir konu derinlemesine ayrıntılandırılır.Yani sorular genelden özele hazırlanır.Ya da temelden ayrıntıya hazırlanır.Ya da basitten karmaşığa hazırlanır.
    • Şans başarısı oldukça düşüktür.
    • Öğrenme eksikliği belirlenebilir.(Formatif)

    Tanılayıcı Dallanmış Ağaç

  2. Yapılandırılmış Grid(Izgara)
    • Çoktan seçmeli testlere ve eş seçtirme testlerine alternatiftir.
    • Şans başarısı yok denecek kadar azdır.
      Çünkü;
      seçenek sayısı fazla,
      bir sorunun birden fazla cevabı,
      bir cevap birden fazla soruya yanıt olabilir.
    • Öğrenme eksikliğini belirleyebiliriz.
    • Daha çok fen ve teknoloji ve ingilizce derslerinde kullanılır.
  3. Kelime İlişkilendirme Testi
    • Temel kavram verirsin ve 3’er saniye içinde bu temel kavramın öğrenci zihninde yaptığı çağrışımlara bakarsın.
    • Anlamlı öğrenmeyi sağlar.
  4. Poster
    • Verilen hedef davranış ya da kazanım ile ilgili renkli ve resimli etkinlik yapacaklar, poster hazırlayacaklar ve sunacaklar.
    • Amaç, öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini geliştirmekse(yaratıcılık) ve sunum yaptıracak sözlü iletişim becerileri geliştirmek.
  5. Proje
    • Her proje bir performans görevidir.
    • Her performans ödevi bir proje değildir.
  6. Jurnaller
    • Bir öğrenci bir soruyu çözerken, neler düşündüğünü, neden o yolu izlediğini, neden o yoldan gittiğini ayrıntılı olarak anlatmasını istersiniz.
    • Neler düşündüğü,
    • Neden o yolu izlediğini,
    • Neden o yoldan gittiğini
  7. Anektodlar
    • Öğretmenlerin tuttukları günlüklerdir.
    • En önemli durumu, Anektod yazarı tarafsız ve objektif davranmak zorundadır.

Düşünme Becerileri

1-) Yaratıcı Düşünme

  • Farklı düşün, özgün ol.
  • Başkası gibi olma, orjinal ol.
  • Cesur ol, düşünülmeyini düşün.

Anahtar Kelimeler
“Farklı”, “Özgün”, “Orjinal”, “Cesur”

Sentezleme
Öğrenci farklı parçaları birleştirip özgün bir bütün oluşturur.
Eklemleme
Yeni konuyla eski konu arasında bağ kurma.
Anlamlı Öğrenme(Semantik Öğrenme)
Öğrenci anlamlı öğrenmeye orjinal şekilde ulaşmak için eskiyle yeni arasında özgün bir bağlantı kurar.
İmgeleme
Öğrenci gerçekleşme yüzdesi yüksek olan özgün hipotezler kurar.

Yaratıcılığı Etkileyen Faktörler

  1. Algısal Etkenler
    Duyu organlarının sınırlılığı
    Görme duyusu çalışmayan birinin görsel yaratıcılığı sınırlı olur.
  2. Kültürel Etkenler
    Toplumsal değerle ters düşme, sosyal yapıya, kültüre uymayan düşüncelere, bilgilere “ön yargıyla yaklaşmayı içerir.”
    Süperego ya da mahalle baskısı
  3. Duyuşsal Etkenler
    Duygularımız.Duygu ve hisler problemin çözümünü olumsuz etkiler.
    Karamsar, kötümser, depresyon ve panik olan durumlar yaratıcılığı sınırlandırır.
  4. İşleve Takılma
    Nesneyi asıl bilinen işlevinin dışında kullanamamadır.
    Sobayı sadece ısınma göreviyle kullanmak yaratıcılığı sınırlandırır.
  5. Zihinsel Kurulum
    Problemin çözümü için bilinen yol ve yöntemin dışına çıkamamadır.
    Benim adım hıdır elimden gelen budur.

