Kategori arşivi: Sınıf Yönetimi
Sınıf İçi Fiziksel Düzenleme
Çok Boyutluluk
Sınıfta bireysel farklılıklar üst seviyededir.Bu yüzden öğretmen farklı yöntem ve tekniklerle dersi işlemektedir.Ayrıca öğretmen sadece ders işlemez bir çok insani olayla da muhattap olur.
Eş Zamanlılık
Sınıfta aynı anda bir çok olay gelişir.Bu yüzden öğretmen hızlı düşünüp çabuk doğru karar verme becerisine sahip olmalıdır.
Kestirilemezlik
Sınıftaki bir çok olay önceden tahmin edilemez.Bu yüzden öğretmen herşeye hazırlıklı ve soğukkanlı olmalıdır.
Açıklık
Öğretmen akvaryumdaki balık gibidir ve yaptığı herşey alenen öğrenciler tarafından izlenir.Bu yüzden öğretmen rol model örnek davranışlar sergilemelidir.
Uzun Sürelilik
Zamanla sınıfa özel bir kültür oluşur.Geçmişte yaşananlar gelecekte yaşananları etkiler.
Sınıf İçi İletişimde Uygun Olmayan Rol Modelleri
- Sunan Öğretmen
Konunun gerektirdiği mesajları oluşturur ve öğrenciye yönlendirirler.Öğrenciden gelecek dönüt onları ilgilendirmez.Öğrenciler uzun süre oturarak yalnızca dinledikleri için bir süre sonra sıkılırlar. - Etkisiz Öğretmen
Teknik bir dil kullanırlar ve konuları açıklamada öğrencinin anlayacağı uygun bir dil bulamazlar.Öğrenciler bu tip öğretmenler için “Öğretmenimiz konuyu çok iyi biliyor, fakat düzeyimize indirgeyemiyor” derler. - Hızlı ya da Yavaş Mesaj Veren Öğretmen
Hızlı ya da yavaş mesaj verdikleri için dikkatleri dağıldığından öğrencilerin mesajı almaları çok zordur. - Hazırlıksız Öğretmen
Dersin konusuyla ilgili hazırladıkları olmadığından sözel becerilerini kullanarak derse ayrılan süreyi konu dışı içerikle doldururlar. - Bağıran Öğretmen
Yüksek ses kullandıkları zaman öğretimin daha etkili olacağını düşünürler.Öğrenciler bu durumdan rahatsız olurlar ve öğretmenin söylediklerinin hangilerinin çok önemli olduğunu fark edemezler.
Sınıf İçi İletişim
Bu konudan soru bekleniyor.
Sözel İletişim
- Kelimeler : Açık, net ve anlaşılır olmalıdır.
- Etkin Dinleme : Öğretmen uygun göz kontağı yapar.Sözü bitene kadar öğrencisini dinlemelidir.
- Ben Dili : Yapı, destekleyici, yol gösterici dildir.Dört özellikten oluşur.
1-) Konuşmadaki tüm özneler birinci tekil.
2-) Konuşmada öğretmene ait duygudan söz edilir.
3-) İstenmeyen davranış ve sonuçları konuşmada geçer.
4-) İstendik davranışa konuşmada yer verilir. - Sen Dili : Suçlayıcı, yargılayıcı ve öğüt veren dildir.Yanlıştır.
- Bekleme Süreci(Jetonun Düşme Süresi) : Öğretmen iletiyi gönderdikten sonra kısa bir süre bekleyerek herkesin iletiyi algılamasına şans tanımalı.
Sözsüz İletişim
- Göz Teması : Öğretmen öğrencileriyle göz teması kurmaktan çekinmemeli.Uzun süreli göz temasından kaçınmalıdır.
- Kişilerarası Sosyal Mesafe : Her insanın başka insanların yaklaşmasına izin verdiği sosyal mesafe aralığı vardır ve bu kişiden kişiye değişir.
- Vücut Dili : Öğretmen beden diliyle etkili mesajlar gönderebilmelidir.Öğretmen öğrencinin gönderdiği beden dili mesajlarını okuyabilmelidir.
Beden dili ses tonuyla uyumlu kullanılmalıdır.
