Karşı Pekiştirme
Karşısında olduğumuz, istemediğimiz bir davranışı farkında olmadan pekiştirmek.
Derste konuşan kızlarla sürekli ilgilenirseniz bu kızların konuşma davranışlarında artış olur.Bunun yerine istenmeyen bir davranışı ortadan kaldırmak için en etkili yol görmezden geleceksin.
Kademeli(Biçimleme, Zincirleme) Yaklaştırma
Organizmanın daha önce hiç yapmadığı bir davranışın adım adım pekiştirilerek inşa edilmesidir.
Bu kavramı Sistematik Duyarsızlaştırma ve Eşik ile karıştırma riskiniz var.
Alarında ki farkı görmeniz gerekmektedir.
Sistematik duyarsızlaştırma ve eşik te kesinlikle pekiştirme yoktur, kademeli yaklaştırmada her adımda pekiştirme vardır.
Biçimlendirme(Şekillendirme) Yaklaştırma
Davranışa şekil, biçim veren pekiştirmedir.
Biçimlendirmede organizmada daha önce hiç olmayan yeni bir davranış kazandırılır.
Bir davranışı organizmaya kazandırmak için amaca götüren alt davranışları pekiştirilerek yeni bir davranışın kazandırılmasıdır.
Örnek olarak,
Sirk hayvanlarına öğretilen davranışlar.
Bir aslan terbiyesici bir aslana yanan çemberden atlama davranışı öğretmeye çalışması.
Çocuklara okuma yazma becerisi öğretme biçimlendirmeyle yapılır.
Zincirleme
Sıra, aşama ve hiyerarşi içeren psikomotor davranışlar kazandırması tekniğidir.
Davranışların sırası önemlidir.
Örnek olarak,
Çay demlemek, yemek yapmak, otomobil kullanmak…
Dikkat ederseniz eğer, önceki adımın yapılmış olması sonraki adım için pekiştireç görevi görüyor.
Tersine Zincir
Bazı davranışların baştan sona değilde sondan başa olmasıdır.
Ayırt Edici Uyarıcı
Bir davranış ortamda bir uyarıcı varken yapılır.Uyarıcı yokken yapılmıyorsa veya yapılmazsa o uyarıcı ayıt edici hale gelmiştir.
Tepkisel koşullanmada koşullu uyarıcı neyse edimsel koşullanmada Ayırt edici uyarıcı odur.Ayırt edici uyarıcı öğrenilmiş uyarıcıdır.
Bir çocuk diğer derslerde yaramazlık yapmazken İngilizce dersinde yapmaktadır.Burada İngilizce dersi ayırt edici uyarıcıdır.
Batıl Davranış
Tesadüfi pekiştirmedir.
Neden sonuç ilişkisini ilgisiz bir uyarıcıyla eşleştirmektir.
Seda çok çalışmış(neden) KPSS de başarılı olmuş(sonuç).
Okunmuş pirinç sayesinde kazandım deseydi de batıldı.
Seda bundan sonraki zorlu sınavlarında okunmuş prinçle girdiğinde başarılı olacağım diye düşünüyorsa batıl inanç…
Seda bütün zorlu sınavlara okunmuş pirinçle girmeye başlamışsa batıl davranışa dönüşmüştür.