Osmanlı Devleti Dağılma ve Çöküş Dönemi

  • Osmanlı devletine ilk isyan eden millet Sırplar’dır.
  • Sırpların isyanı bastırılınca hemen ardından Ruslar savaş ilan etti.
  • Osmanlı devleti bu savaşta İngiltere’den destek alabilmek için Kale-i Sultaniye Antlaşması‘nı imzaladı.
  • Bu antlaşma pek bi boka yaramadı ve savaşı Ruslar kazandı.
  • Rusya ile Bükreş Antlaşması imzalandı.
  • Bükreş Antlaşması ile ilk defa Sırplar Osmanlı devletinden imtiyaz elde etti.
  • Bu isyan üzerine Mora Yarımadası’n da bulunan Yunanlılar’da isyan etti.Bu isyana dünyaca ünlü İngiliz şair Lord Byron‘da katılmıştır.

Yunanistan’ı desteklemek amacıyla İngiltere’den gelen dünyaca ünlü şair Lord Byron’dur.

  • İsyanı Mora Yarımadası’nda ki valiliğini alması karşılığında Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa bastırdı.Dönemin padişahı 2. Mahmut’tur.
  • 1827 yılında durup dururken Ruslar, İngilizler ve Fransızlar Navarin’de gemilerimizi yaktılar.
  • Bu olaydan sonra tazminant istendi ve Osmanlı – Rus savaşı çıktı.
  • Bu savaş sonucunda Ruslarla Edirne Antlaşması‘nı imzaladık.
  • Edirne Antlaşması ile Sırplar özerk, Yunanlılar bağımsız oldular.

Osmanlı devletine ilk isyan eden Sırplar, ilk bağımsızlık kazanan Yunanlılar’dır.


1815 VİYANA KONGRESİ

  • Avusturya Başbakanı Meternik önderliğinde toplandı.
  • 1815 – 1827 yılları arasına Restarasyon Dönemi denir.

Restarasyon Dönemi, 1815 Viyana Kongresiyle başlamıştır.1827’de Navarin olayıyla sona ermiştir.


  • Edirne Antlaşması’ndan sonra Mora Yarımadası’nı kaybettik.Bunun üzerine Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Mora valiliği yerine Osmanlı’dan Suriye, Cidde ve Adana valiliklerini istedi.İsteği kabul edilmeyince oğlu İbrahim Paşa, Mısır’dan yola çıkarak Suriye, Cidde ve Adana’yı alarak Kütahya’ya kadar geldi.

Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın Fransız ve İngiliz subaylarının da desteğiyle  oluşturduğu batı tarzı orduya Nizamiye denir.

  • Kütahya’ya kadar gelen İbrahim Paşa’ya karşı İngiltere ve Fransa’dan yardım istendi.Yardım göndermediler.
  • Bu durumda Rusya’dan yardım istendi.Hünkar İskelesi Antlaşması imzalandı.

Osmanlı devleti boğazlardaki son egemenlik hakkını Rusya’ya karşı Hükar İskelesi Antlaşmasın’da kullanmıştır.

  • Hünkar İskelesi Antlaşması’nda;
    • Boğazlar Rusya’ya açık olacak.
    • Savaş zamanı Osmanlı devleti boğazları kapatacak.
    • Rusya Osmanlı’yı korumak için boğazlara donanma yolayacak.
  • Bu antlaşmadan İngiltere – Fransa rahatsız oldular.
  • İbrahim Paşa – Osmanlı arasında Kütahya Antlaşması‘nı yaptırdırlar.
  • Kütahya Antlaşması;
    • İbrahim Paşa Grit, Adana ve Suriye valiliklerini alacak.
    • Osmanlı devleti her sene Mısır’dan vergisini ve askerini alacaktır.
  • İki yıl sonra Kavalalı gene ibnelik yapmaya başladı.
  • Kavalalı, Osmanlı’yı Nizip Savaşında tekrar mağlup etti.

LONDRA KONFERANSI

  • Avrupa desteğini kazanmak için Tanzimat Fermanı yayınlanmıştır.
  • Mısır sorunu çözülmüştür.

LONDRA BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ

  • Boğazlar sorunu Londra Boğazlar Sözleşmesi ile tamamen çözüldü.

Mısır sorunu derse Londra Konferansı, Boğazlar sorunu derse Londra Sözleşmesi.

  • Rusya Londra Sözleşmesi’nde kaybettiklerini geri alabilmek için Osmanlı’ya savaş ilan etti.
  • Sinopta Ruslar donanmamızı yaktı.

KIRIM SAVAŞI

  • 1857’de Sinop’ta donanmamız yakıldı.
  • İlk defa Abdülmecit İngiltere’den ilk borcu aldı.

Osmanlı devleti ilk telgrafı Kırım Savaşın’da kullanmıştır.

Dünyanın ilk modern hemşiresi Florence Nightingale’dir.

  • Savaşı Osmanlı, İngiltere ve Fransa desteğiyle kazanacak.
  • Sinop baskısını yedikten sonra gemileri yeniden yapabilmek için Abdülmecit döneminde ilk defa İngiltere’den dış borç alınmıştır.

  • Kırım Savaşından sonra Paris Barış Konferansı toplanmıştır.

PARİS BARIŞ KONFERANSI

  • İngiltere gayrimüslimlerin lehine bir ferman istedi.
  • Islahat Fermanı ilan edildi.

Tanzimat fermanında bir dış baskı yoktur.Londra konferansında Avrupayı yanımıza çekebilmek için Abdülmecit kendi kararıyla ilan etmiştir.Lakin Islahat fermanı dış baskı sonucu ilan edilmiştir.

  • Paris Barış Konferansı maddeleri;
    • Osmanlı devleti Avrupa hukukundan faydalanacak.(Osmanlı devleti bir Avrupa devleti sayılmıştır.)
    • Hem Osmanlı hemde Rusya Karadeniz’de gemi bulunduramayacak, tersane kuramayacak.(Osmanlı devleti savaşı kazandığı halde galip değil, mağlup devlet muamelesi görmüştür.)
    • Osmanlı toprak bütünlüğünü Avrupalı devletler koruyacak.

  • 1875 yılında Balkan Bunalımı çıktı.Bunun için Tersane Konferansı toplandı.
  • 1. Meşrutiyet Tersane Konferansı’nda etkili olabilmek için ilan edilmiştir.(1. Meşrutiyet Tersane Konferansı’ndan kısa bir süre önce ilan edildi.)
  • Tersane Konferansı’nda İngiliz elçilerini 2. Abdülhamit kovmuştur.
  • Bu olaydan sonra İngiltere Osmanlı’nın toprak bütünlüğünü korumaktan vaz geçmiştir.
  • Tersane Konferansı’ndan sonra 2. Abdülhamit’in İngiliz elçilerini kovmasını bahane ederek Ruslar Osmanlı’ya savaş açmıştır.Bu savaşın adı 1877-78 93 Harbi‘dir.

93 HARBİ

  • 93 Harbinde Gazi Muhtar Paşa Kars’ı savunmuştur ama Ruslar’ın almasını engelleyememiştir.
  • Ünlü Erzurum direnişini başlatan Nene Hatun‘dur.(Aziziye Tabyaları)

Nene Hatun 1877-78 Osmanlı – Rus savaşında yer almıştır.

  • Gazi Osman Paşa Plevne’de Ruslar’ın anasını ağlattı.

İskan Politikasıyla yıllar önce Balkanlara gönderilen Türkler 93 Harbi neticesinde ilk defa geriye göç ettiler.

Osmanlı tarihinde Balkanlar’dan Anadolu’ya göç edilmesi 1877-78 Osmanlı – Rus savaşıdır.

İngiltere Osmanlı devletine 1791 yılından beri yaptığı koruyuculuğu 93 Harbinde ilk defa terk etmiştir.

  • Ruslar doğudaki Ermenileri kışkırttı.

İlk defa Ermeniler 1877-78 Osmanlı – Rus savaşında isyan etmişlerdir.


  • 93 Harbi’ni kaybediyoruz ve Rusya ile Ayestefenos Antlaşması‘nı imzalıyoruz.
  • Ancak bu antlaşmayı çıkarlarına uygun bulmayan İngiltere ve Fransa bu antlaşma yerine Berlin Antlaşması imzaladılar.

İlk defa Ermeni sorununun uluslararası bir antlaşmanın içinde metin olarak yer alması ve ilk defa Ermeni sorunu AYESTEFENOS ANTLAŞMASI‘nda yer almıştır.

