• Mustafa Kemal Samsun’a çıkıyor.

Samsun Raporu

• Bu rapor neticesinde Havza’ya geçti.

Havza Genelgesi

• Mustafa Kemal kendi başına Havza Genelgesi’ni yazdı.
• İzmir’in işgalini her yerde protesto edilmesini istiyor.
• İzmir’in işgalinin ilk protesto edildiği yer Havza’dır.

Havza Genelgesi’nden sonra Mustafa Kemal ilk defa İstanbul’a geri çağrıldı.

• Havza’dan Amasya’ya geçiyor.

Amasya Genelgesi

• Gizli bir şekilde milli mücadeleye katılacak olan valilere gönderildi.
• Milli mücadeleyi kişisellikten çıkarmak ve halk desteği almak için başkalarıda Amasya Genelgesi’ni imzalamıştır.
• Amasya Genelgesi;
  1. Vatanın bütünlüğü, milletin İstikbali tehlikededir.
     Milli mücadelenin gerekçelerinden birisi açıklanmıştır.
  2. İstanbul hükümeti üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmiyor.
     Milli mücadelenin bir başka gerekçesi açıklanmıştır.
  3. Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararlılığı kurtaracaktır.
     Milli mücadelenin amacı ve yöntemi açıklanmıştır.

     Ulus egemenliğine dayalı bir devlete geçileceğinin ilk işareti Amasya Genelgesi’nin 3. maddesinde geçmiştir.

     Milleti savaşa çağırdığı için genelgeye ihtilal havası katmıştır.

  4. Erzurum’da toplanacak kongreye delege gönderilecektir.
  5. Sivas’ta ulusal bir kongre toplanacaktır.Bu kongreye her yerden halkın sevdiği 3 kişi katılacaktır.
  6. İstanbul hükümeti görevini yapmamaya devam ederse her türlü tepki ve denetimden uzak milli bir kurul oluşturulacaktır.
     

     Temsil Heyeti’nin temelleri atılmıştır.

• Erzurum Kongresi’ne katılmak amacıyla Mustafa Kemal yola çıkıyor.

Milli mücadele programı Amasya Genelgesi ile belli olmuştur.Mustafa Kemal bu genelgeden sonra komutanlara ve valilere gönderdiği telgrafta “Artık İstanbul Anadolu’ya hakim değil, tabii olmak zorundadır.” demiştir.

Bu genelgeden sonra Mustafa Kemal İstanbul’a geri dönmeyerek 9. Ordu Müfettişliği’nden hem de askerlik mesleğinden istifa etmiştir.

Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi’nden sonra, Erzurum Kongresi’nden önce istifasını veriyor.

Erzurum Kongresi

Mustafa Kemal askerlikten istifa ettikten sonra sivil olarak yaptığı ilk çalışma Erzurum Kongresi’dir.

Mustafa Kemal 9 kişiden oluşan ve başlarda sadece Doğu Anadolu’yu temsil eden ve TBMM açılana kadar görevde kalan, Yasama ve Yürütme yetkisine sahip Temsil Heyeti’ni kurmuştur.(Temsil Heyeti’nin temelleri Amasya Genelgesi’yle atılmıştır.)

• Bölgesel bir kongredir.
• Kongrenin başkanlığını Kazım Karabekir kendisi yerine Mustafa Kemal’i yapmıştır.
  

  Mustafa Kemal ve Rauf Orbay’ın kongreye katılıp delege olması için istifa eden iki delege CEVAT DURSUNOĞLU ve KAZIM YURDALAN‘dır.

• Kongre bölgeseldir ama aldığı kararlar ulusaldır.
• Erzurum Kongresi’nde ki kararlar;
  • Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür.Bölünemez.
    İlk defa ulusal sınırlardan bahsedilmiştir.
  • Manda ve himaye kabul edilemez.
    Tam bağımsızlık hedeflenmiştir.İlk defa manda reddedilmiştir.Dış politikaya yönelik bir karardır.
  • Kuva-yi Milliye’yi etkin, milli iradeyi de hakim kılmak temel esastır.
    Ulusal bağımsızlık, ulusal egemenlik vurgulanmıştır.Kuva-yi Milliye’yi etkin kılmak ulusal bağımsızlık, Milli İradeyi hakim kılmak ulusal egemenlik.
  • Ulusal sınırlarımızda gözü olmayan herhangi bir devletten yardım alınabilir.
  • Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez.
  • Ulusal güçler padişah ve saltanat makamını düştüğü bu durumdan kurtaracaktır.
    Ulusal egemenliğe ters bir karar olsada saltanat yanlıları milli mücadeleye çekilmek istenmiştir.
  • Ülke genelinde seçimler yapılacak.Osmanlı Mebusan Meclisi açılacak ve hükümet bu yolla denetlenecektir.
    

    ÖZET OLARAK İlk defa ulusal sınırlardan bahsedildi. İlk defa manda ve himaye reddedildi. Her hangi bir devletten dış yardım alınabileceği kararı alındı. Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemeyeceği kararı alındı. Kuva-yi Milliye’yi etkin, milli iradeyi hakim kılma kararı alındı. Padişah ve saltanatın düştüğü durumdan kurtarılması. Ülke genelinde seçim yapılıp Osmanlı Mebusan Meclisi açılması kararı alındı.

Balıkesir – Alaşehir Kongreleri

• Hacı Muhittin Bey(Çarıklı Muhiddin) başkanlığında Balıkesir Kongresi yapıldı.

Batı Anadolu’da ki kongrelerin toplanmasında etkili olan devlet adamı Celal Bayar‘dır.Celal Bayar’ın lakabı Galip Hoca‘dır.

