Örgün Eğitim
- Saray
- Şehzade Mektebi = Şehzade 7 yaşına geldiğinde “Bed-i Bismillah” diyerek ilk derse başlarlar.
- Enderun = Saray okuludur.
- Harem
- Sıbyan Mektepleri(Çocuk)
- İlk eğitimin verildiği mahalle mektebiydi.
- Sıbyan mektepleri, külliyelerin içerisinde, camilerin bitişiğinde yer aldılar.
- Kız eğitimi, erkek eğitimi ve karma eğitim şeklinde kuruldular.
- Sıbyan mektepleri, medrese öncesi okullardır.
- Okullarda kayıt kabul işlemi söz konusu değildir.Ayrıca buralarda ders verenlerin özel bir eğitimi yoktur.
- Sıbyan mekteplerinde imam, müezzin, kayyum vb. kişiler ders verirlerdi.
- Bu okullarda temel dini eğitim ve okuma-yazma dersleri verilirdi.
- Çocuklar okula başlayınca Amin Alayı adı verilen tören yapılırdı.
- Medrese = Osmanlı devletinde orta ve yüksek öğretim kurumlarıdır.
- Osmanlı devletinin ilk medresesi Orhan Bey döneminde İznik’te açılan İznik Organiyesi‘dir.Bu medrese günümüze ulaşamamıştır.
- Osmanlı devletinden günümüze kalan en eski medrese Süleyman Paşa Medresesi‘dir.
- Medresede atanan ilk müderris ise Davud’u Kayser‘dir.
- Fatih Sultan Mehmet döneminde ise dönemin yüksek okulu sayılan günümüzdeki ilahiyat fakültesi ayarında Sahn-ı Seman Medresesi açılmıştır.
- Kanuni döneminde ise İstanbul’da Süleymaniye Medresesi açılmıştır.
- Medrese mezunlarına İcazetname isimli diploma verilirdi.
|
Medreselerdeki Akademik Kariyer Basamakları
- Softa(Suhte) = Orta düzey ders görenler.
- Danişmend = Yüksek öğretim.
- Muid = Müderris yardımcısı(Stajyer öğretmen)
- Mülazım = Atanmayı bekleyen öğretmen.
- Müderris = Medrese öğretmeni.
Medreseden sadece müderris yetişmez. |
- Hendesehane = Humbaracı Ahmet Paşa tarafından 1. Mahmut döneminde açılan ilk Batı tarzlı okuldur.
- Deniz Mühendishanesi
- 3. Mustafa döneminde deniz subayı yetiştirmek amacı ile açıldı.
- 3. Selim döneminde Mühendishane-i Bahr-i Hümayun‘a dönüştürüldü.
- İptidai = İlkokul düzeyinde eğitim kurumudur.
- Rüştiye = Ortaokul düzeyinde eğitim kurumudur.
- İdadi = Lise düzeyinde eğitim kurumudur.
- Sultani = İdadilerin üzerinde eğitim veren kurumdur.
- Mekteb-i Mülkiye
- Sultan Abdülmecid döneminde açıldı.
- Kaymakam, nahiye müdürü, mal müdürü, okul müdürü vb. personel yetiştirmek için açıldı.
- Atatürk döneminde Siyasal Bilgiler Fakültesi‘ne dönüştürüldü.
- Darülmuallim = Abdülmecid döneminde açılan, erkek öğretmen okuludur.
- Darülmuallimat = Abdülmecid döneminde açılan bayan öğretmen okuludur.
- Darülmaarif = Abdülmecid döneminde açılan ve devlet memuru yetiştiren okuldur.
- Darülşafaka
- Sultan Abdülaziz döneminde eğitime başladı.
- Kimsesiz müslüman çocukların eğitimi için kuruldu.
- Darülbedayi = Tiyatro
- Darülelhan = Konservatuar
- Darülfünun
- Encümen-i Daniş adlı kurul, Darülfünun’un ders kitapları ve müfredatını hazırladı.
- 1933 yılında Atatürk döneminde İstanbul Üniversitesi‘ne dönüştürüldü.
- Mekteb-i Maarif-i Adliye = 2. Mahmut döneminde memur yetiştirmek amacı ile açıldı.
- İlk Ermeni okulu Kumkapı Mektebi.
- İlk ABD okulu Robert Koleji.
- Osmanlı’da ilk açılan yabancı okul Fransız Sen Benoit Koleji.
- İlk İran okulu Debistan-ı Uhuvvet İraniye.
|