Aylık arşivler: Ocak 2015

Bandura’ya Göre Pekiştirme Nedir?

Bandura’ya göre pekiştirme 3 biçimde görülmektedir.

  1. Doğrudan Pekiştirme(Dışsal Pekiştirme)
    Pekiştirmenin başkaları tarafından yapılmasıdır.
  2. İçsel Pekiştirme
    Gösterilen davranış, bireyin bir ihtiyacını gidermesi durumudur.Bireyin kendi kendini pekiştirmesidir.(Ohh canıma deysin demesidir)
  3. Dolaylı Pekiştirme
    Modelin pekiştirilmesinin, model alanın davranışı artışa yol açması durumudur.

Öz Yeterlilik Algısı Nedir?

Kişinin kendi yeteneklerinin ve kapasitesinin farkına varması, farkında olması durumudur.Bir şeyi yapıp yapamayacağına ilişkin algısıdır.Model yoktur.Kişinin kendi yeterliliğini algılaması durumudur.

Öz Yeterliliği Etkileyen Faktörler

  1. Sözel ikna.(Sen yaparsın olum, Sana inanıyorum falan filan)
  2. Bireyin kendi yaşantıları.
  3. Dolaylı yaşantılar.
  4. Duygusal Durum(Havamda Değilim)

Sosyal Öğrenme Kuramının İlkeleri

KAVRAMTANIM
Karşılıklı Belirleyicilik
(Karşılıklı Etkilenme)
Model alan, modelden etkilenebildiği gibi modelde model alandan etkilenebilir.

Öğrenciler ilkokul öğretmenlerini örnek alır.Öğretmende ilkokul çocuklarından etkileniyor ve çocuklaşıyor.

Sembolleştirme KapasitesiModel alma sırasında bireyin düşünebilme kapasitesidir.Nerede ne yapacağını, nasıl davranacağını düşünmesidir.

Bireyin sembolleştirme yeteneğidir.

Öngörü KapasitesiModel alma sürecinde model alan kişinin davranışlarının sonucunu kestirebilmesidir.

Bir davranışı model aldığımda ilerde başıma ne gelir?
Arkadaşım küpe takıyor.Bende taksam diye düşünsem.Babam beni vurur.O halde bu iş bana göre değil.

Dikkat ederseniz geleceği düşündüm.Öngörüde bulundum.

Dolaylı Öğrenme KapasitesiEğer ben başkalarının davranışlarını öğrenme konusunda yetersizsem bu benim model alma sürecimi etkiliyor.

Bu durum Dolaylı Öğrenme Kapasitesi olarak ifade edilir.

Öğretmenin çok güzel yazı yazıyor.Ben yazamam diyerek model almamak buna örnek verilebilir.

Öz Düzenleme KapasitesiModel aldığımız davranışı kendimize uyarlamaktır.Model alma basit bir taklit değildir.Öz düzenleme vardır.
Öz Yargılama KapasitesiBireyin model aldığı davranışın sonuçlarını yorumlayabilmesidir.Değerlendirebilmesidir.

Arkadaşlar küpe takıyorlar.Bende taktım ve  1 ay öyle gezdim.Sonra dedim ki eee ne bok yemeye küpe takıyon?Neye yaradı? diyerek küpeyi çıkarıp attık.

Sosyal Öğrenme Kuramı(Bandura)

“Gözlem Yoluyla Öğrenme” ya da “Model Alma Yoluyla Öğrenme” nitelendirilebilir.

Öğrenmenin olabilmesi için bir başka insana ihtiyaç vardır.

Bir insanın diğer insanları izleyerek öğrenmesidir.

İki veya daha fazla insanın olduğu her yerde sosyal öğrenme vardır.

Sosyal öğrenme bir insanın diğer insanı gözlemlemesidir.Yani bilinçlidir.

Başkalarının yaşantılarını gözlemleyerek öğrenmedir.

Sosyal öğrenme insan davranışlarının neredeyse tümünü açıklamaktadır.

Moda davranışlarının hepsi sosyal öğrenmedir.