Ancak bu sorunun uluslararası bir soruna dönüşmesi BERLİN ANTLAŞMASI‘dır.

  • Berlin Antlaşması’nın maddeleri;
    • Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsız olacak.
    • Kars, Ardahan ve Batum Rusya’ya, Doğubeyazıt Osmanlı’ya verilecek.(Normalde Ayestefenos’ta Doğubeyazıt’ta Rusya’ya veriliyordu.Yani, Ayestefenos’a göre tek kazançlı yerimiz Berlin Antlaşmasın’da Doğubeyazıt’tır.
    • Ermenilerin oturduğu Grit ve Doğu Anadolu bölgesinde Islahat yapılacak.
    • Bosna – Hersek‘in yönetimi Avusturya – Macaristan’a bırakılacak.
    • Bulgaristan, üçe bölünecek.Makedonya’nın bir kısmı Osmanlı’ya verilecek, bir kısmı ise Bulgar Prensliği kurulacak.

Berlin Antlaşması neticesinde Rusya’nın Ege denizi üzerinden Akdeniz’e inme hayali sona ermiştir.

Berlin Antlaşması ile Osmanlı’ya yardım edeceği sözünü veren İngiltere’ye Kıbrıs’ın yönetimi verilmiştir.

  • 1897’de Osmanlı Yunanistanı Dömeke Meydan Muharebesi‘nde yendi.Ancak Avrupalı devletlerin baskısıyla Osmanlı’ya Halepe Fermanı yayınlattırarak Girit’e özeklik verilmesi sağlandı.

Osmanlı’nın son meydan muharebesi Dömeke Meydan Muharebesi’dir.

Özet Olarak;

  • Osmanlı’ya ilk isyan eden Sırplar.
  • Bükreş Antlaşması, Sırplar Osmanlı devletinde ilk imtiyaz elde etti.
  • Edirne Antlaşması, Sırplar özerk oldu.Yunanlılar bağımsız oldu.İlk bağımsızlık kazanan Yunanlılar.
  • Berlin Antlaşması, Sırbistan, Karadağ, Romanya bağımsız oldu.
  • Londra Konferansı, Mısır sorununa çözüm getirdi.Tanzimat fermanı yayınlandı.
  • Londra Boğazlar Sözleşmesi, boğazlar sorununa çözüm getirdi.
  • Paris Barış Konferansı, Islahat fermanı yayınlandı.
  • Dömeke Meydan Muharebesi, Halepe fermanı yayınlanarak Girit’e özeklik verildi.
  • Tanzimat Fermanı, dış baskı yoktur.
  • Islahat Fermanı, dış baskı vardır.(İngiltere)
  • Halepe Fermanı, dış baskı vardır.(Avrupa)

Kronolojik;

  1. Sırp İsyanı
  2. Kale-i Sultaniye Antlaşması
  3. Mora Yunan İsyanı
  4. Navarin’de donanmamızın yakılması
  5. Edirne Antlaşması
  6. Viyana Kongresi
  7. Restarasyon Dönemi
  8. Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanı
  9. Hünkar iskelesi antlaşması
  10. Kütahya Antlaşması
  11. Kavalalıyla Nizip Savaşı
  12. Londra Konferansı
  13. Londra Boğazlar Sözleşmesi
  14. Sinopta donanmamızın yakılması
  15. Kırım Savaşı
  16. Paris Barış Konferansı
  17. Balkan Bunalımı
  18. Tersane Konferansı
  19. 93 Harbi
  20. Ayestefenos Antlaşması
  21. Berlin Antlaşması
  22. Dömeke Meydan Muharebesi
  23. Halepe Fermanı
  1. Osmanlı devletinin boğazlar üzerinde egemenliğini son kez kullandığı antlaşma nedir?
    Hünkar İskelesi Antlaşması
  2. Boğazlar ilk defa hangi antlaşmayla sorun oldu?
    Hünkar İskelesi Antlaşması
  3. Boğazlar ne zaman uluslararası bir sorun oldu?
    Londra Boğazlar Sözleşmesi
  4. Sırbistan, Karadağ ve Romanya hangi antlaşmada bağımsız oldu?
    Berlin Antlaşması
  5. Berlin Antlaşmasında arabuluş yaparak İngiltere, Osmanlı devletinde hangi yerin yönetimini istedi?
    Kıbrıs
  6. Osmanlı devleti ilk dış borcu hangi savaş sırasında aldı?
    Kırım Savaşı – Abdülmecit
  7. Osmanlı devleti Orhan Bey döneminde iskan ettirmiş olduğu Türkler hangi savaş sırasında Anadoluya geri göç yaptı?
    93 Harbi
  8. Osmanlı devletinde Levent ve Selimiye kışlalarında modern hemşireliğin kurucusu sayılan Florence Nightingale hangi savaş sırasında Osmanlı askerlerini tedavi etti?
    Kırım
  9. Yunanistan hangi antlaşmayla bağımsız olmuştur?
    Edirne Antlaşması
  10. Osmanlı devleti ilk telgraf hattını hangi savaş sırasında çekti?
    Kırım Savaşı
  11. 1875 yılında Balkan Bunalımını çözmek için 1876’da toplanan konferansın adı nedir?
    Tersane Konferansı
  12. Osmanlı devletinin Girite bir Rum vali ataması hangi fermanla ortaya çıktı?
    Halepe Fermanı
Kars, Ardahan ve Batum => Elviye-i Selase(Üç Vilayet)

