Kapsam Geçerliliği
Bir ölçme aracının ölçmek istediği kapsamı tam olarak yansıtıp yansıtmadığıyla ilgilenir.
Ölçme aracının ölçmek istediği konuları, hedef davranışları ya da özellikleri tam olarak örneklemesi ve temsil etmesidir.
- Özellikler
- Konular
- Hedef – Davranışlar
Bunlar tam olarak temsil edilmek ya da tam olarak örneklenmek zorunda.
Örnek olarak, bir öğretmen 5 farklı üniteden sınav hazırlayacaktır.Bu sınavda A, B, C, D ve E ünitelerinden sorular sorulacak olsun.Öğretmenimiz A ve C ünitelerindeki soruların ayrıcılığını düşük bulmuş ve bu soruları testten çıkartmıştır.Eğer bu konular yerine başka soru yazmıyor ve B v D ünitelerinden ayrıcılıkları yüksek soruları teste ekliyorsa uygulanan bu durumda aşağıdaki gibi yorum yaparız.
Eğer bu öğretmen 5 farklı üniteden soru sorması gerekirken, keyfi olarak A ve C sorularını(ünitelerindeki) çıkarıyorsa, bunlar yerine soru yazmıyorsa buradaki kapsamı görmezden geldiği için bu adam kapsam geçerliliğini düşürmüştür.
Yok eğer bu herif, bu sorular yerine B ve D ünitelerinden sorular ekliyorsa bu durumda soruların çoğunluğu B ve D ünitelerinde olacağı için soruların benzerliği artıyordur.Buda iç tutarlılığı arttırır diyebiliriz.
Ünitelerdeki sorulan soruların hedef davranışları birbirine uygun olmalıdırlar.Yani bilişsel hedef alanları aynı olmalıdır.Örneğin, A ünitesinden sorulan sorulardan biri bilme ve diğeri uygulamaysa kapsam geçerliliği düşüktür.
Kapsam Geçerliliği Belirleme Yolları
- Belirtke tablosu kullanmak.
- Uzman görüşü almak.
- Bir ölçütle karşılaştırmak.
Örneğin,“Bir öğretmen hazırladığı testi aynı kapsam içeren daha önceden hazırlanmış ve geçerliliği kanıtlanmış bir testle bir öğrenci grubuna uygulamıştır” diye bir ifade görürseniz Paralel Test Yöntemiyle karıştırmayın.
Paralel Test yönteminde uyguladığım testi aynı anda hazırlarım.Onların güvenirlik ve geçerlilik hakkında bilgim yoktur.
Fakat soru vurgusunda “Bir öğretmen hazırladığı testi daha önceden hazırlanmış”, “Geçerliliği kanıtlanmış bir test” diyorsa Kapsam Geçerliliğidir.
Kapsam Geçerliliği Başarı Testlerine özeldir.Başarı testlerinde yüksek olması beklenir.