- 2. TBMM açıldı.(1923 – 1927)
- 2. TBMM’ye Mustafa Kemal Ankara – Bağla’dan, 1. TBMM’ye Ankara – Koçhisar’dan.
- CHP, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyetinin Halk Fırkası adında kurulmuştur.
- CHP,
- Ebedi Şef, Atatürk
- Milli Şef, İsmet İnönü
- CHP, ekonomide devletçilik modelini işlemiştir.
- CHP, Çift Dereceli Seçim sistemini savunmuştur.
- Çift Dereceli Seçim tam demokrasi değildir.
Çift Dereceli Seçim hangi yıllarda yapılan seçimlerle sona ermiştir?
Cevap = 1946
CHP’den sonra en uzun iktidarda kalan parti?
AKP
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
- Türkiye Cumhuriyet’inin ilk muhalefet partisidir.
- Genel Başkanı Kazım Karabekir‘dir.
- Önemli isimler;
- Rauf Orbay
- Ali Fuat Cebesoy
- Refet Bele
- Adnan Adıvar
- Muhalefet olduğu için;
- CHP ekonomide devletçiliği, bu parti Liberalizmi
- CHP çift dereceli seçim sistemini, bu parti tek dereceli seçim sistemini savunuyor.
- Adem-i Merkeziyetçilik ilke edinilmiştir.
- Cumhurbaşkanı’nın parti başkanı olmaması gerektiğini belirtmiştir.
- Anayasa değişikliklerinde halka danışılmasına değinilmiştir.
- Parti ilk şubesini Urfa’da açmıştır.
Bu parti Şeyh Sait İsyanına destek verdi.Laiklik ilkesini kötüye kullandığı gerekçesiyle kapatıldı.
- Partinin Doğu ve Güney Doğu Anadolu’da ki şubelerini İstiklal Mahkemesi, Partiyi ise Bakanlar Kurulu kapatmıştır.
Şeyh Said İsyanı
- Ali Fethi Okyar hükümeti istifa edip yerine İsmet İnönü hükümeti kurulmuştur.
- İsmet İnönü isyanı bir orduyla bastırıyor ve o bölgede Takrir-i Sükun kanunu çıkarıyor.
- Yargılamalar Diyarbakır ve Ankara İstiklal Mahkemeleri’nde yapılmıştır.
- Musul konusu aleyhimize sonuçlanmıştır.
- Çok partili idare için ortamın uygun olmadığı anlaşılmış ve ilk kez çok partili hayat kesintiye uğramıştır.
- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatılmıştır.
İzmir Suikastı
- İstiklal Mahkelerinin son kurulduğu olay İzmir Suikastı’dır.
Bozkurt – Lotus Olayı
- Midilli yakınlarında Bozkurt adı verilen Türk gemimizi Lotus adında Fransız bir gemi batırıyor.Mevzu başlıyor…
- Fransız gemisinin komutanını biz yakalayıp kendi mahkemelerimizde yargılamak istedik.
- Buna karşı çıkan Fransa davayı Lahey Adalet Divanı‘na götürdü.
- Biz buraya Mahmut Esat Bey isminde bir avukat gönderdik.Nihayetinde Lahey Adalet Divanı Fransa komutanı kusurlu buldu ve Türk mahkemelerinde yargılanabilir dedi.Mahmut Esat Bey’in üstün avukatlığı neticesinde soyadı kanunundan sonra Bozkurt soyadı verildi.Mahmut Esat Bozkurt
Bu olay Kabotaj Kanunu‘nun uygulanmasını hızlandırdı.Kabotaj Kanunu, Bozkurt – Lotus olayından önce olmuştur.Ama uygulamasını bu olay hızlandırdı.
Razgard Olayı
- Bulgaristan’da bulunan Türk mezarlarının tahrip edilmesi olayıdır.
Vagon-li Olayı
- İstanbul’da bulunan Fransız demiryolu şirketinde çalışan Naci Bey‘i şirkette Türkçe konuştuğu için işten çıkarılması olayıdır.
Bursa Olayı
- Ezanın Türkçe okunmasıdır.
İlk Türkçe ezan denemesi Yerebatan Sarnıcı‘nda okunmuştur.Okuyan Hafız Yaşar Okur‘dur.
Fatih Camiin’de ki ezanı hoparlörden okuyan din adamı Hafız Rıfat Bey‘dir.
Serbest Cumhuriyet Fırkasının Kurulması
- Mustafa Kemal isteğiyle Ali Fethi Okyar tarafından çok partili hayata geçmek için ve hükümetin denetlenmesini sağlamak için ve 1929 Dünya Ekonomik Krizine çareler üretmek için kuruldu.
- Kadınlara siyasi hak verilmesini talep etmiştir.
Menemen(Kubilay) Olayı
- Derviş Mehmet ve adamları Divan-ı Harp‘te yargılandı.
|