Meclis İç Tüzüğü

Meclisin kendi çalışmalarını düzenlemek amacıyla koyduğu kurallara denir.

Yasama meclislerinin kendi çalışma yöntemlerini iç tüzük ile kendilerinin yapması Yöntemsel Bağımsızlık İlkesinin bir sonucudur.

Meclis iç tüzüğü Parlamento Kararıdır.

TBMM İç Yapısı

• Bakanlık Divanı
  • Siyasi Parti Grupları
    • Komisyonlar
      • Danışma Kurulu

Başkanlık Divanı

• TBMM çalışmalarını yürüten oluşumdur.
• Başkanlık Divanı;
  • TBMM Başkanı
  • TBMM Başkan Vekilleri
  • Katip Üyeleri
  • İdare Amirleri
    ekibinden oluşur.Bunlar vekil olmak zorundadır.
• Başkanlık divanının tamamı meclis üyeleri arasından seçilir ve millet vekili olmak zorundadırlar.

TBMM Başkanlık Divanı için bir yasama döneminde(4 Yıl) 2 kere seçim yapılır.İlk seçilenlerin görev süresi 2 yıldır.2. seçilenlerin görev süresi ise o yasama döneminin sonuna kadardır.

• TBMM Başkanının partiyle ilişkisi kesinlikle kesilmez.
• TBMM Başkanı, hiçbir zaman oy kullanamaz.
• TBMM Başkan Vekilleri ise oturumu yönetiyorsa oy kullanamazlar.Lakin yönetmiyorsa oy kullanabilirler.
• Başkanlık Divanına meclisteki siyasi parti grupları üyeleri oranında katılır.

TBMM Başkanının Seçilmesi

• 550 vekil meclise girdi.En yaşlı vekil geçici meclis başkanlığı yapar.Seçimler aday gösterme sürecinin bitiminden 5 gün içinde yapılır.
• Siyasi parti grupları kesinlikle meclis başkanlığına aday gösteremez.Parti adıyla aday olunmaz.Kişisel olarak aday olunur.
• Meclis başkanı gizli oyla seçilir.
• Meclis başkanı en fazla 4 turda seçilir;
  1. Tur
     TBMM üye tam sayısının 2/3’ünün(367) oyunu alan aday meclis başkanı seçilir.Yoksa 2. tura geçilir.
  2. Tur
     TBMM üye tam sayısının 2/3’ünün(367) oyunu alan aday seçilir.Yoksa 3. tura geçilir.
  3. Tur
     TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğu(276) alan aday seçilir.Yoksa 3. turda en fazla oyu alan iki aday 4. tura katılır.
  4. Tur
     En çok oy alan aday TBMM başkanı olur.

Meclis başkanı seçildiğinde siyasi partiyle olan ilişki sona ermiyor!

Meclis başkanı seçmek parlamento kararıdır.

Meclis Başkanının seçimiyle, Kamu Baş Denetçisinin seçimi aynıdır.

TBMM Başkanının Görevleri

• Meclis toplantılarına başkanlık eder.
• Meclisi temsil eder.
• Cumhurbaşkanına vekillik eder.
• Meclis kolluk ve yönetim hizmetlerini yürütmek.
• Cumhurbaşkanı seçimleri yenilemede karar vermesi konusunda görüş belirtmek.
• Meclisi toplantıya çağırmak.
• Cumhurbaşkanınca seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi durumunda kurulacak olan geçici Bakanlar Kuruluna siyasi parti gruplarından alınacak bakan sayısını saptamak.

Cumhurbaşkanına vekalet görevi kime aittir?
• Cumhurbaşkanı, hastalansa, ölse, istifa etse, yurt dışına seyahat etse bu durumlarda vekalet eden meclis başkanıdır.
• Cumhurbaşkanı Antalya’ya tatile gitse vekalet etmez.

Mevcut Cumhurbaşkanının görev süresi sona ermesi ve yerine yeni Cumhurbaşkanı seçilememesi durumunda yeni Cumhurbaşkanı seçilene kadar göreve kim vekalet eder?
Cevap = Mevcut olan Cumhurbaşkanı ya da Eski Cumhurbaşkanı

Siyasi Parti Grupları

Siyasi Partiyle, Siyasi Parti Grubu aynı şey değildir.