Balıkesir ve Alaşehir Kongrelerinde Yunanistan’a karşı Batı Cephesi kurulmuştur.

• İtalya’yı kışkırtmak için karar alınmıştır.
• Mustafa Kemal bu kongreye katılmamıştır.

Afyon Kongresi

• Mustafa Kemal Afyon Kongresi’ne katılmıştır.

Sivas Kongresi

• Toplanış ve aldığı kararlar açısından ulusal bir kongredir.
• 38 delege katılmıştır.Bunun sebebi milli mücadelenin önemini kavrayamayan delegelerin kongreye katılmak istememeleridir.Ayriyetten Elazığ Valisi Ali Galip ve Ankara Valisi Muhittin Paşa‘nın kongreyi engelleme çabalarından dolayı katılamamaları.
• Kongrede tartışılan konular;
  • Kongre başkanlığı.
  • Saltanata ve padişaha bağlılık yemini.
  • Manda ve himaye.

  Mustafa Kemal kongre başkanlığı için Rauf Orbay‘la yarışmıştır.

  Manda ve himaye birdaha gündeme gelmemek üzere reddedilmiştir.

• Tüm cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyeti adı altında birleşecektir.
• Batı cephesi komutanlığına Ali Fuat Cebesoy atanıyor.
  Temsil Heyeti ilk kez yürütme yetkisini kullanmıştır.Yani bir hükümet gibi çalışmıştır.
• Halkın Milli Mücadele’den haberdar olması için İrade-i Milliye çıkarılmıştır.
• Milli mücadelenin ilk gazetesi İrade-i Milliye’dir.

Milli Mücadele Gazeteleri

Yararlı Gazeteler

• İrade-i Milliye
  İlk Gazete
• Hakimiyet-i Milliye
  TBMM Gazetesi

İrade-i Milliye kapanıp, Hakimiyet-i Milliye oluyor.Peki Hakimiyet-i Milliye kapanunca yerini hangi gazete alıyor?
Cevap = Ulus

• Minber
  Mustafa Kemal ve Ali Fethi Okyar’ın ortaklaşa çıkardıkları gazete.
• İleri
  Mustafa Kemal’in isimsiz makalelerinin yayınlandığı gazetedir.

• Akşam Vakit İkdam

  Bu gazetelerde baş yazarlık yapan, Ankara ve Yaban adlı eserlerin yazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu‘dur.

• Albayrak
  Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk cemiyeti.(Ek olarak, Le Pays ve Hadisat‘ta bu cemiyettendir.)
• Hukuk-u Beşer
  Hasan Tahsin(Osman Newruz)
• Açıksöz
  İstiklal Marşı‘nı ilk yayınlayan gazete.
• Sebilürreşad
  Mehmet Akif Ersoy burada yazılar yazmıştır.

Zararlı Gazeteler

• Peyam-ı Sabah
  En zararlısıdır.Ali Kemal kurmuştur.Osmanlı devletinde çıkan Sabah gazetesidir.
• Alemdar
  Hürriyet ve İtilaf
• Ümit
• Güleryüz
• Aydede
• Türkçe İstanbul
• Tan
• Zafer

1. Mustafa Kemal askerlik mesleğinden hangi gelişme sonrası istifa etti?
   Amasya Genelgesi
2. Mustafa Kemal’in sivil olarak yaptığı ilk çalışma?
   Erzurum Kongresi
3. Milli Mücadelenin amacı, yöntemi ve programı nerede belli oldu?
   Amasya Genelgesi
4. Temsil Heyeti ne zaman kuruldu?
   Erzurum Kongresi
5. İlk defa manda ve himaye nerede reddedildi?
   Erzurum Kongresi
6. İrade-i Milliye gazetesi hangi gelişme sonrası çıkarıldı?
   Sivas Kongresi
7. Tan gazetesi?
   Zararlı
8. İleri gazetesi?
   Yararlı
9. Aydede gazetesi?
   Zararlı
10. Albayrak gazetesi?
    Yararlı
11. İlk defa sınırlarımızda gözü olmayan bir devletten dış yardım alınabileceği kararı nerede alındı?
    Erzurum Kongresi
12. İlk defa milli sınırlardan nerede bahsedildi?
    Erzurum Kongresi
13. İleride rejimin değişebileceğinin ve ileride Cumhuriyet rejimine geçilebileceğinin ilk sinyali nerede verildi?
    Amasya Genelgesi
14. Galip Hoca takma isimli kimdir?
    Celal Bayar
15. Batı cephesi hangi kongreyle kuruldu?
    Balıkesir – Alaşehir Kongreleri
16. Mustafa Kemal’in katıldığı kongre sırası?
    Samsun -> Havza -> Havza Genelgesi -> Amasya Genelgesi -> Erzurum Kongresi -> Afyon Kongresi -> Sivas Kongresi
17. Mustafa Kemal’in Sivas Kongresinde hangi kişiyle başkanlık için mücadele etmiştir?
    Rauf Orbay
18. Peyam-ı Sabah gazetesi?
    Zararlı
19. Alemdar
    Zararlı
20. İstiklal Marşının ilk yayınlandığı gazete?
    Açıksöz
21. Mustafa Kemal’in milli bilinci uyandırmak için yapmış olduğu ilk çalışma?
    Havza Genelgesi
22. Mustafa Kemal Erzurum Kongresine gittiğinde Rauf Orbay’la ikisinin seçilmesi amacıyla istifa eden iki delege?
    Cevat Dursunoğlu | Kazım Yurdalan