Biyolojik Gelişim Aşamaları

Merhaba dostlar.Bu dersimizde insanların biyolojik gelişim aşamalarına değineceğiz.Doğum öncesi dönemden yaşlılık dönemine kadar teker teker bu aşamalar hakkında içeriğimizi oluşturacağız.Lakin burada değinmem gereken husus, doğum öncesi dönemine Biyolojik Gelişim başlığı altında değindiğimiz için bu yazımızda direkt olarak bebeklik döneminden başlayacağız.

Bebeklik Dönemi Biyolojik Gelişimler (0 – 2 Yaş Aralığı)

Genel Özellikleri

Refleks
UyarıcıTepki
İkiside basittir ve ikiside doğuştan otomatiktir.

Bebek dünyaya geldiğinde emme, tutma, dönme gibi tüm hareketleri refleks olarak gelmektedir.Hatta ve hatta yüzme bile refleks olarak gelir.Ortalama 2 ay içinde denetim altına alınır.Yani refleks olarak gelen emme hareketi 2 ay sonrasında isteyerek gerçekleştirilen bir fiiliyat olacaktır.

Denetimsiz vücut hareketleriyle dünyaya gelir.Anlamsız çabalamaları, sıçramaları, abuk sabuk ses çıkarmaları vs örnek verilebilir.

Başı vücudun 4 te 1 ine eşittir.Yani vücudun 1/4 ü beyindir de diyebiliriz.

Tüm duyular bu dönemde gelişir ta ki göz hariç…

Olgunlaşmalar

  • 2 haftaya kadar görme duyusu olgunlaşır.
  • 5 aya kadar derinlik algısı olgunlaşır.
  • 7 – 8 aya kadar diş çıkarır.
  • 10 aya kadar emekler.Tabi derinlik algısı oluştuktan sonra her an emekleyebilir.
  • 13 – 15 aya kadar ayağa kalkar.
  • 18 aya kadar anal kasları olgunlaşır.

Dikkat ederseniz olgunlaşmanın baştan aşağı doğru olduğunu görürsünüz.

Büyüme

Büyüme atılımı diye saçma isim verilen bir olay gerçekleşir.Yani gözle fark edilecek kadar hızlı büyür.

Beyin 800 gr dan 1300 gr a ulaşarak hızla gelişir.

I. Çocukluk (2 – 6 Yaş Aralığı)

Kaba motor ya da büyük motor kaslar gelişir yani olgunlaşır.Bu kaslar olgunlaşmadığı için çocuklar sürekli düşerler.

Göz Uyumu(Iraksak) denen şey olgunlaşır.Bu şey, nesneler ile aramızdaki mesafeyi sağlayan uyumdur.

Her iki olgunlaşmada 5 yaşına kadar devam eder.Bu yüzden çocuk sürekli sağa sola çarpar 😀

II. Çocukluk (6 – 12 Yaş Aralığı)

Bu dönemde gelişim aşırı yavaştır.

Bu dönemde insanı hayvandan ayıran iki özellik vardır.

Birincisi 7 ve 9 yaş arası olgunlaşan İnce(Küçük) Motor Kaslardır.Bu kaslar sayesinde eli etkili kullanabiliriz 🙂 velhasıl etkili kullandığımız el ile alet yapma ya da alet kullanabiliriz.Bu kaslar ile var olanı kullanıyor ya da olmayanı yapabiliyorsak eğer Becerilere yol açıyor demektir.Mesela en güzel ve önemli becerilerden birisi, biz insan oğlunun yazabilmesidir.

İkincisi ise yine 7 ve 9 yaş arası olgunlaşan El Göz Uyumudur.Bu olgunlaşma ile el bir işi yaparken gözün eli sürekli olarak takip etmesi sağlanır.Buna örnek olarak ilköğretim kitaplarını örnek verebiliriz.İlköğretim kitaplarında sütun olmaz.Çünkü o yaştaki bir çocuğun el göz uyumu daha olgunlaşmadığı için bi sebepten dolayı sütun olmuyordu ama sebebi tam olarak hatırlamadığım için böyle mal gibi yarıda kalınır.İkinci bir örnek okuma yazma becerisidir.Bir başka örnek ise, iğneyi iplikten geçirmektir.Bu özellikler el göz uyumu gerektirirler.

Ergenlik (9, 12 – 18 Yaş Aralığı)

Yaradanın yarattığına belasını verdiği dönemdir.Şimdi neden olduğunu anlayacaksınız.

Kız milleti her zaman erkeklerden 2 yıl önce ergenliğe girmektedirler.Günümüzde tarihsel zaman etkisi ile ergenliğe giriş yaşı kızlarda 9, erkeklerde ise 11 yaşına kadar gerilemiş durumdadır.

Her bakımdan insan hayatını değiştiren bir dönemdir.

Ergenlikte hızlı gelişim, biyolojik değişim olduğu zamana Puberte(Erinlik) denilmektedir.

Yukarıda da tarihsel zaman etkisi olarak belirttiğim gibi sanayileşmiş ülkelerde giriş yaşı düşmektedir.

Giriş yaşını düşüren etkiler;

  • Kalıtım, zenci sarı beyaz ırktan önce ergenliğe girer.Alt sınırı belirleyen kalıtımdır.
  • Çocuğuğun yağ kütlesi fazla ise ergenliğe erken giriyor.
  • TV yaşı erkene çeker.
  • Beslenme ve sağlık koşulları düzelince ergenliğe giriş yaşı aşağı çekiliyor.
  • Hormonlar, ortamda testesteron hormonu varsa ergenliğe girişi aşağı çeker.Özellikle parfüm şişelerinde testesteron hormonu bulunmaktadır.

Bu etkilerin hepisi tarihsel zaman etkisidir.

Olgunlaşma Açısından Ergenlik

Beyinde başlar.Baştan aşağı gerçekleşir.

Hormonlar içten dışa aşırı ölçüde stresli olur.

Ergenlik cinsel olgunlaşmanın yoğun olarak yaşandığı dönemdir.Genellikle önce olarak üremeye doğrudan katkısı olmayan iki cinsi birbirine çeken özellikler ortaya çıkıyor.Bu özelliklere İkincil Cinsiyet Özellikleri deniyor.

İkincil Cinsiyet Özellikleri

İki cinsi birbirine çeken özelliklerdir.

Her iki cinste ortak olan özellikler; kıllanma, ter bezlerinin koku üretmesi(ulan bu özelliklerle iki taraf birbirini çekiyorsa bu ergenlikte insan oğluna bişey oluyor demektir)

Sadece erkeklerde; ses çatallaşması, adem elması, omuz genişlemesi, sakal bıyık oluşumu.

Sadece kızlarda; göğüz ve kalça gelişimi.

Burada gördüğünüz gibi sakalın kendisi uzaması, büyümesi olgunlaşmadır.

Birincil Cinsiyet Özellikleri

Üremeye doğrudan katkısı olan özellikler gelişiyor.Üreme organları ve yumurtalıklar gelişiyor.

Bu birincil ve ikincil cinsiyetler olgunlaşmadır.

Bir tek ergenlikte dıştan içe, özelden genele olur.

Büyüme Açısından Ergenlik

Ergenlik gelişimin düzensiz olduğu tek yerdir.Çok hızlı büyümenin olduğuda yerdir.Bir ergenin boyu ayda ortalama 3 cm uzar.Bu hızlı uzamadan dolayı ergenimizde sakarlık meydana gelir.Kilo açısından ise ergenler her ay ortalama 300 – 400 gr kilo alır.Bu hayvanca kilo alımına vücut bile şaşırır ve geç uyum sağlar.Bu yüzden orangutan derisine benzer derideki kanallar yağdan tıkanır ve ergenlik sivilceleri oluşur.İnsan iğrenç pislik bir şey haline dönüşür.

Bütün bunlar olurken en hızlı gelişme beyinde yaşanır.Beyin yeniden yapılandırılır.Beyindeki bu hızlı değişimler soyut düşünmeyi sağlar.Hemen hemen her Türk genci, ergenlik döneminde can sıkıntısına mashar olan beyinsel etkinlikler ile çok güzel tecrübeleri pardon anıları hafızalarında tutmaktadır.

Bu kadar değişime ilk başta beden imgesi bozulur.

Beden İmgesi

Bireyin kendisine ilişkin zihninde oluşturduğu tasarımdır.Ya da kafasındaki kendi fotoğrafıdır.

Aynaya bakar.

Olumsuz beden imgesi, kendisini çirkin, eksik görmektir.Kızlarda daha çoktur.

Olumsuz beden imgesi sonuçları, Anereksiyo Nevrozya ve Bulimya Nevrozya isimli yeme bozukluklarıdır.Anereksiyo Nevrozyada kişi sürekli rejim yapar.Bulimya Nevrozyada ise kişi yemek yiyip kusup çıkarır.İki hastalıktada algı bozuktur ve tedavisi zordur.Bu iki hastalık tedavi edilmezse kalp yetmezliğinden ölüme bile yol açabilir.

Ergenlik kişiliği değiştirmektedir.Bu da ergenliğin psikososyal etkisini gösterir.

ERGENLİĞE ERKEN GİRMEERGENLİĞE GEÇ GİRME
KIZLAROlumsuz etki gösterir.
Düşük kendine güven, utangaçlık, çekingenlik.
Olumlu etki gösterir.
Yüksek kendine güven.Girişkenlik.
ERKEKLEROlumlu etki gösterir.
Kendine güven, liderlik, girişkenlik.
Olumsuz etki gösterir.
Düşük kendine güven, çekingenlik.

Yukarıdaki tabloda gördüğünüz gibi kızlar için ergenliğe erken girmek dezavantaj iken erkekler için bu durum tam tersidir.

Son olarak ergenlikle ilgili bir kaç sözümüz var onlarıda söyleyerek diğer döneme geçelim.

Kişilik özellikleri geldikleri gibi gitmezler.Genelde hayat boyu kalırlar.

Ergenlikte en büyük gelişme beyindedir.Beyin resmen yeniden yapılandırılır.

Sinirler arasındaki gereksiz bağlar koparılır.(Snastik Budama – Soyut Düşünme)

Limbik sistem duyguları idare eder.Sonunda düşünceyi idare eden kortekse hakim olur.Beynin hakimiyetini korteks alınca zeka ve genel yetenek son noktaya ulaşır.

İşte ergenliği ancak kısaca bu şekilde özetleyebiliriz.O yüzden yaratana sığınıpta bu döneme girmekte fayda var.Sonuçta insan evladına böyle bir döneme girecen bunları bunları şu düzensizlikle ve yoğunlukta, yarım çıkmış beyninle, oturmamış psikolojinle kaldırmaya çalışacan deseler o insan başta ofsayt olur.

Genç Yetişkinlik (18 – 30 Yaş Aralığı)

Bu dönemde biyolojik değişim açısından hiç bi b*k yoktur.

Ne kastedildiğini anlamasamda, atletik performansın dorukta olduğu söylenmektedir.

Yetişkinlik (30 – 60 Yaş Aralığı)

Vücut yavaşlar.Bildiğiniz gibi profesyonel sporcuların jubile yaşı 30 dur.

Gözle Görülen Değişiklikler

  • Yağlanma.
  • Saçlar beyazlaşıp inceliyor.
  • Tırnaklarda beyazlıklar oluşuyor.
  • Deriyi gergin tutan şey(sanırım karatan gibi bişeydi) gidiyor.
  • Görme duyusu gidiyor.Göz en son gelişip, ilk giden organdır.
  • Boy kısalıyor.

Gözle Görülmeyen Değişiklikler

  • Şeker
  • Kalp
  • Kemik Erimesi(Kadın)
  • Kanser(Erkek)
MENAPOZANDRAPOZ
Kadınlarda olur.Doğurganlık kaybedilir.Kadınlar erkeksileşir.Ostesteron düşer testesteron artar.Erkeklerde olur.Yumuşak atlatılır.Erkekler yumuşarmış(Allah göstermesin, delikanlı doğduk delikanlı ölmek nasip olur inşallah).

Yaşlılık (65 – Üstü Yaş Aralığı)

Eee artık öl…Ölümden korkmaya lüzum yok.Yaşamak daha zor ve daha acı verici.

Kişi önceki hayatında düzenli beslenirse hastalanmaz.Ama fiziksel güç azalacaktır.

Vücut kendini yenileyemeyecektir.
Herhalde Alzheimer olabilir.Olumsuz bir hastalıktır.

Biyolojik Gelişim Aşamaları” üzerine 3 düşünce

  1. alican

    Baba harikasın ya! İlk başta basit bi diye gibi geldi emme velakin okuyunca anladım çok şükela bi site olduğunu. Dediğin gibi Bloom, Freud felan, teknik ve bilimsel şeylerden bıktık. Çok güzel. Anlatmışsın.

    Cevapla
  2. Akın

    Verdiğin faydalı bilgiler için teşekkürler Gencay kardeşim. Sİtenden faydalanıyoruz hakkını helal et. Ama “Yaradanın yarattığına belasını verdiği dönemdir.” bu cümle biraz uygunsuz gibi geldi bana. Yaradanın en büyük armağanı bizdeki değişim ve gelişimdir. Küfür, argo felan olsa katiyen düzeltimeli demem, ama bu cümle sanki biraz düzeltilmeli gibi. Şimdiden teşekkürler.

    Cevapla

Akın için bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir