Etiket arşivi: Kapsam Geçerliliği

Geçerlik Türleri – Kapsam Geçerliliği

Kapsam Geçerliliği

Bir ölçme aracının ölçmek istediği kapsamı tam olarak yansıtıp yansıtmadığıyla ilgilenir.

Ölçme aracının ölçmek istediği konuları, hedef davranışları ya da özellikleri tam olarak örneklemesi ve temsil etmesidir.

  • Özellikler
  • Konular
  • Hedef – Davranışlar

Bunlar tam olarak temsil edilmek ya da tam olarak örneklenmek zorunda.

Örnek olarak, bir öğretmen 5 farklı üniteden sınav hazırlayacaktır.Bu sınavda A, B, C, D ve E ünitelerinden sorular sorulacak olsun.Öğretmenimiz A ve C ünitelerindeki soruların ayrıcılığını düşük bulmuş ve bu soruları testten çıkartmıştır.Eğer bu konular yerine başka soru yazmıyor ve B v D ünitelerinden ayrıcılıkları yüksek soruları teste ekliyorsa uygulanan bu durumda aşağıdaki gibi yorum yaparız.

Eğer bu öğretmen 5 farklı üniteden soru sorması gerekirken, keyfi olarak A ve C sorularını(ünitelerindeki) çıkarıyorsa, bunlar yerine soru yazmıyorsa buradaki kapsamı görmezden geldiği için bu adam kapsam geçerliliğini düşürmüştür.

Yok eğer bu herif, bu sorular yerine B ve D ünitelerinden sorular ekliyorsa bu durumda soruların çoğunluğu B ve D ünitelerinde olacağı için soruların benzerliği artıyordur.Buda iç tutarlılığı arttırır diyebiliriz.

Ünitelerdeki sorulan soruların hedef davranışları birbirine uygun olmalıdırlar.Yani bilişsel hedef alanları aynı olmalıdır.Örneğin, A ünitesinden sorulan sorulardan biri bilme ve diğeri uygulamaysa kapsam geçerliliği düşüktür.

Kapsam Geçerliliği Belirleme Yolları

  • Belirtke tablosu kullanmak.
  • Uzman görüşü almak.
  • Bir ölçütle karşılaştırmak.
    Kapsam Geçerliliği

    Örneğin,

    “Bir öğretmen hazırladığı testi aynı kapsam içeren daha önceden hazırlanmış ve geçerliliği kanıtlanmış bir testle bir öğrenci grubuna uygulamıştır” diye bir ifade görürseniz Paralel Test Yöntemiyle karıştırmayın.

    Paralel Test yönteminde uyguladığım testi aynı anda hazırlarım.Onların güvenirlik ve geçerlilik hakkında bilgim yoktur.

    Fakat soru vurgusunda “Bir öğretmen hazırladığı testi daha önceden hazırlanmış”, “Geçerliliği kanıtlanmış bir test” diyorsa Kapsam Geçerliliğidir.

Kapsam Geçerliliği Başarı Testlerine özeldir.Başarı testlerinde yüksek olması beklenir.

Güvenirliği Arttıran Ya da Azaltan Etmenler

  • Soru sayısını arttırmak.
    HomojenHeterojen
    Benzer hedef davranışlardan soru ekleme.Farklı hedef davranışlardan soru ekleme.
    • Benzer hedef davranışlar.
    • Benzer kapsamdan.

    Benzerlik artar, haliyle iç tutarlılık artar.

    Soru sayısının artması duyarlılığı arttırır.

    Yani, haliyle Güvenirlik artacaktır.

    • Farklı hedef davranışlardan.
    • Farklı kapsamdan.

    Soru sayısı arttığı için duyarlılık artacaktır.

    Ama farklı hedef davranışlardan farklı kapsamdan soru eklemek demek sorular arasındaki uyumu azaltacaktır, haliyle iç tutarlılık azalacaktır.

    Güvenirlik bir miktar artacaktır.Ama kesinliği hakkında konuşamayız.

    Güvenirlikten ziyade kapsam geçerliliğini arttıracaktır.

    Güvenirlik - Soru Sayısı Grafiği

    Güvenirlik – Soru Sayısı Grafiği

  • Ranj, Standart Sapma, Varyans güvenirliği arttırır.
    Bunlar bir dağılımda yükse çıkabilir.Bunlar bir dağılımda düşük çıkabilir.
    • Farklılaşma fazla.
    • Grup heterojen.
    • Öğrenme düzeyleri farklıdır.

    Güvenlik yüksek.

    • Farkllaşma azalır.
    • Grup homojen.
    • Öğrenme düzeyleri benzer.

    Güvenirlik düşük.

  • Sınavdaki soruların güçlüğü.
    Sorular çok zor ya da çok kolay olursa güvenirliği düşürür.Güvenilik en yüksek değerini madde güçlüğü 0.50(orta güçlük)’te alır.
  • Ayrıcılık
    Bilen bilmeyen ayrımını yapabilme derecesidir.
    Ayrıcılık arttıkça, güvenirlik artar.
  • Kopya
    Güvenirliği düşürür.
  • Şans Başarısı
    Şans başarısı önlenmesinin en iyi yolu düzeltme formülüdür.
    Ya da
    Seçenek sayısını arttıracaksın.
  • Sınav süresi
    Gereğinden fazla uzun ya da kısa olması güvenirliği düşürür.
  • Açık, net ve anlaşılır bir dil kullanılırsa ve yönerge varsa, sorular kolaydan zora sıralanırsa
    Güvenirlik artar.

Güvenirliğin Temel Kavramları

Duyarlılık(Hassaslık)

Ölçme sonuçlarının hassaslığıdır.

Duyarlılığı arttırmak istiyorsak, birimler arası mesafeyi küçültürüz.Yani birimler arası mesafeyi küçültürüz.Yani birimleri yaklaştırırız.

  • Birim sayısını arttırırız.
  • Birimler arasının küçük olmasıdır.
  • Birim sayısının fazla olmasıdır.

Duyarlılığı arttırmak ne işe yarar?

Duyarlılık artıyorsa hata oranı azalır.Yani gerçeğe yakınlık artar.Gerçeği yansıtma oranı artacaktır.

Eğitimde duyarlılığı arttırmak için soru sayısını arttıracaksın.

Ama burada dikkat etmemiz gereken bir husus var.Soru sayısını arttırırken abartmamak gerekiyor.Belli bir limiti vardır.Soru sayısını gereğinden fazla arttırmak öğrencileri yoracaktır, bezdirecektir, uykularını getirecektir.Dolayısıyla Tesadüfi Hatayı arttırır.Buda güvenliği düşürür.

Objektiflik(Puanlama Güvenirliği)

Tarafsızlık demektir.

Farklı ya da aynı puanlayıcılar bir kağıda benzer puanlar veriyorsa bu puanlayıcların objektif davrandığı söylenir.

Birbirinden bağımsız puanlayıcılar, bir kağıdı puanlarsa ve puanlar benzer çıkıyorsa, objektif davranılmıştır.Puanlama güvenirliği yüksektir diyeceğiz.

Bir ölçme aracının objektifliğini yani puanlama güvenirliğini arttırmak istiyorsak ne yapacağız?

  1. Ayrıntılı cevap anahtarı hazırlanır.
  2. İsimler kapatılıp puanlama yapılır.
  3. Aynı kağıdı iki defa puanlarsın.Bu puanların ortalamasını alırsın.
  4. Aynı kağıdı zümredeki başka bir öğretmene puanlatır ve puanların ortalamasını alırsın.
  5. Kağıdın tümü yerine soru soru okuma yapılır.Yani tüm öğrencilerin önce 1. sorusu, ardından 2. sorusu …… böyle gider.

Tutarlılık

Tutarlılık iki durumda incelenir.

Bir testteki maddelerin birbiriyle uyumlu olduğunu gösteren İç TutarlılıkKısa zaman aralıklı ölçümler
Bir testteki maddelerin birbiriyle uyumlu olmasıdır ya da testin bütünüyle uyumlu olmasıdır.

  • Eğer bir öğretmen hazırladığı sınavda benzer konulardan benzer hedef davranışlardan soru sayısını fazlalaştırıyorsa, soru syısındaki benzerliği arttıracağı için yani uyumu arttırdığı için iç tutarlık yüksektir.
  • Fakat bu öğretmen farklı konulardan, farklı hedef davanışlardan soru sayısını arttırıyorsa, sorular arasındaki uyumu azaltacak, farklılığı arttıracaktır.Buda iç tutarlılığı azaltır.

İç tutarlılığı arttırmak için,

  • Benzer hedef davranışlardan soru soracaksın.
  • Benzer konulardan soru soracaksın.
  • Benzer kazanımlardan soru soracaksın.

Peki bir testin iç tutarlılığı yüksekse nasıl yorum yaparız?

  1. Sorular benzer hedef davranışlara yöneliktir.
  2. Sorular benzer kapsamdan geliyor.
  3. Sorular arasındaki uyum yüksektir dersin.Yani madde madde kolerasyonu yüksektir dersin.
  4. Eğer psikolojik test ise yapı geçerliliği yüksek olduğunu söyleyebilirsin.
  5. Eğer başarı testiyle kapsam geçerlliliğinin üdşük olduğunu söyleyebilirsin.
Yaptığın ölçme işlemini 1-3 hafta arasında yani kısa zaman aralığında tekrar ettiğinde benzer sonuçlar elde ediyorsan burada tutarlılık vardır denir.

Kararlılık

Tutarlılığın ikinci anlamının uzun süreli versiyonudur.

Eğer bir ölçme işlemini uzun zaman aralığında tekrar edersen yani ölçüm yaparsan (3-6 hafta arasında tekrar edersen) bu ölçme sonuçları benzerse, bu ölçme sonuçları zaman içinde değişmiyordur.Yani kararlık gösteriyordur.

Kararlılığın faydası nedir?

Eğer ölçtüğün özellik kararlılık gösteriyorsa, ölçülen özelliğin zaman içinde direncini gösterir.Ölçtüğün özelliğin zaman içinde değişmezliğini gösterir.