Etiket arşivi: Yapı Geçerliliği

Geçerlik Türleri – Yapı Geçerliliği

Bir ölçme aracının ölçmek istediği kuramsal temeli, teorik yapıları tam olarak yansıtabilmesidir.

Evet biliyorum…Yukarıdaki açıklamadan bi b*k anlamadınız.O halde şöyle demekte fayda var.

Soruda ne demek istediğini anlamadıysanız, Yapı Geçerliliğini yapıştırınız.

Yapı geçerliliği bir teste puzzle gibi bakar.Yani bir puzzledaki mantık gibi sorular birbiriyle uyumlu olacak.Yani parçalar birbirini tamamlayacak.Anlamlı bir bütün olacak ve her bir parça o bütünü yansıtacak.

Yapı geçerliliğinde,

  • İç Tutarlılık önemlidir.
  • Amaca uygun olacak.
Yapı Geçerliliği

Yapı Geçerliliğinde sorular birbirleriyle uyumlu olacak ve bu sorular amacı yansıtacak.

  1. Sorular birbirleriyle uyumlu olacak.Yani bu sorular birbirini tamamlayacak ve anlamlı bir bütünü yansıtacak.
  2. Bu sorular amacı yansıtacak.
  • Daha çok psikolojik testlerde kullanılır.
  • Likert tipi(Derecelendirme Ölçeği) ölçeklerde aranır.
  • Bilişsel ve duyuşsal süreçlerin araştırıldığı durumlarda aranır.

Yapı geçerliliği bilen bilmeyen ayrımıyla ilgilenir.

Bir ölçme aracına sistematik hatanın girmesi en çok yapı geçerliliğini etkiler.

Yapı Geçerliliğini Belirleme Yöntemleri

  • Faktör Analizi
    Testi oluşturan alt boyutların yani özelliklerin uyumu aranır.
  • Uzman görüşü.
  • Bir ölçütle karşılaştırma.
  • Cevaplayıcılarla görüşme.
  • Farklı gruplar yöntemi.
  • Test Tekrar Test

Geçerlik Türleri – Kapsam Geçerliliği

Kapsam Geçerliliği

Bir ölçme aracının ölçmek istediği kapsamı tam olarak yansıtıp yansıtmadığıyla ilgilenir.

Ölçme aracının ölçmek istediği konuları, hedef davranışları ya da özellikleri tam olarak örneklemesi ve temsil etmesidir.

  • Özellikler
  • Konular
  • Hedef – Davranışlar

Bunlar tam olarak temsil edilmek ya da tam olarak örneklenmek zorunda.

Örnek olarak, bir öğretmen 5 farklı üniteden sınav hazırlayacaktır.Bu sınavda A, B, C, D ve E ünitelerinden sorular sorulacak olsun.Öğretmenimiz A ve C ünitelerindeki soruların ayrıcılığını düşük bulmuş ve bu soruları testten çıkartmıştır.Eğer bu konular yerine başka soru yazmıyor ve B v D ünitelerinden ayrıcılıkları yüksek soruları teste ekliyorsa uygulanan bu durumda aşağıdaki gibi yorum yaparız.

Eğer bu öğretmen 5 farklı üniteden soru sorması gerekirken, keyfi olarak A ve C sorularını(ünitelerindeki) çıkarıyorsa, bunlar yerine soru yazmıyorsa buradaki kapsamı görmezden geldiği için bu adam kapsam geçerliliğini düşürmüştür.

Yok eğer bu herif, bu sorular yerine B ve D ünitelerinden sorular ekliyorsa bu durumda soruların çoğunluğu B ve D ünitelerinde olacağı için soruların benzerliği artıyordur.Buda iç tutarlılığı arttırır diyebiliriz.

Ünitelerdeki sorulan soruların hedef davranışları birbirine uygun olmalıdırlar.Yani bilişsel hedef alanları aynı olmalıdır.Örneğin, A ünitesinden sorulan sorulardan biri bilme ve diğeri uygulamaysa kapsam geçerliliği düşüktür.

Kapsam Geçerliliği Belirleme Yolları

  • Belirtke tablosu kullanmak.
  • Uzman görüşü almak.
  • Bir ölçütle karşılaştırmak.
    Kapsam Geçerliliği

    Örneğin,

    “Bir öğretmen hazırladığı testi aynı kapsam içeren daha önceden hazırlanmış ve geçerliliği kanıtlanmış bir testle bir öğrenci grubuna uygulamıştır” diye bir ifade görürseniz Paralel Test Yöntemiyle karıştırmayın.

    Paralel Test yönteminde uyguladığım testi aynı anda hazırlarım.Onların güvenirlik ve geçerlilik hakkında bilgim yoktur.

    Fakat soru vurgusunda “Bir öğretmen hazırladığı testi daha önceden hazırlanmış”, “Geçerliliği kanıtlanmış bir test” diyorsa Kapsam Geçerliliğidir.

Kapsam Geçerliliği Başarı Testlerine özeldir.Başarı testlerinde yüksek olması beklenir.

Güvenirliğin Temel Kavramları

Duyarlılık(Hassaslık)

Ölçme sonuçlarının hassaslığıdır.

Duyarlılığı arttırmak istiyorsak, birimler arası mesafeyi küçültürüz.Yani birimler arası mesafeyi küçültürüz.Yani birimleri yaklaştırırız.

  • Birim sayısını arttırırız.
  • Birimler arasının küçük olmasıdır.
  • Birim sayısının fazla olmasıdır.

Duyarlılığı arttırmak ne işe yarar?

Duyarlılık artıyorsa hata oranı azalır.Yani gerçeğe yakınlık artar.Gerçeği yansıtma oranı artacaktır.

Eğitimde duyarlılığı arttırmak için soru sayısını arttıracaksın.

Ama burada dikkat etmemiz gereken bir husus var.Soru sayısını arttırırken abartmamak gerekiyor.Belli bir limiti vardır.Soru sayısını gereğinden fazla arttırmak öğrencileri yoracaktır, bezdirecektir, uykularını getirecektir.Dolayısıyla Tesadüfi Hatayı arttırır.Buda güvenliği düşürür.

Objektiflik(Puanlama Güvenirliği)

Tarafsızlık demektir.

Farklı ya da aynı puanlayıcılar bir kağıda benzer puanlar veriyorsa bu puanlayıcların objektif davrandığı söylenir.

Birbirinden bağımsız puanlayıcılar, bir kağıdı puanlarsa ve puanlar benzer çıkıyorsa, objektif davranılmıştır.Puanlama güvenirliği yüksektir diyeceğiz.

Bir ölçme aracının objektifliğini yani puanlama güvenirliğini arttırmak istiyorsak ne yapacağız?

  1. Ayrıntılı cevap anahtarı hazırlanır.
  2. İsimler kapatılıp puanlama yapılır.
  3. Aynı kağıdı iki defa puanlarsın.Bu puanların ortalamasını alırsın.
  4. Aynı kağıdı zümredeki başka bir öğretmene puanlatır ve puanların ortalamasını alırsın.
  5. Kağıdın tümü yerine soru soru okuma yapılır.Yani tüm öğrencilerin önce 1. sorusu, ardından 2. sorusu …… böyle gider.

Tutarlılık

Tutarlılık iki durumda incelenir.

Bir testteki maddelerin birbiriyle uyumlu olduğunu gösteren İç TutarlılıkKısa zaman aralıklı ölçümler
Bir testteki maddelerin birbiriyle uyumlu olmasıdır ya da testin bütünüyle uyumlu olmasıdır.

  • Eğer bir öğretmen hazırladığı sınavda benzer konulardan benzer hedef davranışlardan soru sayısını fazlalaştırıyorsa, soru syısındaki benzerliği arttıracağı için yani uyumu arttırdığı için iç tutarlık yüksektir.
  • Fakat bu öğretmen farklı konulardan, farklı hedef davanışlardan soru sayısını arttırıyorsa, sorular arasındaki uyumu azaltacak, farklılığı arttıracaktır.Buda iç tutarlılığı azaltır.

İç tutarlılığı arttırmak için,

  • Benzer hedef davranışlardan soru soracaksın.
  • Benzer konulardan soru soracaksın.
  • Benzer kazanımlardan soru soracaksın.

Peki bir testin iç tutarlılığı yüksekse nasıl yorum yaparız?

  1. Sorular benzer hedef davranışlara yöneliktir.
  2. Sorular benzer kapsamdan geliyor.
  3. Sorular arasındaki uyum yüksektir dersin.Yani madde madde kolerasyonu yüksektir dersin.
  4. Eğer psikolojik test ise yapı geçerliliği yüksek olduğunu söyleyebilirsin.
  5. Eğer başarı testiyle kapsam geçerlliliğinin üdşük olduğunu söyleyebilirsin.
Yaptığın ölçme işlemini 1-3 hafta arasında yani kısa zaman aralığında tekrar ettiğinde benzer sonuçlar elde ediyorsan burada tutarlılık vardır denir.

Kararlılık

Tutarlılığın ikinci anlamının uzun süreli versiyonudur.

Eğer bir ölçme işlemini uzun zaman aralığında tekrar edersen yani ölçüm yaparsan (3-6 hafta arasında tekrar edersen) bu ölçme sonuçları benzerse, bu ölçme sonuçları zaman içinde değişmiyordur.Yani kararlık gösteriyordur.

Kararlılığın faydası nedir?

Eğer ölçtüğün özellik kararlılık gösteriyorsa, ölçülen özelliğin zaman içinde direncini gösterir.Ölçtüğün özelliğin zaman içinde değişmezliğini gösterir.