Kanun Hükmünde Kararname
- Anayasa
- Kanun | Kanun Hükmünde Kararname | Milletlerarası Antlaşmalar
- Tüzük
- Yönetmelik
Olağan Dönem Kanun Hükmünde Kararname | Olağanüstü Dönem Kanun Hükmünde Kararname |
Başbakan başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır. | Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır. |
TBMM tarafından çıkarılan bir Yetki Kanunu’na ihtiyaç vardır.Yetki Kanunu, AKİS1 şifresiyle… Çıkarılacak olan Kanun Hükmünde Kararname’nin;
| Yetki Kanununa ihtiyaç yoktur. |
Temel Hak ve Hürriyetlerden, kişinin hak ve ödevleri ile siyasi hak ve ödevler üzerinde düzenleme yapılamaz. | Temel hak ve Hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya önlemler alınabilir. |
Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanıp Resmi Gazete’de yayımlanır. | Cumhurbaşkanı tarafından imzalanıp Resmi Gazetede yayınlanır. |
Yayımlandıkları gün TBMM’ye sunulmayan KHK bu tarihte TBMM’ce reddedilen kararnameler ise reddedilme kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı gün yürürlükten kalkar. | Daha sonraki bir tarih belirtilmemişse yayımlandığı gün yürürlüğe girer.Resmi Gazetede yayınlandığı gün TBMM’nin onayına sunulur. |
Yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi yapar. | Yargı yolu kapalıdır. |
|
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
- Cumhurbaşkanı tek başına yapar.Bu yüzden yargısal denetimi yoktur.
- Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğini düzenlemek için çıkarılmıştır.
Tüzük
- Kanunların kullanım kılavuzudur.
- Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır.
- Tüzük kanuna dayanır.
- Danıştay tüzüklerin efendisidir.Bakanlar Kurulu tüzüğü çıkardığında Danıştay’ın kapısını çalar.
- Tüzüklerin yargısal denetimini de Danıştay yapar.O yüzden tüzüklerin efendisi Danıştay’dır.
- Danıştay görüşü alınmadan çıkarılan Tüzükler yok hükmündedir.
- Tüzükler, Kanun gibi yürürlüğe girer.Yani Resmi gazetede yayımlanan tüzük üzerinde tarih yoksa Resmi gazetede yayımlandığı günden itibaren 45 gün sonra yürürlüğe girer.
Yönetmelik
- Başbakanlık, Bakanlıklar ve Kamu Tüzel Kişileri çıkarabilir.19821 Anayasasına göre.
- Hangi yönetmeliğin Resmi Gazetede yayımlanacağı bir kanunla belirlenir.
- Ülke çapında uygulanacak yönetmeliklerin yargısal denetimi Danıştay tarafından yapılır.
- Ama bölge çapındaki yönetmeliklerin denetimini İdari Mahkemesi denetleyecektir.
En sık kullanılan düzenleyici işlem Yönetmeliklerdir.
1982 Anayasasına göre kimler yönetmelik çıkarabilir?
Başbakan, Bakanlıklar ve Kamu Tüzel KişileriKimler yönetmelik çıkarabilir?
Başbakan, Bakanlıklar, Kamu Tüzel Kişileri ve Bakanlar KuruluFakülteler ve Diyanet Başkanı yönetmelik çıkaramaz.
Yürütmeye Tanınan Olağanüstü Yönetim Usuller
Olağanüstü Hal | Sıkı Yönetim |
Cumhurbaşkanının başbakanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından ülkenin tamamı bir veya bir kaç bölgesinde ilan edilir.Sebepleri
Süresi En fazla 6 aylığına ilan edilebilir.Karar Resmi Gazetede yayımlandığı gün TBMM’nin onayına sunulması zorunludur. Uzatılması TBMM’nin izniyle en fazla 4 aylığına uzatılabilir.Uzatma kararının tekrarlanma sınırı yoktur.Ülkenin tamamında geçerli olabilecek şekilde vatandaşlara para, mal ve çalışma yükümlükleri getirilebilir.Temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir. | Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından ülkenin tamamı, bir veya bir kaç bölgesinde ilan edilir.Sebepleri
Süresi En fazla 6 aylığına ilan edilebilir.Karar resmi gazetede yayımlandığı gün TBMM’nin onayına sunulması zorunludur. Uzatılması TBMM izniyle en fazla 4 aylığına uzatılabilir.Uzatma kararının tekrarlama sınırı yoktur. Not Savaş sebebiyle ilan edilmişse 4 aylık uzatmanın sınırı aranmaz.
|
Milli Güvenlik Kurulu
- 1961 Anayasasıyla karşımıza çıkmıştır.
- Cumhurbaşkanı başkandır.
- Cumhurbaşkanı yoksa, Başbakan başkanlık eder.
- Gündemi Cumhurbaşkanı belirler.Belirlerken Başbakan ve Genel Kurmay Başkanına danışır.
- 2 ayda bir toplanır.
Milli Güvenlik Kurulu üyeleri;
- Cumhurbaşkanı
- Başbakan
- Başbakan Yardımcıları
- Genel Kurmay Başkanı
- Adalet Bakanı
- Milli Savunma Bakanı
- İçişleri Bakanı
- Dışişleri Bakanı
- Kara, Hava ve Deniz Kuvvet Komutanları
- Jandarma Genel Komutanı
Başbakan Yardımcıları ve Adalet Bakanı MGK üyeleri arasına 2001 yılında katılmıştır.
MGK Genel Sekreteri ve MİT Müsteşarı kurulun üyesi değildir.
MGK Genel Sekreteri asker veya sivil kişi olabilir.
Başkomutanlık Sıfatı ve Genel Kurmay Başkanlığı
- Cumhurbaşkanı sembolik olarak Başkomutandır.
- Görevi Genel Kurmay Başkanı Cumhurbaşkanı yerine getirir.
- Başbakanlığa bağlıdır.
Cumhurbaşkanı Kararnamesi ve Olağan Üstü Kanun Hükmünde Kararname’de yargı yolu kapalıdır.
Tüzük ve ülke çapı yönetmeliklerin yargısal denetimini Danıştay yapar.
Bölgesel yönetmeliklerin yargısal denetimini İdare Mahkemesi yapar.