2-) Eleştirel Düşünme

  • Ön yargıdan uzak dur.
  • Her türlü düşünceyi dinle, oku.
  • Fakat kabul etmeden önce şüpheyle yaklaş.
  • Argüman iste ya da topla.
  • Kanıta dayalı karar alma.

Anahtar Kelimeler
“Ön Yargıdan Uzak”, “Düşünceyi Dinle”, “Düşünceyi Oku”, “Şüphe”, “Argüman”, “Kanıt”, “Karar Alma”

3-) Yansıtıcı Düşünme

  • Düşün ve plan yap.
  • Planı uygula.(Hayata geçir, aktar)
  • Yaptıklarını değerlendir.
  • Değerlendirmeden ders çıkar.
  • Sorumluluğu üstlen.
  • Öz eleştiri yap.

Anahtar Kelimeler
“Uygula”, “Yansıt”, “Ders Çıkar”, “Sorumluluk”

Micro öğretimin temel amaçlarından birisi yansıtıcı öğretmen yetiştirmektir.

4-) Lateral(Yanal) Düşünme – Iraksak Düşünme

  • Tek yönlü(yakınsak) düşünmekten uzaklaş.
  • Konuyu objektif, olumlu, olumsuz, duygusal, yaratıcı, değerlendirici açılardan düşün.

Altı Şapka Düşünme!!!

5-) Analitik(Analiz Edici) Düşünme

Bütün – Parça (Tümdengelim)

6-) Metabilişsel Düşünme(Üst Bilişsel Düşünme)

  • Eksik ve güçlü yönlerini bil.
  • Kendini iyi tanı, tanıt.
  • Öz Saygın,
  • Öz Kapasiten,
  • Öz Denetimin,
  • Öz Güvenin,
  • Öz Bilincin,
  • Öz Yeterliliğin,
  • Öz Düzenleme Kapasiten,
  • Öz Değerlendirmen yüksek olsun.

Uyarı 1

Metabiliş yansıtıcı düşünmenin üst versiyonudur.Soruda metabiliş yoksa yansıtıcı düşünmeyi yapıştıracaksın.

Uyarı 2

Çoklu zekada içsel zekaya, öğrenme stratejilerinde yürütücü biliş stratejisine uygundur.

7-) Özenli Düşünme(Empatik, Güzel Düşünme)

  • İnce fikirli ol, zarif düşün.
  • Karşındakinin duygularını anla ve önemse.

😎 Yakınsak Düşünme

Tek yönlü düşünmek.Tek doğrudan yola çıkıyor.

Yaratıcı bir hayal gücüne gerek yoktur.

9-) Bilimsel Düşünme

  • Akılcı hipotezler üret ve bunları ıspatla.

10-) Soyutlama

  • Ana fikri düşünme.
  • Kıssanın içindeki hisseyi bul.

11-) Güdümlü Düşünce

Bu kötü bir düşüncedir

  • Otoritenin düşündüğü gibi düşünüp onun ardından yol almak.
  • Çağdaş düşünme biçimlerinde terstir.

Öğretmen güdümlü düşünmeye yol açmamak için sınıfta konuyla ilgili fikir beyan eden son kişi olmalıdır.

Kavram Haritaları(NOVAK)

Hem bir teknik, hem bir ders materyali, hem bir ölçme aracıdır…

  • Analitik ve semantik düşünmeyi sağlar.
  • Sistematik sınıflama yapmayı sağlar.
  • Öğretimin her kademesinde kullanılır.
  • Ön bilgilerle yeni kavramların bütünleştirilmesini sağlar.(Anlamlı Öğrenme)
  • Dersin her aşamasında farklı amaçlarla kullanılır.Dersin girişinde ön organize edici olarak, dersin gelişim kısmında öğretim materyali olarak, dersin sonuç kısmında ise hem özet hemde değerlendirme yapmak için kullanılabilir.
  • Kavramların öğretimini, anlaşılmasını ve görsel hafıza yoluyla belleğe daha kolay ve uzun süreli kaydedilmesini sağlar.
  • Kavramlar arası bağ kurmayı sağlar.
  • Öğrencinin, öğretimin amacını anlayıp anlamadığını kontrol etmeye olanak verir.
  • Kavram yanılgılarının belirlenmesine ve giderilmesine yardım eder.
  • Daha çok dersin giriş bölümünde kullanılsa bile dersin her aşamasında kullanılabilir.
  • Olgu ve örnekleri somutlaştırmada kullanılmaz.Görsellik sağlayarak açıklık ilkesini devreye sokar.

Kavram Haritası Türleri

  1. Örümcek Harita
  2. Akış Çizgisi
  3. Zincir Kavrama Haritası(Olaylar Zinciri)
  4. Sınıflama Haritası

Öğrenme Stratejileri

Öğrenme stratejilerinden kasıt, öğrencinin tercih ettiği yollardır.

Öğrencinin öğrenmelerini kolaylaştırarak bilginin zihinde kalıcılığını arttırmada kullanılan uygulamalardır.

  1. Dikkat Stratejisi
    Öğretimde yerine getirilmesi gereken ilk iş öğrencinin uygulanacak derse dikkatinin çekilmesidir.Yani öğrencinin dış dünyadan gelen uyarıcıyı kısa süreli belleğe almasını kolaylaştıran uyarıcılardır.
    Örnek;
    Farklı renkte yazmak, altını çizmek, şekil içine alma, yanına sembol koyma ve büyük harfle yazma vs.
  2. Tekrar Stratejisi
    Kısa süreli belleğe kaydettiğimiz bilgilerin, uzun süreli belleğe aktarılması sırasında yapılan etkinliklerdir.”5 Tekrar 1 Öğrenme”
    Örnek;
    Yeniden dinleme, okuma veya yazma, başkasına anlatma, özet çıkarma, anahtar kelimeler çıkarma, soru çözme, temize çekme vs.
  3. Anlamlandırmayı Arttırıcı Strateji
    Öğrencinin yeni öğrendiği konuyu daha önce öğrenilenlerle ilişkilendirerek bilginin uzun süreli bellekte kalıcı bir şekilde yerleşmesine yönelik etkinliklerdir.
    İkiye Ayrılır

    1. Eklemleme
      Yeni konuyla eski konu arasında bağ kurulmasıdır.(Anlamlı Öğrenme)
    2. Örgütleme
      Bilgileri kategorize edip sınıflandırmaktır.
  4. Yürütücü Biliş Stratejisi(Anlamayı İzleme)
    Bireyin kendi öğrenme yollarını gözden geçirmesi, değerlendirmesi ve kendine uygun uygulamaları geliştirerek öğrenmesini sürdürmesini içerir.
    Öğrenci kendine en uygun öğrenme yolunu keşfeder.Yani nasıl öğrendiğini öğrenip metabilişsel düzeye yükseliyor.
  5. Duyuşsal Stratejiler
    Öğrencinin öğretim sürecinde oluşan duyusal engellerini(anlamıyorum, yapamıyorum) ortadan kaldırmak için düzenlenen etkinliklerdir.
    Öğrenciyi rahatsız eden uyarıcının ortamdan çekilmesi yoluyla öğrencinin tutumlarının pozitif hale gelmesidir.(Olumsuz Pekiştirme)

Öğretim Stratejileri – Sunuş Yoluyla Öğretim

Derste izlenen genel yol olan öğretim stratejilerinden sunuş yoluyla öğretim stratejisine göz atacağız.

Sunuş Yoluyla Öğretim – Alış Yoluyla – Anlamlı Öğrenme

Ausubel tarafından Bilişsel Kuram çerçevesinde geliştirilmiştir.