Yararsız İletiler(İletişim Engelleri)
- Emir Vermek – Yönlendirmek
- Sürekli Uyarmak – Gözdağı Vermek
- Ahlak Dersi Vermek
- Sürekli Öğretmek, Sürekli Mantık Yürütmek
- Öğüt Vermek, Çözüm Getirmek
- Yargılamak, Suçlayıcı Eleştirmek, Suçlamak
- Ad Takmak, Alay Etmek
- Yorumlamak, Tanı Koymak(Öğretmenin tanı koyma hakkı yoktur.)
- Sürekli Övmek, Olumlu Değerlendirme Yapmak
- Sürekli Güven Vermek, Desteklemek, Duyguları Paylaşmak
Disiplin Modelleri
1-) Davranış Değişikliği Modeli
Hemen hemen bütün davranışlar öğrenilmiştir.Bir davranış öğreniliyorsa sonradan değiştirilebilir.Doğru davranışlar ödülle pekiştirilmelidir.
Yanlış davranışlar üç hamlede değiştirilir.
- Antecendent – A (Davranış – D) – Davranış Öncesini Bilmek
- Behaviour – B (Davranış – D) – Davranışın Kendisini Bilmek
- Consequences – C (Tepki – T) – Davranış Sonrasında Doğru Tepkiyi Vermek
2-) Güvenen Davranış Modeli
Öğretmenler bütün öğrencilere benzer biçimde davranma, aynı ölçütleri uygulama ve bütün öğrencilerden aynı başarıları bekleme düşüncesindedir.
İyi bir sınıf yönetimi için aileler ve yöneticiler kuralları yerleştirmeye yardımcı olmalıdır.
3-) Gerçeklik Terapisiyle Problem Çözme Modeli
Bu biraz psikoloji kokar.
En iyi modellerdendir.
Modele göre, öğrencilere etkili seçimler yapma, stresle baş etme ve problem çözme öğretilmelidir.
Sınıfta istenmeyen davranışlar gerçekleştiğinde yapılması gereken iş öğrencilerle toplantı yapmaktır.
4-) Kounin Modeli
Bu modelde güzel davranışlar herkesin gözü önünde ödüllendirilip iyi örneklerin yayılması sağlanır.
Kötü davranışlar ise herkesin önünde değil, özel görüşmelerle halledilir.
Sınıfta Disiplin Sağlama – Disiplin Yaklaşımları
İntikamcı Disiplin
Disiplini sağlamak kişisel bir problem olarak algılanır.Disiplini intikam aracı olarak kullanır.Yani öğrencisinden öç alır.
Cezalandırıcı Disiplin
Cezalandırma esasına dayanır.Yapılmaması gereken davranışlar ve bu davranışlara hangi cezaların verileceği önceden belirlenmiştir.Öğretmen cezanın kötülükleri yok edip, iyilikleri ortaya çıkaracağına inanır.
Korku Yoluyla Engelleme
İnsan doğasına ilişkin kötümserlik esasına dayanır.İnsan doğuştan isyankardır.Öğrenciler dıştan kontrol edilmelidirler.Dayak, aşağılama, tehdit, ayakta bekletilmesi, alay edilmesi vb. eylemler kullanılır.
İyileştirici(Düzeltici) Disiplin
Önce hata olacak sonra düzeltilecektir.
Önleyici(Yapıcı) Disiplin
Öyle şeyler yapacak ki hataya düşülmeyecek.
Ortaya Çıkan İstenmeyen Davranışlara Müdahale Yolları
- Sorunu Anlamak
Sınıfında istenmeyen davranışla karşılaşan öğretmenin ilk yapması gereken iş sorunu anlamaktır. - Görmezden Gelmek
Basit, kısa süren ve başkalarını rahatsız etmeyen küçük olumsuzluklar görmezden gelinerek sindirilir. - Uyarmak
Görmezden gelinen davranışın süresi uzar veya rahatsız edici hale gelirse,
A) Göz teması kurulur,
B) Yaklaşma,
C) Ses tonu değişikliği,
D) Soru sorma,
E) İsimle uyarma
yapılır. - Derste Değişiklik Yapmak
Sınıfın bir bölümü ya da çoğunluğu dersten kopar ya da sıkılırsa öğretmen işlenişte değişikliğe gitmelidir. - Sorumluluk Vermek
Müdahalelere rağmen sorunu sürdüren öğrenciye dersin o günkü konusuyla ilgili bir görev verilip, öğrenci sorunun olduğu yerden uzak tutulur. - Öğrenciyle Konuşmak(Özel Görüşme)
Sınıfın dışında konuşulur.Sorunu ısrarlı ve vazgeçmeden sürdüren öğrenciyle sınıf dışında özel bir görüşme ayarlanır.Böylece hem ders bölünmez hemde yüzyüze konuşulduğu için öğrenci önemsendiğini hisseder. - Okul Yönetimi, Aile ve Rehber – Uzman İle İlişki Kurmak
Özel görüşmeye rağmen öğrenci sorunu sürdürürse öğretmen destek alır.
