Bu kuramda Freud, anıların duygu, düşünce ve davranışlarımızı nasıl etkilediğini inceler.
Bu kuramda da kişiliği,
- Bilinç
- Bilinç Öncesi
- Bilinç Dışı(Bilinç Altı)
olarak üçe ayırmaktadır.
| Bilincin Bölümleri | Özellikleri | Davranışlar Üzerinde Etkileri |
| Bilinç | Bireyin tamamen farkında olduğu yaşantılar, anılar, duygu ve düşünceler. | |
| Bilinç Öncesi | İstenmeyen ya da aşırı duygusal bir durumdayken kaydedilen anılar buraya atılır. Örneğin sevilmeyen bir arkadaşla yapılan bir buluşma unutulur.Bu anı bilinç öncesine gider. Aşırı duygusal bir durumda iken kaydedilen anılarımız da buraya gider. Örneğin öğrenci aşırı panik halinde girdiği sınavda ne yaptığını hatırlamaz.Bunlar da yine bilinç öncesine gitmiştir. Bilinç öncesindeki anılar üzerinde biraz düşünülünce ya da aradan zaman geçince kendiliğinden yüzeye çıkarlar. |
Aradan zaman geçince ya da üzerinde çok düşünülünce buradaki anılar bilinç yüzeyine kendiliğinden çıkar. |
| Bilinç Dışı | Hiç hatırlanmayan, hatırlanması mümkün olmayan konular buraya gider.Travmatik yaşantılar(örneğin, Allah muhafaza kaza yapıp birinin ölümüne neden olmak gibi) buraya atılır ve birdaha da hatırlanmaz.Eğer hatırlanırsa süperegonun kişiyi çok sert cezalandıracağı anılar(örneğin, annesi kişiyi dışladığı için kişinin annesine karşı duyduğu kin ve nefret duyguları) buraya atılır ve birdaha hatırlanmaz. Bu tür anıların sayısı fazladır ve burası kişiliğin en büyük bölümünü oluşturur. Birdaha orjinal hali hatırlanmıyor. Hatırlansa süperego çok sert cezalandırır. Bu anılar günlük yaşamda iki şekilde yüzeye çıkar. |
Anne çocuğu sevmediği taktirde anne sevgisine duyulan büyük ihtiyacın yarattığı eksiklik bilinç dışına gider.Bu duyguların buraya gitmesi yok oldukları anlamına gelmez.Yön değiştirip yüzeye çıkar.Örneğin, sevgi eksikliği yüzeye genellikle ilgi çekme ihtiyacı olarak çıkar.Kişi çocukluğunda baskı altında büyüdü ise bunun yarattığı sıkıntı ve rahatsızlık bilinç dışına gider ve bu anı yön değiştirip yüzeye lider olma isteği olarak çıkar. Bilinç dışı bireyin tüm yaşamını belirleyen yerdir. |