Siyasi Parti Grubu, meclisin içindekilerdir.En az 20 vekil olması gerekiyor.

Siyasi Parti, meclisin dışında, en az 30 Türk vatandaşından oluşur.

Meclis Başkanlık Divanına katılırlar.

Siyasi Parti Grupları Neler Yapamazlar

• Meclis başkanlığına aday gösteremezler.
• Yasama dokunulmazlığının kaldırılması ile ilgili görüşme yapamazlar.
• Meclis soruşturması ile ilgili görüşme yapamazlar.

Komisyonlar

Kanun teklifini alır inceler ve rapor yazar.Meclis Başkanına bu raporu gönderir.

Bir kanun TBMM Genel Kuruluna gelmeden önce Komisyonlarda görüşülüp olgunlaştırılır.

Danışma Kurulu

Anayasada açıkca yer almaz bile.

Öylesine vardır.

Parti grupları mecliste uygun çalışsın diye şey edilmiştir.

TBMM’nin Çalışma Düzeni

• Yasama Dönemi
  İki seçim arasındaki süredir.
• Yasama Yılı
  1 Ekim’de başlayıp 30 Eylük’de sona eren, meclisin bir yıl içinde çalıştığı dönemdir.
• Oturum
  Bir birleşimin ara ile bölünen kısımlarından her biridir.
• Birleşim
  Genel kurulun belli bir günde açılan tıplantısıdır.
• Tatil
  Bir yasama yılında en çok 3 ay tatil yapılabilir.
• Ara Verme
  15 günü geçmemek üzere çalışmalara ara verilmesi durumudur.

TBMM Olağanüstü Toplantısı

TBMM’nin ara verme ya da izin sırasındayken toplanmasıdır.

Ya Meclis Başkanı ya da Cumhurbaşkanı toplantıya çağırır.

TBMM Başkanı	Cumhurbaşkanı
Doğrudan kendisi çağırır. 110 milletvekili talebi ile(1/5) çağırır.	Doğrudan kendisi çağırır. Bakanlar Kurulunun talebi üzerine çağırır.
Bu talepler doğrultusunda zorunlu çağırmak zorundadır. Toplantı mecliste yeterli çoğunluk sağlanamazsa(184) toplantı çağrısı düşer.

Toplantı ve Karar Yeter Sayısı

• TBMM toplantı yeter sayısı meclis tam sayısının 1/3’üdür.(184 Milletvekili)
• TBMM’nin karar yeter sayısı kural olarak toplantıya katılanların salt çoğunluğudur.Basit Çoğunluk
• Fakat karar yeter sayısı, hiçbir zaman TBMM üye tam sayısının 1/4’ünün 1 fazlasından yani 139’dan az olamaz.

Nitelikli Çoğunluk Gerektiren Haller

Nitelikli çoğunluk, sabit sayı gerektiriyor.

2/3(367), 3/5(330), 3/4(413)

Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğudur.(276)

Açık Oylama

Üyelerin el kaldırması değildir!!!Buna İşaretle Oylama denir.

Ad Soyad yazan pusulalar kutuya atılır ya da elektronik oylama yapılır.

Gizli Oylama

Üzerinde işaret bulunmayan pusulaların kutuya atılmasıdır.

• Yüce Divana sevk
• Meclis soruşturmasının açılması oylaması
• Anayasa Mahkemesine üye seçilmesi
• Meclis Başkanı seçimi
• Kamu Başdenetçisi seçimi
• Anayasa değişikliği teklifinin onaylanması
• Milletvekilliğinin düşürülmesi
  gibi durumlarda Gizli Oylama zorunludur.

TBMM Görevleri

• Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak.
• Bakanlar ve bakanlar kurulunu denetlemek.
• Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek.
• TBMM başkanı seçmek.
• Bütçe ve Kesin Hesap Kanun tasarılarını görüşmek ve kabul etmek.
• Para basılmasına karar vermek.
• Savaş ilanı kararı vermek.
• Milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak.Onay Cumhurbaşkanına aittir.
• Genel ve özel af ilanı kararı vermek.
• Sayıştay üyelerini ve başkanını seçmek.
• Anayasa Mahkemesi üyelerini seçmek.
• Kamu Baş Denetçisini seçmek.

Kanunları yayınlama yetkisi Cumhurbaşkanındır.