Bir öğretmen, bir konudaki temel kavram, ilke ve genellemeleri ardışıklık ilkesine göre öğrencilere açıklamasıdır, aktarmasıdır.Yani sunmasıdır.

Öğretmen, aktif ve merkezdedir.
Öğrenci, yarı aktiftir.

Sunuş yoluyla öğretim stratejisinde öğretmen temel kavram ve ilkeleri açıkladıktan sonra öğretmen örnek verir, soru – cevap yapar, kavram haritaları oluşturur ve öğrencileriyle yoğun bir etkileşim yaşar.

Sunuç Yoluyla Öğretim, Düz Anlatım demek değildir.Çünkü anlatım yönteminde bilgiyi öğretmen açıklar, öğrenci pasif bir şekilde dinler.

Bütün – Parça – Bütün yani tümdengelimsel mantıkta bilgi öğrenciye sunulur.

Anlamlı öğrenme nedir?

Yeni bilgiyle ön bilgi arasında bağlantı kurarak öğrenmenin kalıcılığını arttırmak.

Yaparak – Yaşayarak öğrenme olmadığı için üst düzey bilişsel kazanımlar için kullanışsızdır.

  1. “Kural – Örnek” stratejisidir.Önce tanım yapılır.Sonra örnek verilir.
  2. “Anlamlı Öğrenme” temel alınır.
  3. Tümdengelim yoluyla öğretim yapılır.Genelden özele.
  4. Ön organize ediciler yoluyla içerik öğrenciye aktarılır.
  5. Kavram haritaları içeriğin aktarımında önemlidir.En çok bu kullanılır.
  6. Öğretmen merkezlidir.Öğrenci aktif alıcı konumundadır.
  7. Dersin daha çok giriş bölümünde kullanılır.
  8. Bilişsel alanın bilgi ve kavrama düzeyinde hedeflerin kazanımıda etkilidir.
  9. “Soyut, Sosyal ve Sözel” içeriğe ait bilgilerin aktarımında kullanılır.
  10. Kalabalık sınıflarda, az zamanda çok şeyin anlatımında kullanılır.Bu nedenle ekonomiktir.
  11. Bireysel farklılıklar önemli değildir.Öznellik yok, nesnellik hakim.
  12. Sınıf içi etkinliktir.
  13. İletişim sözeldir ve öğretmen öğrenci arasındadır.(Ulan zaten sınıftayız, öğrenciyle muhtar arasında olacak değil ya)
  14. Dışsal pekiştireçler kullanılır.İç motivasyon yok denecek kadar azdır.
  15. Materyal, araç – gereç, model, numune, grafik, tablo… kullanılarak kalıcı öğrenmeler sağlanır.Hem anlat hemde materyal kullan.Açıklık ilkesi…
  16. Öğretmen, soru – cevap, mizah, örnek olay ve ses tonu kullanımıyla sözel destek kullanarak sunumu sıkıcı olmaktan kurtarmalıdır.

Örgütleyiciler(Organize Ediciler)

Ön ÖrgütleyicilerKarşılaştırmalı Örgütleyiciler
Dersin girişinde ön bilgileri ortaya çıkarmak ve yeni konunun tanıtımını yapmak için kullanılır.Dersin gelişme veya sonuç boyutunda önceden bilinenlerle yeni öğrenilenleri kıyaslamak için kullanılır.

Sunuş Yoluyla Ders İşleme Adımları

  1. Öğretmen ilke(kural) genellemelerini açıklar.Yani temel kavramları açıklar.
  2. Öğretmen kavramları tanımlar.Yani alt kavramları açıklar.
  3. Öğretmen konuyla ilgili örnek verir.
  4. Öğretmen konuyla ilgili olmayan zıt örnek verir.
  5. Öğrenciler kendi örneklerini verir.
  6. Öğretmen konuyu özetler.
  7. Öğretmen dersi değerlendirir.Nesnel ve sonuca yönelik değerlendirme.