 

Osmanlı Devleti Dağılma ve Çöküş Dönemi” üzerine 2 düşünce

  1. Emine

    merhaba
    2. Abdülhamit zamanında İttihat ve Terakki cemiyeti Fransa Mısır İsviçre de çalışmalarını yoğunlaştırmıstır.

    Devlet içinde devlet Duyun-ı umumiye idaresidir.

    Osmanlının parlementer sisteme geçmesinde muhassıllık meclisleri, vilayet meclisleri, şura-yı devlet etkili olmuştur.

    Sultan Abdülmecit i tahttan indirerek eski düzeni yeniden kurmayı amaçlayan darbe girişimi Kuleli Vakasıdır.

    1840 da sancak merkezlerinde sancaktan alınan vergilerin miktarını saptamak ve onların düzenli toplanmasını sağlamak amacıyla kurulan Muhassıllık meclisleridir.

    2. Mahmut devlet yönetim merkezini Topkapı sarayından dolmabahçe semtine taşımıştır.

    Osmanlının belirli ürünlerde uyguladıgı yed-i vahit (devlet tekeli) kuralı baltalimanı antlaşmasıyla tamamen kaldırıldı.

    2. Meşrutiyet de görülen İslamcılık fikrinin alt yapısını sebilürreşad, beyanü’l hak, sırat-ı müstakim dergileri oluşturmuştur.

    Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşanın Mısırda çıkardığı ilk resmi gazete Vekayi mısriyye dir.

    Osmanlı da gerçek manada ilk çok partili seçim olma özelliğinin yanında ilk erken genel seçimler 1912 yılında yapılmıştır.

    Maarifperver olarak bilinen osmanlı padişahı: 2. Abdülhamit tir(camiden çok okul yaptırdıgı için).

    Padişahlığı meclis tarafından onaylanan ve yemin ederek göreve başlayan ilk Osmnalı padişahı 5. Mehmet Reşat tır.

    31 Mart olayından sonra halka hitaben yayımlanan beyannemeyı kaleme alan OSmanlı Subayı Mustafa Kemal dir.

    İslam aile hukuku alanında yapılan ilk resmi düzenleme Hukuk-ı Aile Kararnamesinin çıkarılmasıdır.

    Cevapla
  2. Emine

    merhaba

    19. yy da Osmanlıda çıkarılan ilk gazete Vekayı tıbbiye dir.

    Berlinden başlayarak Bağdat a kadar ”3D demiryolu projesi” fikrini ortaya atan Alman imparator 2. Wilhelm dir.

    İlk defa miladi tarih kullanan gazete Sabah tır.

    2. Mahmut zamanında Anadoluda İstanbul a gelerek kalan kişilerin Mürur Tezkeresi belgesini almaları zorunluydu..

    19. yyda batı(Fransız) modeli temel alınara olusturulan divanı ahkamı adliye günümüzde Yargıtay ın temelini olusturmaktadır.

    Osmanlı ilk kez denge politikasını Fransaya karsı uygulamıstır

    Enderun mektebinin yerine Mektebi maarifi adliye kurulmuştur.

    Cevapla

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir