• 2. TBMM açıldı.(1923 – 1927)
• 2. TBMM’ye Mustafa Kemal Ankara – Bağla’dan, 1. TBMM’ye Ankara – Koçhisar’dan.
• CHP, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyetinin Halk Fırkası adında kurulmuştur.
• CHP,
  • Ebedi Şef, Atatürk
  • Milli Şef, İsmet İnönü
• CHP, ekonomide devletçilik modelini işlemiştir.
• CHP, Çift Dereceli Seçim sistemini savunmuştur.
• Çift Dereceli Seçim tam demokrasi değildir.

Çift Dereceli Seçim hangi yıllarda yapılan seçimlerle sona ermiştir?
Cevap = 1946

CHP’den sonra en uzun iktidarda kalan parti?
AKP

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

• Türkiye Cumhuriyet’inin ilk muhalefet partisidir.
• Genel Başkanı Kazım Karabekir‘dir.
• Önemli isimler;
  • Rauf Orbay
  • Ali Fuat Cebesoy
  • Refet Bele
  • Adnan Adıvar
• Muhalefet olduğu için;
  • CHP ekonomide devletçiliği, bu parti Liberalizmi
  • CHP çift dereceli seçim sistemini, bu parti tek dereceli seçim sistemini savunuyor.
  • Adem-i Merkeziyetçilik ilke edinilmiştir.
  • Cumhurbaşkanı’nın parti başkanı olmaması gerektiğini belirtmiştir.
  • Anayasa değişikliklerinde halka danışılmasına değinilmiştir.
• Parti ilk şubesini Urfa’da açmıştır.

Bu parti Şeyh Sait İsyanına destek verdi.Laiklik ilkesini kötüye kullandığı gerekçesiyle kapatıldı.

• Partinin Doğu ve Güney Doğu Anadolu’da ki şubelerini İstiklal Mahkemesi, Partiyi ise Bakanlar Kurulu kapatmıştır.

Şeyh Said İsyanı

• Ali Fethi Okyar hükümeti istifa edip yerine İsmet İnönü hükümeti kurulmuştur.
• İsmet İnönü isyanı bir orduyla bastırıyor ve o bölgede Takrir-i Sükun kanunu çıkarıyor.
• Yargılamalar Diyarbakır ve Ankara İstiklal Mahkemeleri’nde yapılmıştır.
• Musul konusu aleyhimize sonuçlanmıştır.
• Çok partili idare için ortamın uygun olmadığı anlaşılmış ve ilk kez çok partili hayat kesintiye uğramıştır.
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatılmıştır.

İzmir Suikastı

• İstiklal Mahkelerinin son kurulduğu olay İzmir Suikastı’dır.

Bozkurt – Lotus Olayı

• Midilli yakınlarında Bozkurt adı verilen Türk gemimizi Lotus adında Fransız bir gemi batırıyor.Mevzu başlıyor…
• Fransız gemisinin komutanını biz yakalayıp kendi mahkemelerimizde yargılamak istedik.
• Buna karşı çıkan Fransa davayı Lahey Adalet Divanı‘na götürdü.
• Biz buraya Mahmut Esat Bey isminde bir avukat gönderdik.Nihayetinde Lahey Adalet Divanı Fransa komutanı kusurlu buldu ve Türk mahkemelerinde yargılanabilir dedi.Mahmut Esat Bey’in üstün avukatlığı neticesinde soyadı kanunundan sonra Bozkurt soyadı verildi.Mahmut Esat Bozkurt

Bu olay Kabotaj Kanunu‘nun uygulanmasını hızlandırdı.Kabotaj Kanunu, Bozkurt – Lotus olayından önce olmuştur.Ama uygulamasını bu olay hızlandırdı.

Razgard Olayı

• Bulgaristan’da bulunan Türk mezarlarının tahrip edilmesi olayıdır.

Vagon-li Olayı

• İstanbul’da bulunan Fransız demiryolu şirketinde çalışan Naci Bey‘i şirkette Türkçe konuştuğu için işten çıkarılması olayıdır.

Bursa Olayı

• Ezanın Türkçe okunmasıdır.

İlk Türkçe ezan denemesi Yerebatan Sarnıcı‘nda okunmuştur.Okuyan Hafız Yaşar Okur‘dur.

Fatih Camiin’de ki ezanı hoparlörden okuyan din adamı Hafız Rıfat Bey‘dir.

Serbest Cumhuriyet Fırkasının Kurulması

• Mustafa Kemal isteğiyle Ali Fethi Okyar tarafından çok partili hayata geçmek için ve hükümetin denetlenmesini sağlamak için ve 1929 Dünya Ekonomik Krizine çareler üretmek için kuruldu.
• Kadınlara siyasi hak verilmesini talep etmiştir.

Menemen(Kubilay) Olayı

• Derviş Mehmet ve adamları Divan-ı Harp‘te yargılandı.

Sakarya Meydan Muharebesi

• Diğer adı Subaylar Savaşı‘dır.

Mustafa Kemal, Sakarya Savaşı’na Sakarya Melhame-i Kübrası demiştir.

Sonuçları;

• Mustafa Kemal’e Gazilik ve Mareşallik rütbesi verildi.
• Bu savaştan sonra Sovyet Rusya ile Kars Antlaşması imzalandı.
• Bu günkü doğu sınırlarımız çizilmiştir.

Kurtuluş Savaşın’da yapılan hangi antlaşmayla doğu sınırlarımız kesin olarak çizilmiştir?
Cevap = Kars Antlaşması

• Fransa ile Ankara Antlaşması imzalandı.
• İlk defa bir itilaf devleti ile sınırdan çıkmasına anlaşılmıştır.
• Bu antlaşma ile Güney Cephesi sona erdi.
• Suriye’de bulunan Caber Kalesi Türkiye’de kalacaktır.
• Hatay’ı Fransa’ya verdik.Misak-ı Milli’den ikinci tavizimizi vermiş olduk.(Birinci tavizimiz Moskova Antlaşmasıyla Batum’dur.)
• Ukrayna ile Dostluk Antlaşması imzalıyoruz.
• İngiltere, TBMM ile Yunanistan’a ateşkes teklifinde bulundu.
• İtalya Anadolu’dan tamamen çekildi.

Anadolu’dan ilk çekilen devlet İtalya’dır.

• Sakarya Meydan Muharebesi’nden sonra İngiltere Esir Mübadelesi Antlaşması yapıyor.

İngiltere Milli Mücadele hareketini aşağıdaki hangi gelişme sonrası resmen tanımıştır?
Cevap = Sakarya Muharebesi

Büyük Taarruz

• Başkomutanlık, Dumlupınar Meydan Muharebesi veya Rum Sındığı‘da denmektedir.

Savaştan önce yapılan hazırlıklar;

• Ankara’da altı aylığına subay okulu açıldı.
• Mustafa Kemal’e verilen başkomutanlık yetkisi sınırsız uzatıldı.
• Tekalif-i Milliye emirlerinden gelen yardımlar cephelere ulaştı.
• Karargah merkezi Polatlı’dan, Akşehir ve Afyon’a taşındı.
• Orduya bir yıl taarruz eğitimi verildi.
• Sovyet Rusya’dan son kez yardım alındı.

Rusya’dan gelen yardımı en çok Buhara Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı Osman Bey yaptı.

Büyük taarruzda ilk kurtarılan ilimiz Afyon’dur.

1. Eylül Uşak
2. Eylül Eskişehir
3. Eylül Nazilli
4. Eylül Kula – Manisa
6. Eylül Balıkesir/Bilecik
7. Eylül Aydın
8. Eylül Manisa
9. Eylül İzmir
10. Eylül Bursa

Sonuçları;

• Milli Mücadele Muharebeler dönemi sona erdi.Diplomatik dönemi başladı.
• Yunan Başkomutanı General Trikopis Uşakta Fevzi Çakmak tarafından esir alındı.Bunun üzerine TBMM Fevzi Çakmak’a Mareşallik ünvanı verdi.
• Mudanya Ateşkes antlaşması imzalandı.
• Yunanlı’lar Anadolu’ya ve İzmir’e büyük zarar verdi.

Mudanya Ateşkes Antlaşması

• Rauf Orbay yerine İsmet İnönü katılmıştır.İnönü’nün buradaki başarısı Lozan’a gönderilmesini sağladı.

Maddeleri;

• Türk – Yunan savaşı sona erecek ve Yunanlılar Doğu Trakya’yı boşaltacaktır.
• Doğu Trakya’yı, Trakya Yüksek Komiseri sıfatıyla Refet Bele teslim almıştır.
• Boğazlar ve İstanbul, Barış Antlaşması yapıldıktan sonra TBMM’ye bırakılacaktır.

İstanbul’un TBMM Devletine bırakılması Osmanlı devletinin hukuken yok sayıldığını gösterir.Mondros ve Sevr fiilen, Mudanya hukuken, Saltanatın Kaldırılmasıyla resmen yok sayıldı.

Kurtuluş savaşının zaferle sonuçlandığını gösteren ilk diplomatik ve ilk siyasi belge Mudanya Ateşkes Antlaşması’dır.

Saltanatın Kaldırılması

• TBMM’nin yapmış olduğu ilk inkılap.

Doğu Cephesi

• İlk açılan cephedir.
• 15. Kolordu Şark Cephesi oldu.
• Kazım Karabekir, Ermeniler’in anasını ağlattı.
• Kazım Karabekir, Ermeniler’le Gümrü Barış Antlaşması‘nı imzaladı.

TBMM’nin ilk siyasi başarısı ve ilk imzaladığı antlaşma Gümrü Barış Antlaşması’dır.

TBMM’yi tanıyan ilk devlet Ermenistan’dır.

TBMM’yi tanıyan ilk islam ülkesi Afkanistan’dır.

Gümrü Barış Antlaşması

• Ermenistan Misak-ı Milliyi tanıyor.
• 1915 yılında çıkarılan Tehcir Kanunu ile Anadolu’dan göç ettirilmiş olan Ermeniler’den suça karışmamış olanlar tekrar yurda geri dönecek.
• Doğu cephesi kapanıyor.

İlk defa Türkiye adı Gümrü Barış Antlaşması’nda yer almıştır.

• Bu antlaşma sonrası Sovyet Rusya Ermenistan’ı ele geçirdi.Haliyle doğu sınırımız Sovyet Rusya oldu.
• Bu olaydan sonra Gürcistan Batum’u işgal etti.

Batum, Gürcistan’dan Batum Antlaşması‘yla alınmıştır.

• Ancak bu antlaşmadan üç gün sonra Sovyet Rusya Gürcistan’ı da işgal etti.Batum konusunda da muhattabımız Sovyet Rusya oldu.

Kazım Karabekir’in lakabı “Şark Fatihi“‘dir.

Kazım Karabekir’in, şehit çocuklarına oynattığı müzikal tiyatro Şarkılı İbret‘tir.

Güney Cephesi

• Pozantı Kongresine Mustafa Kemal katıldı.
• Adana
  • Yüzbaşı Osman(Tufan Bey)
• Maraş
  • Sütçü İmam
  • Mehmet Hoca
• Antep
  • Teymen Said(Şahin Bey)
  • Şehit Kamil(14 yaşında)
• Urfa
  • Ali Saip Bey

Sakarya Meydan Muharebesi‘nden sonra yapılan Ankara Antlaşmasıyla bu cephe kapanmıştır.

• 1921 -> GaziAntep
• 1973 -> KahramanMaraş
• 1984 -> ŞanlıUrfa

Batı Cephesi

Kuvay-ı Milliye’nin ilk başarısı?Hangi ili kurtarmıştır?
Cevap = Aydın

Kuvay-ı Milliye’nin kaldırılmasına sebep olan Gediz Taarruzu‘dur.

• Gediz Taarruzu neticesinde Ali Fuat Cebesoy Moskova Büyükelçiliğine atandı.(Moskova Büyükelçiliği açtığımız ilk elçiliktir.)

Türkiye’ye ilk büyük elçiliği Gürcistan açmıştır.

• Batı cephesi iki bölüme ayrıldı.
  • İsmet İnönü(Yukarı)
  • Refet Bele(Aşağı)

1. İnönü Savaşı

• Savunma savaşıdır.
• Yunanlılar’ın İngiltere desteğini kaybetmek istememesi.
• Düzenli ordunun güçlenmesinin engellenmek istenmesi,
• Eskişehir ve Ankara’yı alarak milli mücadelenin sona erdirilmek istenmesi,
• Çerkez Ethem isyanından faydalanmak istenmesi.

1. İnönü Savaşında Çerkez Ethem ve Yunanlılar’a karşı savaştık.

Yunanlılar 1. İnönü Savaşı için Taaruz-i Keşif demişlerdir.

Sonuçları

• Düzenli ordunun ilk zaferidir.
• Halkın TBMM’ye olan güveni arttırdı.
• 1921 Anayasası(Teşkilat-ı Esasiye) kabul edilmiştir.
• Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalanmıştır.
• Afganistan ile Dostluk Antlaşması imzalanmıştır.
• Düzenli orduya katılım sayısı artmıştır.
• Londra Konferansı düzenlendi.
• İsmet İnönü’nün rütbesi albaylıktan generalliğe yükseltildi.
• İstiklal Marşı kabul edildi.
  • İstiklal Marşını kim besteledi?
    Ali Rıfat Çağatay(1930’a kadar)
  • İstiklal Marşı’nın günümüzdeki bestesini yapan kimdir?
    Osman Zeki Ünger
  • İstiklal Marşı ilk olarak hangi savaş sırasında okundu?
    2. İnönü Savaşı
  • İstiklal Marşı Türk Ordusuna ithafen yazılmıştır.
  • İstiklal Marşı ilk defa hangi Anayasamızda milli marş olarak kabul edilmiştir?
    1982 Anayasası
  • İstiklal Marşı ilk defa hangi gazete yayınlandı?
    Açıksöz
  • İstiklal Marşı’nın güftesi(beste) kime aittir?
    Mehmet Akif Ersoy

TBMM’yi tanıyan ilk islam ülkesi Afkanistan’dır.

Türkiye’ye gelen ilk yabancı Afgan Kralı Amanullah Han‘dır.

Londra Konferansı 

• İtalya aracılığıyla Londra Konferansı’na davet edildik.
• Londra Konferansı’a giden dış işleri bakanı Bekir Sami Bey‘dir.

Katılma Sebebimiz;

• Barış yanlısı olduğumuzu göstermek.
• Misak-ı Milli’yi tüm dünyaya duyurmak ve resmen tanınmak.
• Varlığını kabul ettirmek.

Milli Mücadele döneminde TBMM hükümeti itilaf devletleri tarafından hangi gelişmeyle resmen tanınmıştır?
Cevap = Londra Konferansı

• Sevr’i değiştirip önümüze sunmak istediler.Lakin biz oralı olmadık.Sonuçsuz kaldı.

Londra Konferansı’na katılan Osmanlı devlet adamı, Sevr’e giden Tevfik Paşa’dır.Söz sırası kendine geldiğinde “Bu milletin gerçek temsilcisi TBMM’dir.” dedi.

Moskova Antlaşması

• Kars, Ardahan ve Batum(Elviye-i Selase)’den Batum’u Gürcistan’a yani Rusya’ya veriyoruz.

Misak-ı Milli’den ilk defa Moskova Antlaşmasıyla taviz verdik.(Batum)

Türkiye’yi tanıyan ilk büyük Avrupa ülkesi Sovyet Rusya olmuştur.(Moskova Antlaşması)

2. İnönü Savaşı

• Çok şükür kazandık.
• Mustafa Kemal “Bu milletin makus tarihini de yendiniz.” sözünü söyledi.

Sonuçları;

• Fransa TBMM’ye ateşkes teklifinde bulundu.
• İtalya Anadolu’dan çekilme kararı aldı.
• Fransa, Zonguldak’tan çekildi.
• İngiltere Malta’da bulunan 40 Türk’ü serbest bıraktı.

Kütahya – Eskişehir Muharebeleri

• Afyon, Eskişehir ve Kütahya kaybedildi.
• Ordu Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekildi.

Mustafa Kemal Başkomutan oldu.

Mustafa Kemal hangi gelişme sonrası askerlik mesleğine geri dönmüştür?
Cevap = Kütahya – Eskişehir Muharebeleri(Sakarya Savaşı’ndan önce)

• Bu savaştan sonra Fransa 2. İnönü’de ki ataşkes teklifini geri çekmiştir.
• Aynı şekilde İtalya Anadolu’dan çekilmekten vaz geçti.

Mustafa Kemal Tekalif-i Milliye emirlerini çıkartmıştır.

Mustafa Kemal hangi savaş devam ederken Maarif(Öğretmenler) kongresini toplamıştır?
Cevap = Eskişehir – Kütahya Muharebeleri

• Başkomutanlık kanununda yasama ve yürütme yetkisini almıştır.
• Yargı İstiklal mahkemelerindedir.

Tekalif-i Milliiye emirleri Sakarya Savaşı öncesi ilan edilmiştir.

Tekalif-i Milliye emirlerinden gelen yardımlar hangi savaşlarda kullanılmışlardır?
Cevap = Sakarya – Başkomutanlık

1. Doğu cephesinde Şark Fatihi olarak anılan komutanımız kim?
   Kazım Karabekir
2. Ermeniler hangi iki yeri işgal etti diye Kazım Karabekir sefere çıktı?
   Kars – Oltu
3. Kazım Karabekir’in gençlere müzikal tiyatroyla oynattığı hikayesinin ismi?
   Şarkılı İbret
4. Doğu cepehsini kapatan antlaşma?
   Gümrü Antlaşması
5. Batum’u Gürcistan’dan aldığımız antlaşma?
   Batum Antlaşması
6. Bizi tanıyan ilk devlet?
   Ermenistan
7. İlk defa Türkiye adı hangi antlaşmada geçti?
   Gümrü Antlaşması
8. TBMM’nin uluslar arası alanda kazandığı ilk siyasal zaferi?
   Günrü Antlaşması
9. 1915’te Tehcir Kanunuyla Anadolu dışına çıkarılan Ermeniler’den masum olanların tekrar Anadolu’ya dönmesini sağlayan antlaşma?
   Gümrü Antlaşması
10. Adana’da Yüzbaşı Osman lakaplı?
    Tufan Bey
11. Antep’te Teymen Said’in lakabı?
    Şahin Bey
12. Mustafa Kemal Şahin Beyi çok taktir ettiği için hangi ilden nüfus kağıdını çıkardı?
    Antep – Şahin Bey İlçesi
13. Antep’in 14 yaşındaki kahramanı?
    Şehit Kemal
14. Güney Cephesini kapatan antlaşma?
    Ankara Antlaşması
15. Kuvay-i Milliye’nin ilk başarısı?
    Aydın’ın Yunanlılar’dan alınması
16. Yunanlılar’ın Taaruz-i Keşif olarak nitelendirdikleri savaş?
    1. İnönü Savaşı
17. İstiklal Marşını ilk besteleyen?
    Ali Rıfat Çağatay
18. 1930’dan sonra besteleyen kim?
    Osman Zeki Ünger
19. İstiklal Marşı’nın güftecisi kim?
    Mehmet Akif Ersoy
20. İstiklal Marşını TBMM’de kabul edildikten sonra ilk okuyan dönemin MEB bakanı?
    Hamdullah Suphi Tanrıöver
21. İstiklal Marşı kimin adına yazılmıştır?
    Türk Ordusu
22. İstiklal Marşı ilk defa hangi Anayasamız’da yer aldı?
    1982 Anayasası
23. İstiklal Marşı ilk defa hangi gazetede yayınlandı?
    Açıksöz
24. İtilaf devletleri hangi gelişmeyle TBMM’yi resmen tanıdı?
    Londra Konferansı
25. Londra Konferansı’na davet eden ülke?
    İtalya
26. Londra Konferansı’na gönderdiğimiz dışişleri bakanı?
    Bekir Sami Bey
27. Mustafa Kemal hangi savaştan sonra askerlik mesleğine geri döndü?
    Eskişehir – Kütahya Muharebeleri
28. Tekalif-i Milliye emirleri hangi savaştan sonra yayınlandı?
    Eskişehir – Kütahya Muharebeleri

1. TBMM Özellikleri

• 1. TBMM’nin açılmasıyla temsil heyetinin görevleri sona erdi.
• Kurucu meclistir.
• Demokratik meclistir.
• Ulusal meclistir.
• Güçler Birliği İlkesi ile hareket etmiştir.(Olağanüstü bir meclis olduğunu gösterir.)
• Yapmış olduğu tek inkılap hareketi Saltanatı Kaldırmasıdır.

Mustafa Kemal bu meclisi açarken ismine Meclis-i Müessisan koyacaktı.

• Meclis Hükümeti sistemiyle yönetilmiştir.(Meclis içinden seçilen bir kişi meclis başkanı olur.Bu kişi ayrıca hükümetinde başkanıdır.Yani başbakandır.Bakanlar ise meclisin içinde tek tek oylamayla seçilir.)
• İhtilalci bir meclistir.
• Mustafa Kemal, meclis başkanıdır yani başbakandır.

Çıkardığı Önemli Kanunlar

• Ağnam Vergisi arttırılması.
  İlk çıkarılan kanundur.
• Firariler Kanunu
  Asker kaçaklarını önlemek için.
• Başkomutanlık Kanunu
• Teşkilât-ı Esasîye Kanunu
  1921 Anayasası
• Hıyanet-i Vataniye Kanunu
  TBMM karşı ayaklananlar için.
• İstiklal Mahkemeleri kurulması hakkındaki kanun.
• Nisab-ı Müzakere Kanunu
  Meclisin çalışması içindir.Meclis içtüzüğü kanunudur.
• Men-i İsrafat Kanunu
  Su ve tahıl ürünleri israfı yasaklanmıştır.
• Men-i Müskirat Kanunu
  İçki ve tütün içilmesi yasaklanmıştır.

  Men-i Müskirat Kanunu TBMM’de kabul edilmesi hangi kurumun vergilerinin Düyun-u Umumiye’ye aktarılmasından kaynaklanmaktadır?
  Cevap = Reji Tütün İdaresi

24 Nisan Önergesi

• TBMM üzerinde hiçbir güç yoktur.
  Padişah ve Saltanat iradesi yok sayılmıştır.
• Meclisin içinden seçilen bir kişi meclis başkanı olacak, ayrıca bu meclis başkanı hükümetinde başkanı olacaktır.
  Meclis Hükümeti Sistemi
• Geçici olmak kaydıyla bir padişah vekilini atamak veya onu hükümet reisi olarak tanımak doğru değildir.
  Meclisin katılacağı ve alacağı kararlarda bağımsız hareket edeceği vurgulanmıştır.
• Bir hükümet kurmak zorunludur.

İlk Hükümet Üyeleri

• Başbakan ve Meclis Başkanı
  Mustafa Kemal
• MEB
  Dr. Ali Rıza Nur
• Sağlık Bakanı
  Adnan Adıvar
• Maliye Bakanı
  Hakkı Behiç Bey
• İçişleri Bakanı
  Cami Baykurt Bey
• Dış İşleri Bakanı
  Bekir Sami Bey(Moskovaya gidecek)
• Genelkurmay Bakanı
  İsmet İnönü

TBMM İsyanlar

İstanbul Hükümeti Tarafından Doğrudan Çıkarılan Ayaklanmalar

Nedeni;

• TBMM’yi yok etmek.
• Kuvay-ı Milliye’nin boğazlara yaklaşması.
• İstanbul Şeyhülislamı Dürrizade Abdullah Efendi‘nin fetvası.Rıfat Börekçi‘de karşı çıkmıştır.

İsyanlar;

• Ahmet Anzavur(İlk çıkan isyan)
• Kuva-yi İnzibatiye(Hilafet Ordusu)

Bu isyanları Kuvay-ı Milliye ve Refet Bele ortaklaşa bastırdı.

İstanbul Hükümeti İle İtilaf Devletlerinin Ortaklaşa Çıkardıkları Ayaklanmalar

Nedeni;

• TBMM’yi yok etmek.
• Halkın dini duygularının istismar edilmesi.
• Anadolu’da ki bazı ailelerin TBMM otoritesine girmek istememesi.

Bu isyanları Kuvay-ı Milliye bastırdı.

Eskiden Kuvay-i Milliye’ci Olupta Sonradan Ayaklananlar

Nedeni;

• Düzenli orduya katılmamak.

İsyanlar;

• Çerkez Ethem
  1. İnönü Savaşında bastırılıyor.
• Demirci Mehmet Efe
  Düzenli ordu bastırmıştır.

Azınlık Ayaklanmaları

Nedeni;

• TBMM’yi yok etmek.
• Anadolu içinde devlet kurmak.

Ermeni ve Rum isyanı en uzun süren isyandır.

Bu isyanları Düzenli Ordu bastırdı.

Firariler kanunu uygulaması için İstiklal Mahkemeleri kuruldu.Eee tabi daha sonra Hıyanet-i Vataniye’yi de bu mahkemeler uyguladı.Ama firariler kanunu için kurulmuştur.

İstiklal Mahkemeleri’nin diğer ismi Üç Aliler‘dir.

İstiklal Mahkemeleri son kez İzmir Suikasti davasında görev yapmıştır.

• TBMM ayaklanmaları bastırdıktan sonra İtalya’nın San Remo adasında bir konferans oluyor.Bu konferansda Sevr Antlaşması imzalanıyor.
  

  Sevr’e giden Osmanlı adamı Tevfik Paşa‘dır.

• Tevfik Paşa Sevri imzalamadı.Padişah Vahdettin’e gönderilen Sevr maddelerini padişahta imzalamadı.Bunun üzerine batıdaki Yunanlılar’ı harekete geçirdiler.
  

  Yunanlılar, Bursa ve Uşak illerini işgal etti.

• Bunun üzerine Saltanat Şurası imzaladı.
  

  Saltanat Şurasın’dan Sevr’i imzalamayan Topçu Feriki Yaşar Rıza Bey‘dir.

• Mebusan Meclisi kapalı olduğu için onay verilemedi.Haliyle imzalandığı halde türürlüğe girmeyen ikinci antlaşma Sevr Antlaşması’dır.

Sevr Maddeleri

1. Doğu Trakya, İzmir ve çevresi Yunanistan’a verilecek.
2. Suriye – Hatay – Zonguldak ve Güneydoğu Anadolu Fransa’ya verilecek.
3. Güneybatı Anadolu Konya’ya kadar İtalya’ya verilecek.
4. Musul, Irak ve Filistin İngiltere’ye verilecek.
5. Kürtler isterse kendi devletlerini kuracak.
6. Ermeniler Vilayet-i Sitte’de devlet kuracak.(Bitlis, Erzurum, Van, Elazığ, Diyarbakır, Sivas)
7. İstanbul Osmanlı devletinin başkenti kalacak.Ancak Osmanlı devleti azınlık haklarını koruyamazsa İstanbul elinden alınacak.
8. Boğazlar bir komisyon tarafından yönetilecek.Komisyonun ayrı bir bayrağı ve bütçesi olacak.Bu komisyonda Türk üye olmayacak.
9. Osmanlı devleti ordusu 50.700’ü geçmeyecek.Orduda ağır silah bulunmayacak.
10. Donanma 13 gemiyi geçmeyecek.

İlk defa boğazlarda komisyon kurulması Sevr Antlaşması ile olmuştur.

1. Mustafa Kemal TBMM açılırken meclisin ismini ne koymayı düşündü?
   Meclis-i Müessisan
2. Meclis-i Müessisan ne demektir?
   Kurucu Meclis
3. 1. TBMM’nin tüm özellikleri?
   • Kurucu meclistir.
   • Demokratik meclistir.
   • Ulusal meclistir.
   • Güçler birliği ilkesi ile hareket etmiştir.
   • Meclis hükümeti sistemiyle yönetilmiştir.
   • İhtilalci bir meclistir.
4. İstiklal Marşını TBMM’nin kabul etmesi hangi özelliğini yansıtır?
   Uluscu
5. Yasama, Yürütme ve Yargıyı kendinde toplaması nasıl bir meclis olduğunu gösterir?
   Güçler Birliği İlkesi – Olağanüstü Bir Meclis
6. TBMM’nin ilk çıkardığı kanun?
   Ağnam Vergisi
7. İçki ve tütünün yasaklandığı kanunun ismi nedir?
   Men-i Müskirat Kanunu
8. İçki ve tütünün geliri ilk olarak Osmanlı devletinde hangi kuruluşa gidiyordu?
   Reji ve Tütün İdaresi
9. 24 Nisan önerisinde ilk MEB bakanı kim?
   Dr. Ali Rıza Nur
10. 24 Nisan önerisinde ilk Sağlık Bakanı kim?
    Adnan Adıvar
11. 24 Nisan önerisinde ilk Maliye Bakanı kim?
    Hakkı Behiç Bey
12. 24 Nisan önerisinde ilk Genelkurmay Başkanı kim?
    İsmet İnönü
13. 24 Nisan önerisinde ilk Dışişler Bakanı kim?
    Bekir Sami Bey(Moskovaya Gidecek)
14. İstiklal Mahkemeleri’nin hayata geçirilmesi hangi kanunu uygulamaya yöneliktir.
    Firariler Kanunu
15. İstiklal Mahkemeleri son olarak nerede görev yaptı?
    İzmir Suikastı
16. Eskiden Kuvay-i Milliyeci olupta sonradan ayaklananlar?
    Çerkez Ethem | Demirci Mehmet Efe
17. TBMM’ye karşı ilk isyan eden?
    Ahmet Anzavur İsyanı
18. TBMM bu isyanların bastırılmasında en çok rol oynayan?
    Kuvay-i Milliye
19. En uzun süren isyan?
    Rum İsyanı
20. Sevr Antlaşmasına gönderilen heyetin başkanının adı?
    Tevfik Paşa
21. Sevr Antlaşması neden hukuki olarak geçersiz?
    Meclisi Mebusan’ın kapalı olması ve onaylanmaması
22. Sevr Antlaşması neden uygulanmadı?
    Kurtuluş Savaşı’nı kazandık.
23. Sevr Antlaşmasını imzalayan heyet?
    Saltanat Şurası

Amasya Görüşmeleri

• Sivas Kongresi’nden sonra Vahdettin tarafından görevinden alınan Damat Ferit yerine gelen Ali Ruza Paşa Hükümeti, Mustafa Kemal ile görüşmesi için bakanı Salih Paşa‘yı Amasya’ya gönderdi.
  

  Temsil Heyeti’ni Amasya Görüşmeleri ile resmen tanıdı.

  Temsil Heyetini tanıyan ilk İstanbul hükümeti Ali Ruza Paşa Hükümeti’dir.

  Temsil heyetini tanıyan ilk bakanın ismi Salih Paşa’dır.

• Amasya Görüşmeleri’nde alınan kararlar;
  • Tüm zararlı cemiyetler kapatılacaktır.
  • Yapılacak olan barış görüşmelerine Temsil Heyeti’nin seçtiği delegeler katılacaktır.
    Daha Sevr yapılmadı.En azından o barış görüşmesine bizimkiler katılacak düşüncesiyle böyle bir karara varıyorlar.
  • Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyeti yasal bir dernek sayılacak.Yani tüm faaliyetlerine resmi izin verilecek.
  • Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez.
    Erzurum Kongresin’de de bu madde vardır.
  • Osmanlı Mebusan Meclisi İstanbul’un dışında güvenli bir bölgede açılacak.
    Güvenlik ve alınacak kararların rahatça alınması için.

Osmanlı Mebusan Meclisi Açıldı

• Mebusan Meclisi seçimlerinde Mustafa Kemal Erzurum millet vekili olarak seçilecek.
• Mustafa Kemal, Müdafa-i Hukuk Grubu ile girdi.
• Mustafa Kemal, Mebusan Meclisine gitmeyecek.Lakin gidecek olanlara;
  • “beni meclis başkanı olarak seçiniz” diyecek.Bunun sebebi meclis başkanı işgal durumunda meclisi istediği yerde toplama hakkına sahiptir.
  • Müdafa-i Hukuk Gurubunu kurun dedi.Bu grup adı yerine Vahdettin isteğiyle Felah-ı Vatan grubu ismini aldı.
• Giden bu millet vekilleri daha sonra Misak-ı Milli‘yi mebusan meclisine kabul ettirdiler.
• 30 Ekim 1918(Mondros’un imzalandığı gün) işgale uğrayan tüm topraklar ulusal sınır sayılmıştır.

Misak-ı Milli Kararları

• Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür.
  Erzurum Kongresinin’de ilk kararıdır.
• Batı Trakya’da bir halk oylaması yapılacak.
• Arap yarımadasında bir halk oylaması yapılacak.

Erzurum Kongresinde alınan hangi karar Misak-ı Milli’de de aynen kabul edilmiştir?
Cevap = Ulusal sınır içinde vatan bir bütündür.Bölünemez.

• Elviye-i Selâse(Kars, Ardahan, Batum)’da buradaki Türk nüfusu çok olduğundan halk oylaması yapılacak.
• Batı Trakya, Arap Yarımadası ve Elviye-i Selâse’de halk oylaması yapılacak.
• Osmanlının dış borçları Osmanlı’dan ayrılan devletlere eşit şekilde paylaştırılırsa üzerimize düşen borç ödenecek.
• Siyasi, mali ve adli gelişmenizi sınırlandıran her türlü kısıtlamalar ve sınırlandırmalar kaldırılacak.
  Kapitülasyonların kaldırılacağı ifade edilmiştir.
• Boğazlar Marmara Denizinin güvenliğini sağladığı taktirde dünya ticaret gemilerine açılacaktır.
• Bir devlet içindeki Müslüman Türk’e ne kadar hak verirse Türkiye’de o ülkenin vatandaşına aynı hakkı verecektir.

Misak-ı Milli’de, Ulusal Sınırlar, Halk Oylaması, Kapitülasyonlar, Boğazlar, Azınlık Hakları ve Dış Borçlar görüşülmüştür.

Misak-ı Milli’de Ulusal Egemenlik Yok!!! İlgili herhangi bir şeyde yok.

Misak-ı Milli, Erzurum ve Sivas Kongresinin tamamlanmış hlidir.Mebusan Meclisi’nin aldığı son karardır.

• Misak-ı Milli kabul edildikten sonra itilaf devletleri delirdi.Ardından Ali Rıza Paşa hükümetini devirdiler.
• Yerine Salih Paşa Hükümeti‘ni getirdiler.
• Baktılar bunda da iş yok İngilizler İstanbul’u işgal ettiler.

İstanbul’un işgalini telgrafla Mustafa Kemal’e bildiren kimdir?
Manastırlı Hamdi Bey | Soyadı kanunundan sonra Martonaltı soyadını almıştır.

İngiliz köpekleri İstanbul işgalinde Şehzadebaşı Karakolunda 15 Türk askerini şehit ettiler.

İngilizler Mebusan Meclisini basıylar ve yakaladıkları kırka yakın milletvekilini Malta’ya sürgüne gönderdiler.Bu kırk kişi 2. İnönü Savaşından sonra yapılan bir mütarekeyle geri dönecektirler.

İstanbul’un işgalinden sonra Mustafa Kemal Geyve – Ulukışla Demiryollarını tahrip ettirecektir.

• Mustafa Kemal, İstanbul’un işgalinden sonra bir genelge yayınlıyor ve genelgede “Artık benim amacım padişahı bu durumdan kurtarmaktır.” diyor.Bu genelge neticesinde Mustafa Kemal saltanat yanlılarını kendine çekti.

Misak-ı Milli kararları hangi kongrelerde alınmıştır?
Erzurum – Sivas Kongreleri

Misak-ı Milli kararları Lozan’da bizim temel hedefimiz olacaktır.(Misak-ı Milli kararları Lozan Barış Antlaşması’nda temel kararlar olmuştur.)

Mustafa Kemal yerine Osmanlı Mebusan Meclisine başkan olarak seçilen Reşat Hikmet Bey‘dir.

Temsil Heyetinin ilk siyasi başarısı, Damat Ferit Paşa Hükümeti’nin düşürülmesidir.Ya da Amasya Görüşmeleri’nin yapılmasıdır.

1. İlk defa rejimde değişik yapılacağı nerede karar alındı?
   Amasya Genelgesi
2. Mustafa Kemal’in sivil olarak katıldığı ilk çalışma?
   Erzurum Kongresi
3. Mustafa Kemal hangi olaydan sonra askerlik mesleğinden istifa etmiştir?
   Amasya Genelgesi
4. İrade-i Milliye gazetesi nerede çıkarılmıştır?
   Sivas Kongresi
5. İrade-i Milliye gazetesi ileride ismini ne olarak değiştirmiştir?
   Hakimiyet-i Milliye
6. Hakimiyet-i Milliye 1934’ten sonra hangi isimli faaliyetlerine devam etti?
   Ulus
7. Albayrak gazetesi?
   Yararlı
8. Tan gazetesi?
   Zararlı
9. En zararlı gazete?
   Peyam-ı Sabah
10. Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılmasına yönelik ilk karar nerede alındı?
    Erzurum Kongresi
11. Amasya Görüşmelerinde İstanbul hükümetini temsil eden paşanın adı?
    Sahil Paşa
12. Misak-ı Milli kararları alınırken hangi antlaşma yapılıyordu?
    Mondros
13. Misak-ı Milli’de neye yönelik karar alınmadı?
    Ulusal Egemenlik
14. Misak-ı Milli kararları yazılırken hangiler esas alındı?
    Erzurum ve Sivas Kongreleri
15. Misak-ı Milli ileride yapılan hangi antlaşmada temel mütareke konuları edildi?
    Lozan Barış Antlaşması
16. Osmanlı Mebusan Meclisi’nin aldığı son karar nedir?
    Misak-ı Milli
17. 16 mart 1920 yılında İstanbul’un resmen işgal edilmesini Mustafa Kemal’e duyuran kim?
    Manastırlı Hamdi Bey

Ali Fuat Cebesoy Batı Cephesi komutanlığından alınıp Moskova’ya elçi olarak atanacaktır.

• Mustafa Kemal Samsun’a çıkıyor.

Samsun Raporu

• Bu rapor neticesinde Havza’ya geçti.

Havza Genelgesi

• Mustafa Kemal kendi başına Havza Genelgesi’ni yazdı.
• İzmir’in işgalini her yerde protesto edilmesini istiyor.
• İzmir’in işgalinin ilk protesto edildiği yer Havza’dır.

Havza Genelgesi’nden sonra Mustafa Kemal ilk defa İstanbul’a geri çağrıldı.

• Havza’dan Amasya’ya geçiyor.

Amasya Genelgesi

• Gizli bir şekilde milli mücadeleye katılacak olan valilere gönderildi.
• Milli mücadeleyi kişisellikten çıkarmak ve halk desteği almak için başkalarıda Amasya Genelgesi’ni imzalamıştır.
• Amasya Genelgesi;
  1. Vatanın bütünlüğü, milletin İstikbali tehlikededir.
     Milli mücadelenin gerekçelerinden birisi açıklanmıştır.
  2. İstanbul hükümeti üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmiyor.
     Milli mücadelenin bir başka gerekçesi açıklanmıştır.
  3. Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararlılığı kurtaracaktır.
     Milli mücadelenin amacı ve yöntemi açıklanmıştır.

     Ulus egemenliğine dayalı bir devlete geçileceğinin ilk işareti Amasya Genelgesi’nin 3. maddesinde geçmiştir.

     Milleti savaşa çağırdığı için genelgeye ihtilal havası katmıştır.

  4. Erzurum’da toplanacak kongreye delege gönderilecektir.
  5. Sivas’ta ulusal bir kongre toplanacaktır.Bu kongreye her yerden halkın sevdiği 3 kişi katılacaktır.
  6. İstanbul hükümeti görevini yapmamaya devam ederse her türlü tepki ve denetimden uzak milli bir kurul oluşturulacaktır.
     

     Temsil Heyeti’nin temelleri atılmıştır.

• Erzurum Kongresi’ne katılmak amacıyla Mustafa Kemal yola çıkıyor.

Milli mücadele programı Amasya Genelgesi ile belli olmuştur.Mustafa Kemal bu genelgeden sonra komutanlara ve valilere gönderdiği telgrafta “Artık İstanbul Anadolu’ya hakim değil, tabii olmak zorundadır.” demiştir.

Bu genelgeden sonra Mustafa Kemal İstanbul’a geri dönmeyerek 9. Ordu Müfettişliği’nden hem de askerlik mesleğinden istifa etmiştir.

Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi’nden sonra, Erzurum Kongresi’nden önce istifasını veriyor.

Erzurum Kongresi

Mustafa Kemal askerlikten istifa ettikten sonra sivil olarak yaptığı ilk çalışma Erzurum Kongresi’dir.

Mustafa Kemal 9 kişiden oluşan ve başlarda sadece Doğu Anadolu’yu temsil eden ve TBMM açılana kadar görevde kalan, Yasama ve Yürütme yetkisine sahip Temsil Heyeti’ni kurmuştur.(Temsil Heyeti’nin temelleri Amasya Genelgesi’yle atılmıştır.)

• Bölgesel bir kongredir.
• Kongrenin başkanlığını Kazım Karabekir kendisi yerine Mustafa Kemal’i yapmıştır.
  

  Mustafa Kemal ve Rauf Orbay’ın kongreye katılıp delege olması için istifa eden iki delege CEVAT DURSUNOĞLU ve KAZIM YURDALAN‘dır.

• Kongre bölgeseldir ama aldığı kararlar ulusaldır.
• Erzurum Kongresi’nde ki kararlar;
  • Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür.Bölünemez.
    İlk defa ulusal sınırlardan bahsedilmiştir.
  • Manda ve himaye kabul edilemez.
    Tam bağımsızlık hedeflenmiştir.İlk defa manda reddedilmiştir.Dış politikaya yönelik bir karardır.
  • Kuva-yi Milliye’yi etkin, milli iradeyi de hakim kılmak temel esastır.
    Ulusal bağımsızlık, ulusal egemenlik vurgulanmıştır.Kuva-yi Milliye’yi etkin kılmak ulusal bağımsızlık, Milli İradeyi hakim kılmak ulusal egemenlik.
  • Ulusal sınırlarımızda gözü olmayan herhangi bir devletten yardım alınabilir.
  • Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez.
  • Ulusal güçler padişah ve saltanat makamını düştüğü bu durumdan kurtaracaktır.
    Ulusal egemenliğe ters bir karar olsada saltanat yanlıları milli mücadeleye çekilmek istenmiştir.
  • Ülke genelinde seçimler yapılacak.Osmanlı Mebusan Meclisi açılacak ve hükümet bu yolla denetlenecektir.
    

    ÖZET OLARAK İlk defa ulusal sınırlardan bahsedildi. İlk defa manda ve himaye reddedildi. Her hangi bir devletten dış yardım alınabileceği kararı alındı. Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemeyeceği kararı alındı. Kuva-yi Milliye’yi etkin, milli iradeyi hakim kılma kararı alındı. Padişah ve saltanatın düştüğü durumdan kurtarılması. Ülke genelinde seçim yapılıp Osmanlı Mebusan Meclisi açılması kararı alındı.

Balıkesir – Alaşehir Kongreleri

• Hacı Muhittin Bey(Çarıklı Muhiddin) başkanlığında Balıkesir Kongresi yapıldı.

Batı Anadolu’da ki kongrelerin toplanmasında etkili olan devlet adamı Celal Bayar‘dır.Celal Bayar’ın lakabı Galip Hoca‘dır.

Balıkesir ve Alaşehir Kongrelerinde Yunanistan’a karşı Batı Cephesi kurulmuştur.

• İtalya’yı kışkırtmak için karar alınmıştır.
• Mustafa Kemal bu kongreye katılmamıştır.

Afyon Kongresi

• Mustafa Kemal Afyon Kongresi’ne katılmıştır.

Sivas Kongresi

• Toplanış ve aldığı kararlar açısından ulusal bir kongredir.
• 38 delege katılmıştır.Bunun sebebi milli mücadelenin önemini kavrayamayan delegelerin kongreye katılmak istememeleridir.Ayriyetten Elazığ Valisi Ali Galip ve Ankara Valisi Muhittin Paşa‘nın kongreyi engelleme çabalarından dolayı katılamamaları.
• Kongrede tartışılan konular;
  • Kongre başkanlığı.
  • Saltanata ve padişaha bağlılık yemini.
  • Manda ve himaye.

  Mustafa Kemal kongre başkanlığı için Rauf Orbay‘la yarışmıştır.

  Manda ve himaye birdaha gündeme gelmemek üzere reddedilmiştir.

• Tüm cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyeti adı altında birleşecektir.
• Batı cephesi komutanlığına Ali Fuat Cebesoy atanıyor.
  Temsil Heyeti ilk kez yürütme yetkisini kullanmıştır.Yani bir hükümet gibi çalışmıştır.
• Halkın Milli Mücadele’den haberdar olması için İrade-i Milliye çıkarılmıştır.
• Milli mücadelenin ilk gazetesi İrade-i Milliye’dir.

Milli Mücadele Gazeteleri

Yararlı Gazeteler

• İrade-i Milliye
  İlk Gazete
• Hakimiyet-i Milliye
  TBMM Gazetesi

İrade-i Milliye kapanıp, Hakimiyet-i Milliye oluyor.Peki Hakimiyet-i Milliye kapanunca yerini hangi gazete alıyor?
Cevap = Ulus

• Minber
  Mustafa Kemal ve Ali Fethi Okyar’ın ortaklaşa çıkardıkları gazete.
• İleri
  Mustafa Kemal’in isimsiz makalelerinin yayınlandığı gazetedir.

• Akşam Vakit İkdam

  Bu gazetelerde baş yazarlık yapan, Ankara ve Yaban adlı eserlerin yazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu‘dur.

• Albayrak
  Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk cemiyeti.(Ek olarak, Le Pays ve Hadisat‘ta bu cemiyettendir.)
• Hukuk-u Beşer
  Hasan Tahsin(Osman Newruz)
• Açıksöz
  İstiklal Marşı‘nı ilk yayınlayan gazete.
• Sebilürreşad
  Mehmet Akif Ersoy burada yazılar yazmıştır.

Zararlı Gazeteler

• Peyam-ı Sabah
  En zararlısıdır.Ali Kemal kurmuştur.Osmanlı devletinde çıkan Sabah gazetesidir.
• Alemdar
  Hürriyet ve İtilaf
• Ümit
• Güleryüz
• Aydede
• Türkçe İstanbul
• Tan
• Zafer

1. Mustafa Kemal askerlik mesleğinden hangi gelişme sonrası istifa etti?
   Amasya Genelgesi
2. Mustafa Kemal’in sivil olarak yaptığı ilk çalışma?
   Erzurum Kongresi
3. Milli Mücadelenin amacı, yöntemi ve programı nerede belli oldu?
   Amasya Genelgesi
4. Temsil Heyeti ne zaman kuruldu?
   Erzurum Kongresi
5. İlk defa manda ve himaye nerede reddedildi?
   Erzurum Kongresi
6. İrade-i Milliye gazetesi hangi gelişme sonrası çıkarıldı?
   Sivas Kongresi
7. Tan gazetesi?
   Zararlı
8. İleri gazetesi?
   Yararlı
9. Aydede gazetesi?
   Zararlı
10. Albayrak gazetesi?
    Yararlı
11. İlk defa sınırlarımızda gözü olmayan bir devletten dış yardım alınabileceği kararı nerede alındı?
    Erzurum Kongresi
12. İlk defa milli sınırlardan nerede bahsedildi?
    Erzurum Kongresi
13. İleride rejimin değişebileceğinin ve ileride Cumhuriyet rejimine geçilebileceğinin ilk sinyali nerede verildi?
    Amasya Genelgesi
14. Galip Hoca takma isimli kimdir?
    Celal Bayar
15. Batı cephesi hangi kongreyle kuruldu?
    Balıkesir – Alaşehir Kongreleri
16. Mustafa Kemal’in katıldığı kongre sırası?
    Samsun -> Havza -> Havza Genelgesi -> Amasya Genelgesi -> Erzurum Kongresi -> Afyon Kongresi -> Sivas Kongresi
17. Mustafa Kemal’in Sivas Kongresinde hangi kişiyle başkanlık için mücadele etmiştir?
    Rauf Orbay
18. Peyam-ı Sabah gazetesi?
    Zararlı
19. Alemdar
    Zararlı
20. İstiklal Marşının ilk yayınlandığı gazete?
    Açıksöz
21. Mustafa Kemal’in milli bilinci uyandırmak için yapmış olduğu ilk çalışma?
    Havza Genelgesi
22. Mustafa Kemal Erzurum Kongresine gittiğinde Rauf Orbay’la ikisinin seçilmesi amacıyla istifa eden iki delege?
    Cevat Dursunoğlu | Kazım Yurdalan

Mondros Ateşkes Antlaşması

• Osmanlı Devleti’nden Rauf Orbay, İtilaf Devletlerinden Amiral Calthorpe.
• Antlaşmanın Maddeleri;
  • 7. Madde = Bu madde ile Anadolu işgale açık hale gelmiştir.
    İtilaf devletleri güvenliklerini tehtit eden herhangi bir stratejik noktayı karışıklık çıkması durumunda işgal edecektir.
  • 24. Madde
    Vilâyat-ı Sitte(Van, Erzurum, Sivas, Bitlis, Elazığ, Diyarbakır) da bir karışıklık çıkarsa buralar işgal edilecek.
• Megalı Armenia devleti yani Büyük Ermenistan devleti kurulması amaçlanmıştır.
• Osmanlı ordusu terhis edilecek.
• Kazım Karabekir, Refet Bele(Konya 10. Ordu Müfettişi) ve Ali Fuat Cebesoy ordularını terhis etmediler.
• İtilaf devletleri elindeki esirleri serbest bırakmayacak.Osmanlı serbest bırakacak.(Uluslar arası eşitlik ilkesine ters bir madde)
• Osmanlı’nın içindeki ittifak devletlerine ait tüm subay ve diplomatlar sınır dışı edilecek.(Osmanlı devleti siyasi olarak yalnız bulunmak ve yapacakları katliamları dünyanın duymasını engellemek.)

Mondrostan Sonra Başlayan İşgaller

• İlk işgale uğrayan Osmanlı toprağı Musul‘dur.(İngiltere)
• İlk işgale uğrayan Anadolu toprağı Hatay‘dır.(Fransa)
• İlk defa Kuva-yi Milliye ruhu Hatay – Dörtyol‘dadır.
• İzmir’in işgali
  • Hasan Tahsin(Osman Newruz Bey)
  • İzmir’in işgali ilk defa Havza‘da protesto edildi.

AMİRAL BRİSTOL RAPORU
Türkler’in İzmir’in işgali hakkında haklı olduğunu, Yunanlılar’ın Türkler’den az olduğunu belirtiyor.

Yararlı Cemiyetler

• İzmir Müdafaa-i Hukuk
• Reddi İlhak
• Trabzon Muhafaza-i Hukuk
• Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk(Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk)
  • En etkili cemiyettir.
  • Albayrak, Hadisat ve Fransızca Le Pays gazeteleri çıkarılmıştır.
  • Erzurum kongresinin toplanmasında etkilidir.
  • Merkezi İstanbul’dur.
• Klikyalılar
  • İstanbul’da kuruldu.
  • Mustafa Kemal’in katılmış olduğu son kongre olan Pozantı Kongresi bu cemiyet tarafından düzenlenmiştir.
• Milli Kongre
  • Doktor Esat Bey. “Kuva-yi Milliye”den bahseden ilk kişidir.
• Trakya Paşaeli
  • Trakya Cumhuriyeti‘ni kurmayı amaçladılar.
  • Lüleburgaz ve Edirne Kongrelerini düzenleyecek.
  • Yeni Edirne ve Ahali gazetesini çıkaracak.
• Milli Karakol(Mim – Mim)
  • İstanbul’dan Anadolu’ya silah sevkiyatı yaptı.
  • Kurmuş oldukları silahlı kuvvetlere Zabıtan denilmiştir.
• Anadolu Kadınları
  • Mustafa Kemal’in isteğiyle kurulmuştur.
• Vahdet-i Milliye
  • Tüm cemiyetlerin birleştirilmesi fikrini savundu.

İlk yararlı cemiyet KARS İSLAM ŞURASI‘dır.

Zararlı Cemiyetler

• Mavri Mira
  • Rum izcilik, göçmenler komisyonu destek verdi.
  • Rum nüfusunu arttırmak için çalışmıştır.
• Kardos (Rum Göçmenleri Merkez Komisyonu)
• Etnik-i Eterya
  • Filik-i Eterya cemiyetinin ismi değişmiş halidir.
• Pontus Rum
• Hınçak ve Taşnak
  • Zafen Efendi tarafından Ermeni Devleti kurmayı amaçladı.
• Alyans İsrailiti(Maccabi)
  • Kudüs’te İsrail Devleti kurmayı amaçladı.

Türklerin Kurduğu Zararlı Cemiyetler

• Wilson İlkeleri
  • Halide Edip Adıvar, İsmet İnönü
• İngiliz Muhipleri
  • Kurucusu Sait Molla
  • Padişah Vahdettin, Damat Ferit, İçişleri Bakanı Ali Kemal
• Sulh Selameti Osmani
• Teali İslam
• Kürt Teali
• Hürriyet ve İtilaf
  • Milli Mücadeleyi gereksiz görüyor.
  • Alemdar, Peyam-ı Sabah gazeteleri çıkarmıştır.

1. Wilson İlkeleri kararıyla kurulan devlet?
   Polonya
2. Amerika Birleşik Devletleri’nin eski başkanlarından olup, Amerika’nın kıtasında yalnız kaldığını söyleyen doktrinin adı?
   Monroe Doktrini
   
3. 1. Dünya Savaşından sonra Almanya’nın imzalamış olduğu barış antlaşmasının adı?
   Versay
4. İlk yararlı cemiyetimiz?
   Kars İslam Şurası
5. Hadisat, Albayrak ve Le Pays çıkaran cemiyet?
   Doğu Anadolu ve Müdafaa-i Hukuk
6. Bütün cemiyetlerin birleşmesini savunan cemiyet?
   Vahdet-i Milliye
7. Karagün anlamına gelen ve Megali İdea’yı gerçekleştirmeyi düşünen cemiyet?
   Mavri Mira
8. Yunanistan’ın İzmir’i ilhak ederek kurmak istediği projenin adı?
   Megali İdea
9. İşgalleri sadece basın yoluyla protesto eden, eline silah almayan cemiyet?
   Milli Kongre

McMahon Antlaşması

• Hicaz – Yemen cephesinde Şerefsiz Hüseyin’in İngilizler’le yapmış olduğu gizli antlaşmadır.

Sykes-Picot Anlaşması

• Fransız ve İngiliz dış işleri bakanları ismidir.
• Günümüzde orta doğunun parçalanmasını sağlayan en önemli antlaşmadır.

Wilson İlkeleri

• Yenen devletler yenilen devletlerden savaş ve toprak tazminatı almayacak.(Manda ve himayecilik ortaya çıkacak)
• Devletlerin kendi aralarındaki sorunları çözümü amacıyla uluslararası Cemiyeti Akvam(Milletler Cemiyeti) kurulacak.
• Osmanlı’nın içinde yaşayan Türkler’in nüfusça çoğunlukta olduğu yerler Türklere, azınlıkların nüfusça çoğunlukta olduğu yerler azınlıklara verilecek.Bu madde görünüşte lehimizedir.Ancak ileride aleyhimizedir.

1. Dünya Savaşı Sonuçları

• En karlı çıkan üç devlet;
  • İngiltere
  • Fransa
  • Japonya
• En zararlı çıkan devlet;
  • Almanya
• Parçalanan ülkeler;
  • Almanya
  • Avusturya – Macaristan İmparatorluğu
  • Osmanlı İmparatorluğu
  • Çarlık Rusya
• Yeni kurulan devletler;
  • Gürcistan
  • Türkiye
  • Hollanda
  • Belçika
  • Avusturya
  • Macaristan
  • Yugoslavya
  • Çekostovakya
• İlk defa Nükleer biyolojik kimyasal silahlar(NBK) kullanıldı.
• Milletler Cemiyeti kurulmuştur.

Paris Barış Konferansı(18 Ocak 1919)

• Barış antlaşması yapılacaktır.
• İtalya konferansı terk edecektir.Bu sebepten dolayı itilaf devletleri kendi arasında görüş ayrılığına düşecektir.

İtilaf devletleri kendi aralarında 1. Dünya Savaşından sonra ilk görüş ayrılığını PARİS BARIŞ KONFERANSI’nda yalayacaktır.