Tepkisel Koşullanma ve Edimsel Koşullanma da bir yaşantı söz konusuyken, sosyal öğrenmede gözlem vardır.

Sınıfta arkadaşının el kaldırmasıyla pekiştirilen Osman, haftaya elini kaldırıp söz istemeye başladı…Osman pekiştirilmediği halde davranışta bulundu…

Osman ders esnasında konuşan arkadaşlarının öğretmen tarafından azarlanınca Osman derste konuşmaya karar verdi.Osman konuştu mu?Pekiştirildi mi?Hayır…Sosyal Öğrenme…

Gözlem Yoluyla Öğrenmenin Aşamaları

AŞAMALARÖZELLİKLERİ
Dikkat EtmeModel alınacak etkinliklere dikkat etme aşamasıdır.Model alan kişinin, modelin davranışlarına, duyularına odaklanmasıdır.

Ayşenaz sınafa girerken, Hande’nin dikkatini çekmesi ve Hande’nin Ayşenaz’a odaklanması…

Hatırda TutmaElde edilen bilgiden yararlanabilmek için modele ait davranışların hatırda tutulmasıdır.Modelin özelliklerini, modelin davranışlarını zihnimize kaydetmektir.

Zihinsel şema oluşturmaktır.

Ayşenaz otururken, Hande Ayşenaz’ın saçlarının kaydını almaktadır.

Davranışı Meydana Getirme(Uygulama) Öğrenilenlerin performansa dönüştürüldüğü, davranış olarak sergilendiği aşamadır.Modelin davranışı kendi üstümüzde uygulanacak, denenecek…

Modelin davranışı göstermesidir.

Hande dayısının düğününe gidecektir.Lakin saçını nasıl yaptıracağına bi türlü karar verememiştir.Düşünmeye devam ederken Ayşenaz’ın saçı aklına gelip kuaföre o saçı yaptırmaya gidecektir.

GüdülenmeModelin davranışı gibi davranıldığı taktirde pekiştirileceklerine ilişkin oluşan beklentidir.Model alınan davranış elde edildiği sonuçtur.

Bir davranışı model aldığımızda elde edilen sonuçtur…

Hande dayısının düğününe gidiyorsa ve herkes ona bakıp beğeniyorsa güdülenir.Olumluysa saç modelini kullanacak değilse kullanmayacak.

Unutmayınız ki, modelleme neticesi hiç bir zaman %100 modelle aynı olamaz.

Bir davranışa dikkat edilip hatıra alındıktan sonra illa gösterilecek diye bir kural yoktur.Aradan uzun süre geçtikten sonrada gösterilebilir.

Dolaylı Pekiştirme

Modelin pekiştirilmesinin, model alanın davranışlarında artışa yol açması durumudur.

Bayramda otururken abimiz kalkıp gelen misafirlerin elini öpüyor ve bunun karşılığı para alıyorsa, söyleyin bana hangimiz yerimizde durmuşuzdur?

Abiniz yaptığı davranışta pekiştirildiği halde siz dolaylı pekiştiriliyorsunuz.

Dolaylı Ceza

Modelin cezalandırılmasının, model alanın davranışında azalmaya yol açmasıdır.

“Sallandıracaksın bi kaç kişiyi ibreti alem için” sözü buna çok güzel bir örnektir.

Sınıfta kopya çekerken arkadaşınız yakalanıyor ve ceza alıyorsa, diğerleri sittinsene o davranışı yapmıyor ve kopya çekme davranışı azalıyor.

Dolaylı Güdülenme

Modelin davranış sonuçlarının model alanda aynı davranışı yapma isteği uyandırmasıdır.

Berfin üniversiteler arası yapılan yurt dışı sınavını kazanıp Amerika’ya gidiyor.Orada güzel koşullarda yaşıyor.Bunu duyan Ahmet’te aynı sınava girmek istiyorsa dolaylı güdülenmedir.

Dolaylı Duygu

Modelin duygusal tepkilerinin model alan tarafından da gösterilmeye başlanmasıdır.

Annesi kediden korkan bir genç kız, kendisininde hiç bir yaşantı olmadan kediden korkması…

İnsanlar duygularıda model alabiliyorlar…