Öğretmen sorunu anladığında, bu sorun kanunen suçsa veya hayati risk taşıyorsa doğrudan 7. madde devreye sokulmalıdır.Yani aradaki ilk 6 madde es geçilmelidir. - Ceza Vermek
İkinci tip ceza uygulanır.
Sınıf İçi Disiplinin Sağlanması İçin ve İstenmeyen Davranışları Ortaya Çıkmasını Engellemek İçin Yapılacak Uygulamalar
- Planlı çalışmak
- Akıcı etkinlik
- Tutarlılık
- Öğretmen kontrolü
- Öğrencilerle etkileşim
- Kuralları belirlemek(EN ÖNEMLİ BU)
- Model olmak
- Kötü davranışlara değil, iyi davranışlara yoğunlaşmak
- Öğrencinin kendini ifade etmesine imkan vermek
- Başarısızlığa değil başarıya odaklanmak
Sınıf İçi İletişim
- Kaynak(Gönderici)
Davranış değişikliğini oluşturmak üzere iletişim sürecini başlatan kişidir. - Alıcı
Kaynağın gönderdiği mesajlara hedef olan kişi yada kişilerdir. - İleti(Mesaj, Bilgi ve Beceriler)
Kaynağın alıcıyla paylaşmak istediği duygu, düşünce ve davranışları temsil eden sembollerdir. - Kanal(Araç, Gereç Sınıf Ortam)
Kaynağın amaçları doğrultusunda alıcıya gönderdiği mesajları taşıyan araç – gereç – yöntem ve tekniklerdir. - Dönüt(Geribildirim)
Alıcıdan kaynağa yönelen tepkilerdir.Dönüt çift yönlüdür.Kaynaktan da alıcıya yönelen tepkiler vardır.
Sınıf Kurallarının Belirlenmesi
Sınıf kuralları sadece öğretmen tarafından değil, öğretmen ve öğrencilerle birlikte belirlenmelidir.Sınıf kuralları belirlenirken aşağıda verilen sıra takip edilmelidir.
- Planlama
Dönem başlamadan önce planlama yapılmalıdır.Yani öğrenci hakkında bilgi toplanır. - Kuralların Belirlenmesi
Öğrencilerin uyması istenen kuralların belirlenmesidir.
Kurallar belirlenirken dikkat etmemiz gereken ilkeler,
1. Dönem başında öğrencilerle belirlenmeli.
2. Açık ve anlaşılır olmalı.
3. Kısa ve öz olmalı.
4. Olumlu ifadelerden oluşmalı ve istendik davranıştan söz etmeli.”Lütfen yerlere çöp atmayınız” bir kural değildir.”Çöpü, çöp kutusuna atınız” bir kuraldır.
5. Sayıları az olmalıdır.
6. Herkes için geçerli olmalıdır.
7. Süreç esnasında değişebilir yapıda olmalıdır.Farz değildir, sınıf kuralıdır.
8. Farklı sınıf mekanları için farklı kurallar olmalı.(Laboratuvar, spor salonu vs.)
9. Okul kurallarıyla çelişmemeli. - Kuralların Öğretilmesi
Bu aşamada oluşturulan kuralların uygulamasına yönelik etkinliklerle kurallar öğretilir.(A -> Sözel Öğretim, B -> Uygulamalı Öğretim, C -> Yazılı Çizili Öğretim) - Uygulama ve Takip
Öğretmenler belirlenen kuralların uygulamasına dikkat etmeli ve kurallara uyulup uyulmadığı öğretmenler tarafından takip edilmelidir.Uymayanlara gereken yapılmalıdır.